Τετάρτη 24 Νοεμβρίου 2010

Ο δικός μας θησαυρός

Κάνουμε μάθημα Γλώσσας στην Στ΄Δημοτικού. Συναντάμε σε κάποιο κείμενο τη λέξη "βοήθεια". Με τσιμπάει ο οίστρος ο ετυμολογικός και λέω στα παιδιά: "Ξέρετε τι κρύβει ή μάλλον τι φανερώνει η λέξη βοήθεια; Τις λέξεις βοή (που θα πει φασαρία, κραυγές και θόρυβος μάχης) και τη λέξη θέω (που θα πει τρέχω). Δηλαδή με μια λέξη ξετυλίγεται μπροστά μας ολόκληρη σκηνή. Κάποιος, κάποιοι βρίσκονται σε μεγάλη ανάγκη ή δυσκολία. Φωνάζουν, ζητούν συμπαράσταση. Και κάποιος, κάποιοι τρέχουν για να συνδράμουν. Μια λέξη, μια ιστορία. (Η αντίστοιχη αγγλική "help" τι μπορεί να φανερώνει;)
Ύστερα βρίσκουμε τη λέξη "ενθουσιασμός". Πάλι προσπαθούμε να διεισδύσουμε. Η λέξη περιέχει την πρόθεση "εν" (μέσα) και "θεός". Μέσα μας μπαίνει κάτι θεϊκό. Ανάταση ψυχής. Ξεφεύγουμε από την ανθρώπινη διάσταση.
Ο ενθουσιασμός με κυριεύει.
"Παιδιά, η γλώσσα η ελληνική είναι ένας ασύλληπτος θησαυρός. Επιστήμονες γλωσσολόγοι απεφάνθησαν ότι η καλλιέργεια της ελληνικής γλώσσας προκάλεσε "πακτωλό ιδεών" στον ανθρώπινο εγκέφαλο. Οι άνθρωποι μπόρεσαν να σκεφτούν βαθύτερα και λεπτότερα και πολυπλοκότερα χάρη στην ελληνική γλώσσα. (νους και λόγος: αλληλένδετα, απολύτως αλληλοεξαρτώμενα, ο λόγος έκφραση και καλλιέργεια του νου, ο νους εκπορεύει τον λόγο). Δεν είναι τυχαίο ότι οι πιο δυσκολοέκφραστες έννοιες, οι θεολογικές, διατυπώθηκαν στην ελληνική γλώσσα από τους Πατέρες της Εκκλησίας. Αυτή η γλώσσα είναι η βάση του παγκόσμιου πολιτισμού κι είναι δική μας. Είναι ένας από τους θησαυρούς μας. Δεν αποτιμάται η αξία του σε ευρώ ή δολάρια. Όλα αυτά είναι φθηνά κι ελάχιστα, τιποτένια.
Έχουμε κι άλλους θησαυρούς. Έχουμε μια ιστορία που κάποιες της στιγμές ήταν τρομακτικά μεγαλειώδεις, όπως η μάχη του Μαραθώνα (από την οποία φέτος γιορτάζουμε τα 2.500 χρόνια κι έπρεπε όλος ο κόσμος να γονατίσει ευγνώμων μπροστά μας).
Έχουμε μια φυσική ομορφιά μοναδική με ορεινά και θαλασσινά τοπία σπάνιας ομορφιάς κι ένα κλίμα που κάνει τον Παπαρρηγόπουλο να αποκαλεί τον ουρανό της Ελλάδας "φιλάνθρωπο".
Έχουμε μια πίστη που γέμισε την πατρίδα μας αγίους, που την καταστόλισε με εκκλησιές και εξωκλήσια.
Έχουμε μια λαογραφική παράδοση που φανερώνει την επιδεξιότητα, την καλλιτεχνία, την φιλοκαλλία, την επίμονη εργατικότητα, την ευρηματικότητα της φυλής μας στην αρχιτεκτονική, τη λαϊκή φορεσιά, τις καθημερινές εργασίες, την επεξεργασία όλων των βασικών προϊόντων κτλ.
Έχουμε μια άπειρη παρακαταθήκη συγγραφών από την αρχαιότητα μέχρι τη σύγχρονη Ελλάδα.
Έχουμε και τι δεν έχουμε κι όμως αισθανόμαστε φτωχοί κι εξαθλιωμένοι και ταπεινωμένοι και καταδεχόμαστε να ζητιανεύουμε από το ΔΝΤ και να εισπράττουμε τα περιφρονητικά σχόλια του κόσμου όλου.
Δεν φταίνε οι άλλοι. Φταίμε εμείς που περιφρονήσαμε και ξεχάσαμε τους ανεκτίμητους θησαυρούς μας. Και λιμπιστήκαμε τα ευρώ και τα δολάρια. Και μετρήσαμε μ' αυτά τη ζωή και την ευτυχία μας. Η δική μας η γενιά η "φτηνότερη" απ' όλες.
Ανακαλύψτε, παιδιά, τους αληθινούς θησαυρούς μας και μην αισθάνεστε φτωχοί και περιφρονημένοι. Νάστε περήφανοι που είστε Έλληνες και σεις να ξανακάνετε την Ελλάδα μας μεγάλη".
Τα παιδιά σάστισαν και ικανοποιήθηκαν. Μάλλον είχαν πολύν-πολύν καιρό ν' ακούσουν για την πατρίδα μας έναν επαινετικό λόγο. Και πάλι αισθάνθηκα βαριά ενοχή. Εκτός από όσα άσχημα διαπράξαμε, τι μηνύματα έχουμε περάσει στα παιδιά μας; Πόσο τα έχουμε βαρύνει μ' όλα όσα καθημερινά λέμε, γράφουμε κι αισθανόμαστε; Τι ελπίδες τους έχουμε αφήσει; Πόση αγάπη και εκτίμηση στην πατρίδα μας τους καλλιεργήσαμε;

Τετάρτη 17 Νοεμβρίου 2010

Λίθων θεολογία...

Απέμειναν κάποιοι ακόμα που έχουν μεράκια και κάνουν ασύλληπτα πράγματα όπως ο π. Γεώργιος, ο ταπεινός ιερέας, που, αντί να λέει μεγάλα λόγια, με τα χέρια του κάνει θαύματα: Αποκαθιστά ναούς παλιούς πετρόχτιστους, που κάποιοι αδαείς κι απλοϊκοί τους είχαν ντύσει με σοβά, στην παλιά τους αίγλη.
Και καθώς μια-μιά καθαρίζει και γυαλίζει τις πέτρες και τις χαϊδεύει και τις μιλά, φιλοσοφεί και θεολογεί:
"Δες, στο χτίσιμο χρειάζονται οι μεγάλες πέτρες που θα στήσουν τον τοίχο, αλλά και οι μικρές και οι ελάχιστες που θα γεμίσουν τα κενά που αφήνουν οι μεγάλες. Και πώς θα δέσουν και θα συγκρατηθούν όλες αυτές οι χιλιάδες πέτρες; Με τον αρμό που όπως το όνομά του μαρτυρεί θα αρμόσει, θα συνταιριάξει μεταξύ τους τις ανόμοιες πέτρες και θα φτιάξει ένα κατάγερο, αθάνατο κατασκεύασμα.
Κάπως έτσι είμαστε οι άνθρωποι. Άλλοι μεγάλοι, εντυπωσιακοί, με πολλά προσόντα και έργα, σε υψηλές θέσεις, αυτοί που τους γράφει η ιστορία και τους ξέρουν όλοι κτλ. κι άλλοι μικροί και άσημοι, ελάχιστοι, περνούν σχεδόν απαρατήρητοι. Όμως όλοι χρειάζονται για να συγκροτηθεί το σύνολο. Κι η πιο ανεπαίσθητη παρουσία βρίσκει θέση. Κι όλοι θα συναρμοσθούν με τη Χάρη του Θεού, που είναι ο αρμός, με το Άγιο Πνεύμα που όλον συγκροτεί τον θεσμόν της Εκκλησίας.

Ο ναός του Αγίου Γεωργίου Ασβεστοχωρίου όπως έχει αποκατασταθεί
μετά την αφαίρεση του σοβά.
"Παρθενώνα" τον αποκαλεί ο ανακαινιστής του.

Ο πατήρ Γεώργιος μας εξηγεί πώς καθάρισε, έτριψε, γυάλισε,
ανέδειξε μια-μια τις πέτρες.

Καινουργιοκατασκευασμένη πόρτα μασίφ.
Θα στολιστεί με χοντρά καρφιά όπως γινόταν και παλιά.

Το εξωκλήσι της Αγίας Παρασκευής σε μια απίθανη τοποθεσία απ' όπου αγναντεύεις όλο το Ασβεστοχώρι. Κι αυτό το εξωκλήσι είχε την "τύχη" να πέσει στα χέρια του π. Γεωργίου.

Αυτά που κάνουμε θα μείνουν για αιώνες. Θά 'ρχονται οι πιστοί να λατρεύουν
τον Θεό και θα αισθάνονται πληρότητα κι ευφροσύνη.


Έτσι απλά μας διδάσκει ο π. Γεώργιος με τα τριμμένα ασβεστωμένα ράσα και τα σκληρά από τη δουλειά χέρια. Και κάπου σε μια απίθανη άκρη του έργου γράφει: "π.Γ.Μ.". Κι ο Θεός θα ξέρει ποιος δούλεψε σιωπηλά, με ανιδιοτέλεια και χαρά.