Τετάρτη 9 Νοεμβρίου 2022

Φθινοπωρινές αποδράσεις, προσκυνηματικές και... όχι μόνο (μέρος 2ο)

 Επόμενο προσκύνημά μας Το Βαπτιστήριο της Αγίας Λυδίας κοντά στις Κρηνίδες-Φιλίππους.


"Την ημέρα του Σαββάτου βγήκαμε έξω από την πόλη, σε μέρος κοντά στο ποτάμι, όπου υπήρχε τόπος προσευχής. Καθίσαμε και μιλούσαμε στις γυναίκες που είχαν μαζευτεί εκεί. Κάποια γυναίκα καταγόμενη από την πόλη των Θυατείρων που ονομαζόταν Λυδία και ήταν πορφυροπώλισσα, θεοσεβής, μας άκουγε προσεχτικά. Ο Κύριος άνοιξε την καρδιά της για να προσέχει και να δέχεται τα λόγια του Παύλου. Ζήτησε να βαπτισθεί, αυτή και οι οικιακοί της. Κι αφού βαπτίστηκε μας παρακάλεσε πιεστικά να μείνουμε στο σπίτι της. "Αν με κρίνετε πιστή στον Κύριο, ελάτε να μείνετε στην οικία μου" μας έλεγε". (Πράξεις των Αποστόλων)

"Πρώτη ἐν Φιλίπποις πρὸς τὸν Χριστόν, θεόφρον προσῆλθες, διὰ Παύλου τοῦ εὐκλεοῦς, 
ὦ Φιλιππησία, Λυδία καὶ ἐν ῥείθροις, Ζυγάκτου ἐβαπτίσθης, πανοικεὶ πάνσεμνε". (Μεγαλυνάριο της Αγίας)

Σε μια πανέμορφη τοποθεσία με θεόρατα πλατάνια δίπλα στο ποταμό Ζυγάκτη -που όπως λέει η μυθολογία έγινε για την Περσεφόνη η είσοδος στον Κάτω Κόσμο στο βασίλειο του Πλούτωνα...- έγινε κατά την παράδοση η βάπτιση της πρώτης Ευρωπαίας Χριστιανής, της πορφυροπώλιδος Λυδίας. Εδώ ο προπροηγούμενος Μητροπολίτης Φιλίππων, Νεαπόλεως και Θάσου Κυρός Αλέξανδρος συνέλαβε την ιδέα -και άρχισε την πράγμάτωσή της- ενός μνημειώδους ναού-βαπτιστηρίου-προσκυνήματος αφιερωμένου στην Αγία Λυδία. Ο διάδοχός του Προκόπιος συμμερίστηκε αυτό το όραμα και ολοκλήρωσε έναν πραγματικά μνημειώδη ναό με εξαιρετικά ψηφιδωτά και βιτρώ κι ένα τεράστιο βαπτιστήριο στο κέντρο του οκταγωνικού ναού. Στη θέση της Πλατυτέρας η Παναγία ως Ζωοδόχος Πηγή σε ψηφιδωτό. Αντί του Παντοκράτορος στον τρούλο η εικόνα της Βαπτίσεως, ψηφιδωτή και αυτή. Στο δάπεδο του νάρθηκα σε ψηφιδωτό η δεύτερη περιοδεία του Αποστόλου Παύλου.



Εξερχόμενοι από τον θαυμάσιο ναό βγαίνουμε μια αναμνηστική φωτογραφία στα σκαλιά του. Φωτογράφος και απών από τη φωτογραφία ο φίλος Γιώργος Σ.

Λίγο πιο πέρα κυλάει ο Ζυγάκτης. Ένα μικρό εικονοστάσι αφιερωμένο στην Αγία Λυδία κι ένα τοπίο πανέμορφο και σκιερό. Εδώ γίνονται πολλές βαπτίσεις. Είναι ένας δεύτερος Ιορδάνης.






Μετά το προσκύνημά μας στην Αγία Λυδία θα τιμήσουμε "τα του στομάχου" μας στην ταβέρνα Ποταμός στο πανέμορφο Κεφαλάρι. Είναι ένα μικρό χωριουδάκι λίγο πιο βόρεια από την Αγία Λυδία, χτισμένο κι αυτό δίπλα στον Ζυγάκτη. Τα τραπέζια μάς περιμένουν στρωμένα ακριβώς δίπλα στην κοίτη του ποταμού, κάτω από τα πλατάνια που φυλλορροούν. Το σκηνικό ξεπερνά τις προσδοκίες μας. Πέστροφες και πάπιες κολυμπούν στα πεντακάθαρα νερά κι εμείς τιμούμε τα εξαιρετικά εδέσματα. Ο "Ποταμός" παίρνει  από όλους μας ΑΡΙΣΤΑ!





Είμαστε έτοιμοι για αναχώρηση πριν από τις 4μ.μ.. Τελευταίος μας προορισμός η Μεσορόπη στη νότια πλαγιά του Παγγαίου, το χωριό της φίλης και συνεκδρομέως μας, Ευανθίας Μ.. Η Ευανθία μας λέει την ιστορία του χωριού της κι επίσης παίρνει παραγγελίες για τους καφέδες ώστε να τους έχουν έτοιμους και να μην καθυστερήσουμε. Φθάνουμε σε μισή ώρα περίπου. Υπάρχει πρόγραμμα περιήγησης. Περπατάμε ως την πλατεία, όπου κερνιόμαστε από την πολύ φιλόξενη οικοδέσποινά μας καφέ και καρυδόπιτα. Βρίσκουμε και τον σύζυγό της και φίλο μας Ευθύμη να μας περιμένει.




Σουρουπώνει. Ανηφορίζουμε προς το εκκλησάκι του Αγίου Αθανασίου. Απέναντί μας ένα καπνομάγαζο που θυμίζει τα χρόνια της οικονομικής ακμής όλης της περιοχής λόγω της καπνοκαλλιέργειας. Φυσικά εγκαταλελειμμένο. Βλέπουμε επίσης όμορφα σπίτια με εξωτερικές τοιχογραφίες επίσης μαρτυρίες πλούτου και ακμής. Μπαίνουμε στην εκκλησία του Αγίου Γεωργίου όπου τελείται ο αναστάσιμος εσπερινός. Μένουμε να τον παρακολουθήσουμε. Όταν βγαίνουμε έχει σχεδόν σκοτεινιάσει, ωστόσο κατηφορίζουμε προς το ρέμα της Μεσορόπης. Το φεγγάρι ανατέλλει πίσω από την ορθοπλαγιά που κλείνει ανατολικά το χωριό. Προσεχτικά για να μην έχουμε καμιά πτώση βγαίνουμε στο ρέμα. Είναι σκοτεινά, αλλά υπάρχει καλός δημοτικός φωτισμός. Το σκηνικό γίνεται παραμυθένιο κι η Ευανθία το απογειώνει με μια νεραϊδοδιήγησή της. Δεν θα μπορούσε να υπάρξει καλύτερο κλείσιμο της υπέροχης εκδρομής μας!!!!  





Η επιστροφή μας έχει ανέκδοτα αλλά και νοσταλγικά τραγούδια και το Απόδειπνο που ολοκληρώνει ευχαριστιακά την ημέρα μας. Πολλές ευχαριστίες στον οδηγό μας τον Μιχαήλ (Αρχάγγελο). Αν θέλει ο Θεός θα συναντηθούμε ξανά σε κάποια άλλη ...απόδραση!











































Τρίτη 8 Νοεμβρίου 2022

Φθινοπωρινές αποδράσεις, προσκυνηματικές και όχι μόνο... (Μέρος 1ο)

 Τι καλύτερο από μια ημερήσια εκδρομούλα μες στον γλυκό Νοέμβρη! Τώρα που η φύση έχει χρυσοστολιστεί και περιμένει τα πρώτα κρύα, τις βροχές και τους δυνατούς αέρηδες που θα την γυμνώσουν και παγώσουν κι εμάς θα μας κλείσουν στα σπιτικά μας!

Αυτή τη φορά προορισμός μας δυο πολύ γνωστές κι αγαπημένες Μονές της Μητροπόλεως Δράμας: η Μονή της  Εικοσιφοίνισσας και η Μονή της Αναλήψεως στη Σίψα.

Αντάμωμα των φίλων εκδρομέων και αναχώρηση από την Πλατεία Αριστοτέλους στις 7 και 30 π.μ. και παραλαβή μερικών ακόμη καθ' οδόν. Ο καιρός είναι λίγο πιασμένος. Περνάμε τις λίμνες Κορώνεια και Βόλβη και βγαίνουμε στα Βρασνά και την Ασπροβάλτα. Ακούμε από τον Νίκο Χ. έναν συγκινητικό εγκωμιαστικό λόγο-αφιέρωμα στον π. Γεννάδιο Διακάκη, τον Γέροντα της Θεσσαλονίκης. Ακούμε επίσης την ιστορία της Μονής που θα επισκεφθούμε. Μετά τον Στρυμόνα βρίσκουμε και ομίχλη στο δρόμο. Θα ανηφορίσουμε στην βορειοανατολική πλευρά του Παγγαίου, θα βγούμε πάνω από τα σύννεφα σ' ένα όμορφο φθινοπωρινό δάσος και στα 750μ υψόμετρο θα βρούμε την Ιερά Μονή της Εικοσιφοίνισσας που θεωρείται η αρχαιότερη Μονή στον ελλαδικό χώρο. Κατεβαίνοντας από το λεωφορείο κερνιόμαστε "μπισκοτολούκουμο" από τον φίλο Στέλιο. Πολύ ταιριαστό με τα συνήθη μοναστηριακά κεράσματα. Βλέπουμε την Μονή να δεσπόζει στην πλαγιά με πολλά υπό ανέγερση προσκτίσματα. 

Ο πρώτος μοναστικός οικισμός χτίστηκε στην περιοχή από τον Άγιο Σώζοντα στα μέσα του 5ου αιώνα, αλλά αργότερα εγκαταλείφθηκε. Κατά την παράδοση, το πρώτο μοναστήρι στο σημείο αυτό ιδρύθηκε από τον Άγιο Γερμανό, μετά την επιστροφή του από την Παλαιστίνη, το 518 μ.Χ.

Το ιδιαίτερο όνομα της μονής προέρχεται από ένα θαύμα που έλαβε χώρα: Όταν ο Άγιος Γερμανός ολοκλήρωσε τα εκκλησάκι της μονής, έψαξε να βρει ένα ξύλο κατάλληλο για να απεικονίσει επάνω του την Παναγία. Όταν το βρήκε και το ετοίμασε, το ξύλο αυτό ξαφνικά ράγισε, και μέσα από ένα λαμπρό κόκκινο (“φοινικούν”) φως εμφανίστηκε η Παναγία με τον Χριστό, και η εικόνα της Παναγίας εντυπώθηκε στο ξύλο. Από τον τρόπο που δημιουργήθηκε η αχειροποίητος αυτή εικόνα (“εικών” + “φοίνισσα”) προέρχεται το χαρακτηριστικό όνομα της ιεράς μονής.

Αυτή την εικόνα των 1500 ετών προσκυνούμε στο καθολικό της Μονής, στο εξαιρετικής τέχνης ξυλόγλυπτο επιχρυσωμένο τέμπλο (είκοσι χρόνια το δούλευαν Χιώτες τεχνίτες).

 Αφού προσκυνούμε, ακούμε την ιστορία της Μονής από μια μοναχή. Είναι μεγάλη η πνευματική και η εθνική της προσφορά στο διάβα της μακραίωνης ζωής της και  βαρύς ο φόρος αίματος. Μια από τις πιο σκοτεινές σελίδες στην ιστορία της μονής γράφτηκε στις 25 Αυγούστου του 1507, όταν οι Τούρκοι έσφαξαν τους 172 μοναχούς της, γιατί στήριζαν τη διατήρηση της ελληνικότητας των κατοίκων της περιοχής. Σεισμοί και πυρκαγιές προκάλεσαν επανειλημμένες καταστροφές στα κτίσματα και επιδημίες πανώλης αποδεκάτισαν τις μοναστικές κοινότητες. Αλλά το μεγαλύτερο πλήγμα το επέφεραν οι Βούλγαροι στις δύο κατοχές των περιοχών αυτών στα χρόνια του Α΄και Β΄Παγκοσμίου Πολέμου. Εκτέλεσαν τον προηγούμενο της μονής, Μακάριο, φυλάκισαν τους μοναχούς, πολλοί από τους οποίους πέθαναν λόγω των απάνθρωπων συνθηκών κράτησης, και υφάρπαξαν τα ιερά κειμήλια της Μονής (περισσότερα από 1.500 συνολικά τον αριθμό), τα πιο σημαντικά από τα οποία βρίσκονται και εκτίθενται ακόμη και σήμερα στο Εθνικό Ιστορικό Μουσείο της Σόφιας και στην Μονή της Ρίλα, παρά τις πολλές προσπάθειες που έγιναν εδώ και έναν αιώνα για την επιστροφή τους. Η μοναχή μας πληροφορεί πως μόλις πριν λίγες εβδομάδες επεστράφη ένα Ευαγγελιστάριο, όχι από το Βουλγαρικό κράτος, αλλά από έναν Αμερικανό συλλέκτη στου οποίου την κυριότητα είχε περιέλθει. Σήμερα η Μονή φιλοξενεί γυναικεία αδελφότητα δεκαέξι περίπου μοναζουσών.

Χαρακτηριστικό του καθολικού της Μονής είναι και η αγιογράφηση του εξωτερικού περίστοου. Μάλιστα εικονίζονται και πολλοί ποιητές, εκκλησιαστικοί, όχι και τόσο γνωστοί.  


Στη στέγη του καθολικού βρήκαν τρόπο να ριζώσουν και να επιβιώνουν δεκαετίες τώρα δυο κυπαρισσάκια.
Βγαίνουμε στην αυλή και κερνιόμαστε καφέ και κόλλυβα. Στο μεταξύ έρχονται και άλλοι προσκυνητές. Ακόμα ένα λεωφορείο από Θεσσαλονίκη και μερικά Ι.Χ. Οι προσκυνητές καθημερινά είναι πάρα πολλοί και η Μονή παραμένει συνεχώς ανοικτή για να τους υποδέχεται.

Αναχωρούμε στις 10.20 περίπου για την Ιερά Μονή Αναλήψεως Σίψας. Ταξιδεύουμε προς Δράμα. Ο καιρός έχει ανοίξει, πολύ γλυκός φθινοπωρινός. Ακούμε την διήγηση του Βίου και Πολιτείας του Αγίου Γεωργίου Καρσλίδη του Νέου και Ομολογητού από την Γερόντισσα Ευφημία Κόκκοβα. Μπορείτε να ακούσετε την διήγηση  εδώ. Ο βίος του αληθινά μαρτυρικός. Η πίστη και η αφοσίωσή του ολοκληρωτική. Γι' αυτό και έλαβε πλούσια την Χάρη και τις χάρες και δοξάσθηκε και από τους ανθρώπους αλλά κυρίως από τον Θεό. Μόλις χθες ήταν η μνήμη του, 4 Νοεμβρίου. Το μοναστήρι ολάνθιστο μας υποδέχεται. Παντού ανθισμένα αγιοδημητριάτικα και βασιλικά. Προσκυνούμε στον κεντρικό ναό. Σε μικρό παρεκκλησάκι αριστερά τα άγια λείψανά του εκτίθενται σε προσκύνηση, η μυροβλύζουσα κάρα του και τα μακρά οστά του σε άλλη λάρνακα χιαστί τοποθετημένα. Στο σημείο τομής η εικόνα της Παναγίας, δώρο της αγαπημένης του γιαγιάς, που την έφερε πάντοτε επάνω του και που τον γλίτωσε όταν η σφαίρα του εκτελεστικού αποσπάσματος τον βρήκε στο μέρος της καρδιάς την οποία όμως κάλυπτε και προστάτευε αυτή η εικόνα.



Στον αυλόγυρο, στη βόρεια πλευρά, ο τάφος της ηγουμένης Ακυλίνας και του πρόσφατα κοιμηθέντος Μητροπολίτου Δράμας Παύλου.



Κατευθυνόμαστε στο πρώτο εκκλησάκι που έχτισε στο χώρο ο Άγιος, αφιερωμένο στην Ανάληψη του Κυρίου. Δίπλα ακριβώς το ταπεινό κελάκι του. Βλέπουμε ένα κρεβατάκι, αλλά ο βίος του μας λέει πως ο Άγιος σε δυο σανίδες κατάχαμα κοιμόταν. 


Προσκυνούμε και τον τάφο του. Η άκρα του ταπείνωση και πενία τον αξίωσε εξαιρετικών τιμών στην κοίμησή του. Ακόμη και τα κυπαρίσσια λύγισαν και σχημάτισαν το σημείο του Σταυρού. Ο τάφος του ένα εξαιρετικό μνημείο. 
"Ο ταπεινών εαυτόν υψωθήσεται". Έτσι λέει ο νόμος του Θεού...






Μια μοναχή μας διηγείται το βίο του Αγίου ενώ κερνιόμαστε άρτο.
Αναχωρούμε γύρω στις 12.30 ευχαριστούντες τον Θεό και τον Άγιο που μας αξίωσε να τον προσκυνήσουμε -η επίσκεψη προστέθηκε την τελευταία στιγμή κυριολεκτικά.
(Συνεχίζεται)


Πέμπτη 3 Νοεμβρίου 2022

Ας ταΐσουμε λίγο και τον καλό λύκο

 Διάβασα κάπου μια πολύ παραστατική και διδακτική ιστοριούλα:

Ο αρχηγός μιας ινδιάνικης φυλής συμβουλεύει τα παιδιά λέγοντας: "Κάθε άνθρωπος έχει μέσα του δυο λύκους που παλεύουν ασταμάτητα. Έναν καλό κι έναν κακό". "Ποιος θα νικήσει σ' αυτή τη μάχη;" ρωτάει ένα παιδί. "Ο λύκος που θα ταΐσουμε περισσότερο!", απαντά ο σοφός αρχηγός.

Ακούγοντας τον τελευταίο καιρό τις αλλεπάλληλες ειδήσεις  για φριχτά εγκλήματα -από φόνους μέχρι κακοποιήσεις μικρών παιδιών και διαστροφές κάθε είδους-  μου έρχεται συχνά στο νου αυτή η ιστοριούλα.

Ταΐσαμε πολύ τον κακό λύκο μέσα μας. Έντυπα, ταινίες, τηλεθεάσεις, τραγούδια, περιρρέουσα ατμόσφαιρα, σύγχρονα ήθη, τα πάντα τρέφουν έναν άκρατο εγωισμό και μια ακόρεστη ηδονή, δηλαδή τον κακό μας λύκο.

Πέσαμε με τα μούτρα στα ξυλοκέρατα σαν τους χοίρους, ενώ μπορούμε να τραφούμε με θεϊκή τροφή. 

Τον καλό λύκο τον αφήσαμε πένητα και λιμώττοντα. Ό,τι ημερώνει και γαληνεύει την ψυχή μας το έχουμε εκδιώξει από τη ζωή μας. Πόσο μελετούμε τον Λόγο του Θεού που είναι το Φως και η Αλήθεια και η Ζωή; Πόσο εκκλησιαζόμαστε και εκκλησιάζουμε όλη τη ζωή μας; Πόσο έχουμε βιώσει εμείς κι έχουμε περάσει και στα παιδιά μας την εγκράτεια, την αναβολή και τον έλεγχο της ηδονής, την ταπείνωση, τον σεβασμό του άλλου προσώπου  ως εικόνας του Θεού; Τι ταΐζουμε τις παιδικές ψυχές στα σπιτικά μας, στα σχολεία, στην κοινωνία;

Ζητάμε αυστηρή νομοθεσία και πιο παραδειγματικές τιμωρίες. Αυτό είναι το τέλος, η ταφόπλακα, το διά ταύτα. Την αρχή,  τη ρίζα, πρέπει να θεραπεύσουμε. Κι έχουμε όλοι ευθύνη και οφειλή.

Φοβάμαι πως δεν έχουμε δει ακόμα τίποτα. Φοβάμαι πως τα χειρότερα είναι μπροστά μας.

Οι κακοί λύκοι έχουν θεριέψει πολύ...!