Συνήθως στις ανθρώπινες σχέσεις επιζητούμε - μερικές φορές εμφανώς, με αγώνα και αγωνία, και κάποιες άλλες πολύ διακριτικά, αλλά επίμονα - την ισονομία, την ισοπολιτεία, το ισοστάσιο, το 50-50, την αμοιβαιότητα.
Δίνω, αλλά πρέπει και να πάρω. Αυτό είναι το δίκαιο, αυτό είναι το σωστό, αυτό είναι το λογικό, αυτό είναι το "διά ταύτα".
Κι όμως το μοναδικό, το ξεχωριστό, το υπέροχο κρύβεται στην υπέρβαση της λογικής και του δικαίου, στην ανατροπή του καθωσπρέπει,του συμφέροντος και του κατεστημένου. Βρίσκεται στο "παρά ταύτα".
Αδικούμαι, παρά ταύτα αγαπώ.
Λυπούμαι, παρά ταύτα ζω με εσωτερική χαρά.
Κατακλύζομαι από δυσχέρειες, παρά ταύτα ελπίζω και πιστεύω.
Ζω στο περιθώριο, παρά ταύτα δεν παραπονιέμαι.
Λοιδορούμαι, παρά ταύτα συγχωρώ και ευλογώ.
Βρίσκομαι έγκλειστος στη φυλακή, παρά ταύτα είμαι ελεύθερος.
Είμαι φτωχός σε υλικά αγαθά, παρά ταύτα είμαι πλήρης και πλούσιος.
Για τον κόσμο που δεν στοχάζεται, αυτό είναι κάτι σαν ηλιθιότητα, πτωχεία πνεύματος.
Κι όμως στο "παρά ταύτα" είναι η νοστιμιά, ο ηρωισμός,η ελπίδα. Μ' αυτό βαθαίνει η ψυχή, κινείται σε άλλα επίπεδα,πάνω από μικρότητες,μιζέρια και στενοκαρδία, αναπνέει καθαρό αέρα. Το "παρά ταύτα" είναι φάρμακο ψυχών και σωμάτων και εισιτήριο για την αιωνιότητα.
Το "διά ταύτα" είναι ανθρώπινο, το "παρά ταύτα" είναι θεϊκό.
Είναι ο τρόπος του Χριστού.
Μπορούσε να γεννηθεί στο πλουσιότερο παλάτι, παρά ταύτα γεννήθηκε στο βρώμικο στάβλο και ανακλίθηκε στη φάτνη των ζώων.
Είναι ο Δημιουργός του κόσμου, παρά ταύτα δέχθηκε τον ατιμωτικότερο θάνατο.
Μπορεί να επιβάλει το θέλημά Του που άλλωστε είναι άγιο και τέλειο, παρά ταύτα σταματά μπροστά στην ελευθερία μας.
Είμαστε ελεεινοί και τρισάθλιοι, παρά ταύτα μας τιμά ως μοναδικές προσωπικότητες, ως δικές Του εικόνες.
Άραγε ο καθένας μας ποια από τις δύο προθέσεις επιλέγει ως τρόπο ζωής;
Και κάτι ακόμη: Αφού επιλέξουμε γι' αυτή τη ζωή το "διά ταύτα" ή το "παρά ταύτα", τι θα μας περιμένει "μετά ταύτα";
Τετάρτη 25 Νοεμβρίου 2009
Δευτέρα 23 Νοεμβρίου 2009
Γλυκός Νοέμβρης
Πολλά δεινά, δύσκολα και δυσάρεστα, μας κατακλύζουν αυτό τον καιρό. Γενικότερες δυσκολίες οικονομικές που μας αγχώνουν, ανεργία που κόβει τα φτερά και τη δημιουργική ορμή των παιδιών μας, γρίπες που καιροφυλακτούν για να στείλουν μερικούς στις εντατικές ή και στον άλλον κόσμο και πολλά πολλά προσωπικά προβλήματα που δεν είναι κοινοποιήσιμα, αλλά κλείνουν λίγο-λίγο τους ορίζοντες της ψυχής μας, λιγοστεύουν το οξυγόνο μας.
Μέσα σ' αυτό το βαρύ τοπίο, ας ανοίξουμε τα μάτια μας να δούμε μια υπέροχη δωρεά που απολαμβάνουμε φέτος: έναν υπέροχο γλυκό Νοέμβρη με θαυμάσιο καιρό και μοναδική φυσική ομορφιά. Δεν φύσηξε δυνατός βοριάς να γυμνώσει τα δέντρα. Κρατούν τα χρυσά τους φυλλώματα κι είναι χάρμα οφθαλμών.
Δεν χρειάζεται να πάει κανείς μακριά για να τα απολαύσει. Η λαγκαδιά του Ασβεστοχωρίου με τα πλατάνια της κι ο Χορτιάτης με τις καστανιές του. το δάσος στο Κουρί... δίπλα μας, μας περιμένουν για μια βόλτα, για να μας χαρίσουν γαλήνη, ηρεμία και τη βεβαιότητα ότι, ακόμη κι όταν όλα φθίνουν και μαραίνονται, η ζωή είναι όμορφη και πάντα κυοφορείται η ελπίδα της ανάστασης.
Ας μη μένουμε στους οικονομικούς δείκτες και στα θλιβερά στατιστικά στοιχεία. Η ζωή είναι αλλού, η ζωή είναι κάτι άλλο, η ζωή βρίσκει τον τρόπο και το δρόμο...
Μέσα σ' αυτό το βαρύ τοπίο, ας ανοίξουμε τα μάτια μας να δούμε μια υπέροχη δωρεά που απολαμβάνουμε φέτος: έναν υπέροχο γλυκό Νοέμβρη με θαυμάσιο καιρό και μοναδική φυσική ομορφιά. Δεν φύσηξε δυνατός βοριάς να γυμνώσει τα δέντρα. Κρατούν τα χρυσά τους φυλλώματα κι είναι χάρμα οφθαλμών.
Δεν χρειάζεται να πάει κανείς μακριά για να τα απολαύσει. Η λαγκαδιά του Ασβεστοχωρίου με τα πλατάνια της κι ο Χορτιάτης με τις καστανιές του. το δάσος στο Κουρί... δίπλα μας, μας περιμένουν για μια βόλτα, για να μας χαρίσουν γαλήνη, ηρεμία και τη βεβαιότητα ότι, ακόμη κι όταν όλα φθίνουν και μαραίνονται, η ζωή είναι όμορφη και πάντα κυοφορείται η ελπίδα της ανάστασης.
Ας μη μένουμε στους οικονομικούς δείκτες και στα θλιβερά στατιστικά στοιχεία. Η ζωή είναι αλλού, η ζωή είναι κάτι άλλο, η ζωή βρίσκει τον τρόπο και το δρόμο...
Παρασκευή 13 Νοεμβρίου 2009
Φθινοπώριασε
Πέμπτη 5 Νοεμβρίου 2009
Πρόταση λιτότητας
Με πολλή χαρά πήρα ένα e-mail πριν λίγες ημέρες από κάποιο νεαρό, φίλο των παιδιών μου, που επεδίωξε - και μπράβο του - να βρεθεί με ένα ευρωπαϊκό πρόγραμμα στην Αιθιοπία και να ζήσει στις εκεί συνθήκες ως μέλος μιας οικογένειας ντόπιων - όχι δηλαδή αφ' υψηλού και μακρόθεν ως επισκέπτης, σε κάποιο ξενοδοχείο με αρκετές ανέσεις. Συγκλονισμένος από όσα είδε και έμαθε, κάθισε κι έγραψε τις εντυπώσεις του και κάποιες βαθύτερες κρίσεις και παρατηρήσεις και πολύ ωφέλιμα συμπεράσματα για όλους μας. Παίρνοντας αφορμή από την καταγεγραμμένη εμπειρία του νεαρού Α. ας πούμε τα εξής:
Έχουμε όλοι βέβαια ακούσει για την ασύλληπτη ένδεια την οποία βιώνει τουλάχιστον ο μισός πληθυσμός αυτής της χώρας, για εμφυλίους πολέμους και τυραννικά καθεστώτα που μεγιστοποιούν τα προβλήματα, για τις συνέπειες της κλιματολογικής αλλαγής που επιβαρύνουν κυρίως τις τριτοκοσμικές χώρες, (αυξημένη ξηρασία ή το εντελώς αντίθετο, φονικές πλημμύρες, καταστροφές), για την εξάπλωση του Aids και πολλών άλλων νόσων λόγω άγνοιας, για το ότι οι ανθρωπιστικές βοήθειες συχνά εξαφανίζονται πριν φτάσουν στους αναγκεμένους αποδέκτες τους κι ότι κάποιοι καθεστωτικοί πλουτίζουν από αυτές και για άλλα πολλά δεινά.
Το ζητούμενο είναι, τι μπορούμε εμείς να κάνουμε για όλα αυτά; Πώς μπορούμε έστω και ελάχιστα να συμβάλουμε ώστε να μετριαστεί αυτή η αθλιότητα;
Όσο κι αν φαίνεται παράξενο, υπάρχει κάτι που περνάει από το χέρι μας και μάλιστα πολύ σημαντικό και αποτελεσματικό. Κι αυτό το κάτι πρέπει να το περάσουμε στη συνείδησή μας και στην αγωγή των παιδιών μας. Είναι η λιτή ζωή.
Αν εγώ, ο κακομαθημένος Ευρωπαίος κι ο ακόμα πιο κακομαθημένος Αμερικανός, συνεχίσω να ζω με τον τρόπο που μου έμαθαν - μόνιμη κατοικία και εξοχικό, δυο τρία αυτοκίνητα, αλλαγή πολλών ρούχων και υποδημάτων κάθε σεζόν, άπειρο φαγητό που μου προκαλεί και νοσηρότητα, ταξίδια, τεράστια σπατάλη νερού και ενέργειας κτλ. - δεν θα φθάνουν πέντε πλανήτες σαν τη Γη για να με συντηρήσουν. Και φυσικά δεν θα περισσεύει τίποτα για τους άλλους. Δεν πειράζει, ας εξαφανιστούν μερικά εκατομμύρια, να αραιώνουμε. Εμείς οι πιο έξυπνοι και πιο δυνατοί να καλοπερνάμε. Για τους άλλους, δεν μας νοιάζει. Δεν τους βλέπουμε, δεν τους γνωρίζουμε. Είναι ευτυχώς πολύ μακριά μας. Δεν έχει σημασία που δεν εκφραζόμαστε με αυτά ακριβώς τα λόγια. Ο τρόπος μας, η βιοτή μας διαλαλούν τον τεράστιο εγωκεντρισμό μας.
Ας συνειδητοποιήσουμε ότι τα αγαθά πρέπει να μοιραστούν πιο δίκαια, ότι δεν μπορεί αυτός που βρίσκεται σε πλεονεκτική θέση να τραβά συνεχώς τη μερίδα του λέοντος, ότι ζούμε καλά εις βάρος εκατομμυρίων που πεθαίνουν, ότι με μερικά πολύ απλά πράγματα θα ξαλαφρώσουμε κάπως τους αδύναμους του πλανήτη μας.
Μερικές απλές προτάσεις: Ας ξοδέψουμε λιγότερη ενέργεια και λιγότερο νερό. Ας μετακινηθούμε λιγότερο με τα ΙΧ μας. Ας φάμε λιγότερο και πιο ταπεινά, θα κάνει καλό και στην υγεία μας. Ας μειώσουμε τις άσκοπες αγορές και επιδείξεις του πλούτου μας. Κάθε κόμπος νερού και ενέργειας που εξοικονομείται από εμάς περισσεύει για τα φτωχά μέρη της γης. Κάθε αγαθό λιγότερο που καταναλώνουμε σημαίνει λιγότερη ενέργεια για την παραγωγή του.
Ας περιοριστούμε στα αναγκαία λοιπόν κι ας θυμηθούμε δυο όμορφες ρήσεις που δυστυχώς τις ξεχνούμε ακόμα κι οι Χριστιανοί που έχουμε πλήρως εκκοσμικευθεί και αλωθεί από την ασύστολη κατανάλωση.
"Ο έχων δύο χιτώνας δότω τω μη έχοντι" μας είπε ο Κύριος ο οποίος γνωρίζει καλύτερα από κάθε παγκόσμιο οργανισμό τις τεράτιες ανισότητες, την άθλια φτώχεια από τη μια και την προκλητική χλιδή από την άλλη.
Κι ο Μέγας Βασίλειος που έθρεψε και προστάτεψε χιλιάδες φτωχούς και έλεγξε αυστηρά τους απερίσκεπτους πλούσιους, έλεγε (περίπου): "Όποιος τα πλούτη του σκορπά, απ' τους φτωχούς τα κλέβει".
Μήπως η οικονομική κρίση που έπληξε τις δυτικές κοινωνίες, αλλά και η κρίση της ελληνικής οικονομίας είναι μικρά μαθήματα που μας δίνει ο Θεός για να καταλάβουμε το διαρκές έγκλημά μας;
Έχουμε όλοι βέβαια ακούσει για την ασύλληπτη ένδεια την οποία βιώνει τουλάχιστον ο μισός πληθυσμός αυτής της χώρας, για εμφυλίους πολέμους και τυραννικά καθεστώτα που μεγιστοποιούν τα προβλήματα, για τις συνέπειες της κλιματολογικής αλλαγής που επιβαρύνουν κυρίως τις τριτοκοσμικές χώρες, (αυξημένη ξηρασία ή το εντελώς αντίθετο, φονικές πλημμύρες, καταστροφές), για την εξάπλωση του Aids και πολλών άλλων νόσων λόγω άγνοιας, για το ότι οι ανθρωπιστικές βοήθειες συχνά εξαφανίζονται πριν φτάσουν στους αναγκεμένους αποδέκτες τους κι ότι κάποιοι καθεστωτικοί πλουτίζουν από αυτές και για άλλα πολλά δεινά.
Το ζητούμενο είναι, τι μπορούμε εμείς να κάνουμε για όλα αυτά; Πώς μπορούμε έστω και ελάχιστα να συμβάλουμε ώστε να μετριαστεί αυτή η αθλιότητα;
Όσο κι αν φαίνεται παράξενο, υπάρχει κάτι που περνάει από το χέρι μας και μάλιστα πολύ σημαντικό και αποτελεσματικό. Κι αυτό το κάτι πρέπει να το περάσουμε στη συνείδησή μας και στην αγωγή των παιδιών μας. Είναι η λιτή ζωή.
Αν εγώ, ο κακομαθημένος Ευρωπαίος κι ο ακόμα πιο κακομαθημένος Αμερικανός, συνεχίσω να ζω με τον τρόπο που μου έμαθαν - μόνιμη κατοικία και εξοχικό, δυο τρία αυτοκίνητα, αλλαγή πολλών ρούχων και υποδημάτων κάθε σεζόν, άπειρο φαγητό που μου προκαλεί και νοσηρότητα, ταξίδια, τεράστια σπατάλη νερού και ενέργειας κτλ. - δεν θα φθάνουν πέντε πλανήτες σαν τη Γη για να με συντηρήσουν. Και φυσικά δεν θα περισσεύει τίποτα για τους άλλους. Δεν πειράζει, ας εξαφανιστούν μερικά εκατομμύρια, να αραιώνουμε. Εμείς οι πιο έξυπνοι και πιο δυνατοί να καλοπερνάμε. Για τους άλλους, δεν μας νοιάζει. Δεν τους βλέπουμε, δεν τους γνωρίζουμε. Είναι ευτυχώς πολύ μακριά μας. Δεν έχει σημασία που δεν εκφραζόμαστε με αυτά ακριβώς τα λόγια. Ο τρόπος μας, η βιοτή μας διαλαλούν τον τεράστιο εγωκεντρισμό μας.
Ας συνειδητοποιήσουμε ότι τα αγαθά πρέπει να μοιραστούν πιο δίκαια, ότι δεν μπορεί αυτός που βρίσκεται σε πλεονεκτική θέση να τραβά συνεχώς τη μερίδα του λέοντος, ότι ζούμε καλά εις βάρος εκατομμυρίων που πεθαίνουν, ότι με μερικά πολύ απλά πράγματα θα ξαλαφρώσουμε κάπως τους αδύναμους του πλανήτη μας.
Μερικές απλές προτάσεις: Ας ξοδέψουμε λιγότερη ενέργεια και λιγότερο νερό. Ας μετακινηθούμε λιγότερο με τα ΙΧ μας. Ας φάμε λιγότερο και πιο ταπεινά, θα κάνει καλό και στην υγεία μας. Ας μειώσουμε τις άσκοπες αγορές και επιδείξεις του πλούτου μας. Κάθε κόμπος νερού και ενέργειας που εξοικονομείται από εμάς περισσεύει για τα φτωχά μέρη της γης. Κάθε αγαθό λιγότερο που καταναλώνουμε σημαίνει λιγότερη ενέργεια για την παραγωγή του.
Ας περιοριστούμε στα αναγκαία λοιπόν κι ας θυμηθούμε δυο όμορφες ρήσεις που δυστυχώς τις ξεχνούμε ακόμα κι οι Χριστιανοί που έχουμε πλήρως εκκοσμικευθεί και αλωθεί από την ασύστολη κατανάλωση.
"Ο έχων δύο χιτώνας δότω τω μη έχοντι" μας είπε ο Κύριος ο οποίος γνωρίζει καλύτερα από κάθε παγκόσμιο οργανισμό τις τεράτιες ανισότητες, την άθλια φτώχεια από τη μια και την προκλητική χλιδή από την άλλη.
Κι ο Μέγας Βασίλειος που έθρεψε και προστάτεψε χιλιάδες φτωχούς και έλεγξε αυστηρά τους απερίσκεπτους πλούσιους, έλεγε (περίπου): "Όποιος τα πλούτη του σκορπά, απ' τους φτωχούς τα κλέβει".
Μήπως η οικονομική κρίση που έπληξε τις δυτικές κοινωνίες, αλλά και η κρίση της ελληνικής οικονομίας είναι μικρά μαθήματα που μας δίνει ο Θεός για να καταλάβουμε το διαρκές έγκλημά μας;