Οι μικρές (πικρές) ιστορίες των ανθρώπων
Πίσω από τα μεγάλα ιστορικά γεγονότα πάντα κρύβονται και οι μικρές ιστορίες των ανθρώπων. Η 29η Μαΐου είναι ημέρα μνήμης που αφορά την άλωση της Κωνσταντινουπόλεως από τους Οθωμανούς. Ημέρα θριάμβου για τους Τούρκους, ημέρα περισυλλογής για όσους θεωρούν ότι το Βυζάντιο υπήρξε κομμάτι της ιστορίας του Ελληνικού έθνους.
Μπορούμε να παρακολουθήσουμε τα γεγονότα που διαδραματίστηκαν την 29η Μαΐου 1453, ακολουθώντας την εξιστόρηση που κάνει ο σύγχρονος με την άλωση Κριτόβουλος ο Ίμβριος στο βιβλίο του με τίτλο Ιστορία.
‘’Ο στρατός ξεχύθηκε ορμητικά μέσα από το ρήγμα που άνοιξε στα τείχη και διασκορπίστηκε παντού μέσα στην Πόλη και την λεηλάτησε από τα χαράματα έως το σούρουπο και την λαφυραγώγησε. Και άρχισε η μεγάλη σφαγή αυτών που έπεσαν στα χέρια του. Άλλους σκότωσαν στον δρόμο, άλλους στα ίδια τους τα σπίτια, άλλους όταν έφεραν αντίσταση και άλλους μέσα σε εκκλησίες που είχαν καταφύγει και προσεύχονταν. Σκότωσαν άνδρες γυναίκες και παιδιά, αδιακρίτως, δίχως έλεος.
Όταν επήλθε κορεσμός από την σφαγή και η πόλη ήταν ήδη στα χεριά τους, μοιράστηκαν σε ομάδες και άλλοι λεηλάτησαν τα παλάτια των ευγενών, άλλοι σύλησαν τις εκκλησίες, άλλοι εισέβαλαν στα σπίτια των ανθρώπων πηδώντας σε αυτά σαν τα άγρια σαρκοβόρα θηρία, λεηλατώντας, λαφυραγωγώντας, σκοτώνοντας, κακοποιώντας, αιχμαλωτίζοντας άνδρες, γυναίκες, παιδιά, γέροντες, νέους, ιερείς, μοναχούς, χωρίς διάκριση σε ηλικία και τάξη. Έβλεπε κανείς πράξεις φρικτές και αξιοθρήνητες. Ενάρετες παρθένες τις τράβηξαν με βία από τα δωμάτια τους και τις έσειραν μαζί τους ωμά και αδιάντροπα. Σε άλλες παρουσιάστηκαν άνδρες οπλισμένοι με σπαθιά, με τα χέρια ματωμένα ακόμη από την σφαγή, με βλέμμα φονικό και φωνές ακατανόητες, αδιάντροποι και διατεθειμένοι για τα χειρότερα. Κι ακόμη έβλεπε κανείς σεβαστούς γέροντες να τους σέρνουν από τα άσπρα τους μαλλιά και να τους χτυπούν ανελέητα. Αγόρια ευγενή να τα απαγάγουν και ιερείς να τους προπηλακίζουν. Σεμνές καλόγριες να τις τραβούν με βία από τις εκκλησίες όπου είχαν καταφύγει και να τις βρίζουν και να τις ατιμάζουν ενώ αυτές χτυπιόνταν και σπάραζαν με γοερούς θρήνους. Οι υπερασπιστές που πολεμούσαν ακόμη στα θαλάσσια τείχη, αυτοκτονούσαν απελπισμένοι πέφτοντας στην θάλασσα.
Συνολικά σκοτώθηκαν κατά την πολιορκία και την άλωση 4000 στρατιώτες και γυναικόπαιδα, και περισσότεροι από 50000 πήραν τον δρόμο της αιχμαλωσίας και των σκλαβοπάζαρων. Η Πόλη άδειασε, αφανίστηκε. Μόνο έρημα σπίτια έμειναν που τρόμαζαν όσους τα έβλεπαν’’.
‘’Ο στρατός ξεχύθηκε ορμητικά μέσα από το ρήγμα που άνοιξε στα τείχη και διασκορπίστηκε παντού μέσα στην Πόλη και την λεηλάτησε από τα χαράματα έως το σούρουπο και την λαφυραγώγησε. Και άρχισε η μεγάλη σφαγή αυτών που έπεσαν στα χέρια του. Άλλους σκότωσαν στον δρόμο, άλλους στα ίδια τους τα σπίτια, άλλους όταν έφεραν αντίσταση και άλλους μέσα σε εκκλησίες που είχαν καταφύγει και προσεύχονταν. Σκότωσαν άνδρες γυναίκες και παιδιά, αδιακρίτως, δίχως έλεος.
Όταν επήλθε κορεσμός από την σφαγή και η πόλη ήταν ήδη στα χεριά τους, μοιράστηκαν σε ομάδες και άλλοι λεηλάτησαν τα παλάτια των ευγενών, άλλοι σύλησαν τις εκκλησίες, άλλοι εισέβαλαν στα σπίτια των ανθρώπων πηδώντας σε αυτά σαν τα άγρια σαρκοβόρα θηρία, λεηλατώντας, λαφυραγωγώντας, σκοτώνοντας, κακοποιώντας, αιχμαλωτίζοντας άνδρες, γυναίκες, παιδιά, γέροντες, νέους, ιερείς, μοναχούς, χωρίς διάκριση σε ηλικία και τάξη. Έβλεπε κανείς πράξεις φρικτές και αξιοθρήνητες. Ενάρετες παρθένες τις τράβηξαν με βία από τα δωμάτια τους και τις έσειραν μαζί τους ωμά και αδιάντροπα. Σε άλλες παρουσιάστηκαν άνδρες οπλισμένοι με σπαθιά, με τα χέρια ματωμένα ακόμη από την σφαγή, με βλέμμα φονικό και φωνές ακατανόητες, αδιάντροποι και διατεθειμένοι για τα χειρότερα. Κι ακόμη έβλεπε κανείς σεβαστούς γέροντες να τους σέρνουν από τα άσπρα τους μαλλιά και να τους χτυπούν ανελέητα. Αγόρια ευγενή να τα απαγάγουν και ιερείς να τους προπηλακίζουν. Σεμνές καλόγριες να τις τραβούν με βία από τις εκκλησίες όπου είχαν καταφύγει και να τις βρίζουν και να τις ατιμάζουν ενώ αυτές χτυπιόνταν και σπάραζαν με γοερούς θρήνους. Οι υπερασπιστές που πολεμούσαν ακόμη στα θαλάσσια τείχη, αυτοκτονούσαν απελπισμένοι πέφτοντας στην θάλασσα.
Συνολικά σκοτώθηκαν κατά την πολιορκία και την άλωση 4000 στρατιώτες και γυναικόπαιδα, και περισσότεροι από 50000 πήραν τον δρόμο της αιχμαλωσίας και των σκλαβοπάζαρων. Η Πόλη άδειασε, αφανίστηκε. Μόνο έρημα σπίτια έμειναν που τρόμαζαν όσους τα έβλεπαν’’.
Αυτά περιγράφει ο Κριτόβουλος, σε ελεύθερη μετάφραση και με τροποποιήσεις στην διάταξη του κειμένου που έγιναν με δική μου ευθύνη. Η πτώση της Πόλεως αποτελεί αναμφισβήτητα ένα γεγονός ορόσημο στην ιστορία της Ανατολής και στην ιστορία του Μεσογειακού κόσμου που σηματοδοτεί την εδραίωση της κυριαρχίας του Ισλάμ στα εδάφη της πάλαι ποτέ Χριστιανικής Αυτοκρατορίας.
Οι συνέπειες για τους κατοίκους της ήταν η κοινή μοίρα των ηττημένων κάθε πολέμου. Σφαγές, λεηλασίες, βιασμοί, εξευτελισμοί, καταστροφές, βίαιες μετακινήσεις πληθυσμών. Τα ίδια φαινόμενα επαναλαμβάνονται σε κάθε πόλεμο μέχρι τις ημέρες μας.
Τα ίδια φαινόμενα επαναλαμβάνονται και στην πιο κοντινή σε μας εστία πολέμου που βρίσκεται στην περιοχή της Συρίας. Η Συρία είναι μία χώρα που είναι μιάμιση φορά μεγαλύτερη από την Ελλάδα, έχει διπλάσιο πληθυσμό από εμάς, και βιώνει έναν πρωτοφανή σε βιαιότητα εμφύλιο σπαραγμό που διαρκεί πάνω από τέσσερα χρόνια. Οι αριθμοί δεν αρκούν για να καταδείξουν το μέγεθος της καταστροφής. Πάνω από 250000 οι νεκροί, άγνωστος ο αριθμός των τραυματιών, πάνω από 3 εκατομμύρια οι πρόσφυγες στο εξωτερικό, 5 εκατομμύρια οι πρόσφυγες στο εσωτερικό, 2,5 εκατομμύρια οι άνθρωποι στους οποίους δεν φθάνει καμία ανθρωπιστική βοήθεια, μία διαλυμένη οικονομία (το ακαθάριστο προϊόν της χώρας μειώνεται κατά 20 % κάθε χρόνο και η παραγωγή πετρελαίου μειώθηκε στα 9/10), διαλυμένες κοινωνικές υπηρεσίες, ένα σύστημα υγείας ανεπαρκές για τις περιστάσεις, ένα εκπαιδευτικό σύστημα που υπολειτουργεί, πόλεις κατεστραμμένες από τους βομβαρδισμούς. Αντιλαμβάνεται εύκολα κανείς το διάχυτο αίσθημα ανασφάλειας και την απόγνωση που αισθάνονται αυτοί οι άνθρωποι. Τους Σύρους τους έχουμε δίπλα μας. Πνίγονται στο Αιγαίο στην προσπάθεια τους να φύγουν από την κόλαση, καταφθάνουν εξαθλιωμένοι με σαπιοκάραβα στα λιμάνια των νησιών μας, ‘’λιάζονται’’ στην πλατεία Ομονοίας, μαζεύονται στις πύλες εξόδου του Κιλκίς στην απέλπιδα προσπάθεια να φύγουν στο εξωτερικό. Όταν καταφέρνουν να περάσουν τα σύνορα, τότε ξυλοφορτώνονται και καταληστεύονται από τους αστυνομικούς της ΠΓΔΜ και επαναπροωθούνται στην χώρα μας. Γίνονται αντικείμενο αισχρής εκμεταλλεύσεως από λαθρεμπόρους της ελπίδας π.χ. πληρώνουν 5000€ στα κυκλώματα της Αθήνας δήθεν για να τους μεταφέρουν σε χώρες του εξωτερικού και πληρώνουν 500€ σε εγκληματίες που αντί να τους στείλουν στην Ουγγαρία τους στοιβάζουν σαν τα ζώα σε κλειδωμένα εμπορικά βαγόνια στον συνοριακό σταθμό στο Γευγελή, μέχρι να πεθάνουν από την δίψα. Όσο διαρκούν οι πολεμικές επιχειρήσεις στην Συρία, τόσο ο αριθμός τους στην χώρα μας θα αυξάνεται και όσο ο αριθμός των Σύρων προσφύγων αυξάνεται, τόσο ελλοχεύει ο κίνδυνος εμφανίσεως αξεπέραστων κοινωνικών προβλημάτων στα χωριά και στις πόλεις του νομού μας και της χώρας μας. Μόνο η παύση των εχθροπραξιών μπορεί να οδηγήσει στην οριστική επίλυση αυτού του προβλήματος.
Η πρόσφατη κατάληψη της οάσεως της Παλμύρας από τους ισλαμιστές, αποκαλύπτει ότι ο πόλεμος δεν πρόκειται να σταματήσει. Η ανησυχία της διεθνούς κοινότητος για τις μοναδικές αρχαιότητες της περιοχής είναι δικαιολογημένες αλλά εκτός πραγματικότητος.
Το ενδιαφέρον των αρχαιολόγων και ιστορικών δεν πρόκειται να σταματήσει το μένος των φανατισμένων στρατιωτών του Αλλάχ, όπως δεν το σταμάτησε στην Μοσούλη, στην Νιμρούντ και την Χάτρα. Άνθρωποι που στο όνομα μιας θρησκευτικής μισαλλοδοξίας απειλούν τα ιστορικά μνημεία, απειλούν πολύ περισσότερο την ίδια την ανθρώπινη ζωή και αξιοπρέπεια. Επομένως η απελπισία των Σύρων θα ενταθεί και οι καραβιές των απελπισμένων που φτάνουν στην χώρα μας θα συνεχίσουν να αυξάνονται.
Η μοίρα των Σύρων θα έπρεπε να ξυπνά τα δικά μας εθνικά αντανακλαστικά ώστε να αποτραπεί το ενδεχόμενο να συμβεί το ίδιο και στην χώρα μας. Η κυβέρνηση αφού έχασε τέσσερις μήνες φλυαρώντας και δίνοντας διεθνείς διαλέξεις, προσπαθεί απελπισμένα να κερδίσει τον χαμένο χρόνο και να βρει λύση στα πραγματικά προβλήματα. Εν τω μεταξύ το δημόσιο ταμείο είναι απελπιστικά άδειο και ο παραλογισμός κυριαρχεί απόλυτα στον δημόσιο πολιτικό βίο της χώρας. Σε περίπτωση αποτυχίας ή ατυχήματος δεν πρόκειται να χρεωθεί η κυβέρνηση τις κοινωνικές συνέπειες του ερασιτεχνισμού της. Ο μόνος υπαίτιος της όποιας αποτυχίας είναι ήδη στοχοποιημένος από τους κυβερνώντες και έχει όνομα. Είναι ο ‘’μνημονιακός’’ παράγοντας του εξωτερικού με τους ‘’πράκτορες’’ και τα ‘’όργανα’’ που τον υπηρετούν στο εσωτερικό της χώρας. Ένα σκηνικό κοινωνικής αντιπαλότητας είναι ήδη επιμελώς στημένο. Χρειάζεται λίγη τρέλα (που υπάρχει), λίγος τυχοδιωκτισμός (που υπάρχει) και κάποιος που θα σφυρίξει το σύνθημα για να αρχίσει ο νέος εμφύλιος σπαραγμός.
Οι συνέπειες για τους κατοίκους της ήταν η κοινή μοίρα των ηττημένων κάθε πολέμου. Σφαγές, λεηλασίες, βιασμοί, εξευτελισμοί, καταστροφές, βίαιες μετακινήσεις πληθυσμών. Τα ίδια φαινόμενα επαναλαμβάνονται σε κάθε πόλεμο μέχρι τις ημέρες μας.
Τα ίδια φαινόμενα επαναλαμβάνονται και στην πιο κοντινή σε μας εστία πολέμου που βρίσκεται στην περιοχή της Συρίας. Η Συρία είναι μία χώρα που είναι μιάμιση φορά μεγαλύτερη από την Ελλάδα, έχει διπλάσιο πληθυσμό από εμάς, και βιώνει έναν πρωτοφανή σε βιαιότητα εμφύλιο σπαραγμό που διαρκεί πάνω από τέσσερα χρόνια. Οι αριθμοί δεν αρκούν για να καταδείξουν το μέγεθος της καταστροφής. Πάνω από 250000 οι νεκροί, άγνωστος ο αριθμός των τραυματιών, πάνω από 3 εκατομμύρια οι πρόσφυγες στο εξωτερικό, 5 εκατομμύρια οι πρόσφυγες στο εσωτερικό, 2,5 εκατομμύρια οι άνθρωποι στους οποίους δεν φθάνει καμία ανθρωπιστική βοήθεια, μία διαλυμένη οικονομία (το ακαθάριστο προϊόν της χώρας μειώνεται κατά 20 % κάθε χρόνο και η παραγωγή πετρελαίου μειώθηκε στα 9/10), διαλυμένες κοινωνικές υπηρεσίες, ένα σύστημα υγείας ανεπαρκές για τις περιστάσεις, ένα εκπαιδευτικό σύστημα που υπολειτουργεί, πόλεις κατεστραμμένες από τους βομβαρδισμούς. Αντιλαμβάνεται εύκολα κανείς το διάχυτο αίσθημα ανασφάλειας και την απόγνωση που αισθάνονται αυτοί οι άνθρωποι. Τους Σύρους τους έχουμε δίπλα μας. Πνίγονται στο Αιγαίο στην προσπάθεια τους να φύγουν από την κόλαση, καταφθάνουν εξαθλιωμένοι με σαπιοκάραβα στα λιμάνια των νησιών μας, ‘’λιάζονται’’ στην πλατεία Ομονοίας, μαζεύονται στις πύλες εξόδου του Κιλκίς στην απέλπιδα προσπάθεια να φύγουν στο εξωτερικό. Όταν καταφέρνουν να περάσουν τα σύνορα, τότε ξυλοφορτώνονται και καταληστεύονται από τους αστυνομικούς της ΠΓΔΜ και επαναπροωθούνται στην χώρα μας. Γίνονται αντικείμενο αισχρής εκμεταλλεύσεως από λαθρεμπόρους της ελπίδας π.χ. πληρώνουν 5000€ στα κυκλώματα της Αθήνας δήθεν για να τους μεταφέρουν σε χώρες του εξωτερικού και πληρώνουν 500€ σε εγκληματίες που αντί να τους στείλουν στην Ουγγαρία τους στοιβάζουν σαν τα ζώα σε κλειδωμένα εμπορικά βαγόνια στον συνοριακό σταθμό στο Γευγελή, μέχρι να πεθάνουν από την δίψα. Όσο διαρκούν οι πολεμικές επιχειρήσεις στην Συρία, τόσο ο αριθμός τους στην χώρα μας θα αυξάνεται και όσο ο αριθμός των Σύρων προσφύγων αυξάνεται, τόσο ελλοχεύει ο κίνδυνος εμφανίσεως αξεπέραστων κοινωνικών προβλημάτων στα χωριά και στις πόλεις του νομού μας και της χώρας μας. Μόνο η παύση των εχθροπραξιών μπορεί να οδηγήσει στην οριστική επίλυση αυτού του προβλήματος.
Η πρόσφατη κατάληψη της οάσεως της Παλμύρας από τους ισλαμιστές, αποκαλύπτει ότι ο πόλεμος δεν πρόκειται να σταματήσει. Η ανησυχία της διεθνούς κοινότητος για τις μοναδικές αρχαιότητες της περιοχής είναι δικαιολογημένες αλλά εκτός πραγματικότητος.
Το ενδιαφέρον των αρχαιολόγων και ιστορικών δεν πρόκειται να σταματήσει το μένος των φανατισμένων στρατιωτών του Αλλάχ, όπως δεν το σταμάτησε στην Μοσούλη, στην Νιμρούντ και την Χάτρα. Άνθρωποι που στο όνομα μιας θρησκευτικής μισαλλοδοξίας απειλούν τα ιστορικά μνημεία, απειλούν πολύ περισσότερο την ίδια την ανθρώπινη ζωή και αξιοπρέπεια. Επομένως η απελπισία των Σύρων θα ενταθεί και οι καραβιές των απελπισμένων που φτάνουν στην χώρα μας θα συνεχίσουν να αυξάνονται.
Η μοίρα των Σύρων θα έπρεπε να ξυπνά τα δικά μας εθνικά αντανακλαστικά ώστε να αποτραπεί το ενδεχόμενο να συμβεί το ίδιο και στην χώρα μας. Η κυβέρνηση αφού έχασε τέσσερις μήνες φλυαρώντας και δίνοντας διεθνείς διαλέξεις, προσπαθεί απελπισμένα να κερδίσει τον χαμένο χρόνο και να βρει λύση στα πραγματικά προβλήματα. Εν τω μεταξύ το δημόσιο ταμείο είναι απελπιστικά άδειο και ο παραλογισμός κυριαρχεί απόλυτα στον δημόσιο πολιτικό βίο της χώρας. Σε περίπτωση αποτυχίας ή ατυχήματος δεν πρόκειται να χρεωθεί η κυβέρνηση τις κοινωνικές συνέπειες του ερασιτεχνισμού της. Ο μόνος υπαίτιος της όποιας αποτυχίας είναι ήδη στοχοποιημένος από τους κυβερνώντες και έχει όνομα. Είναι ο ‘’μνημονιακός’’ παράγοντας του εξωτερικού με τους ‘’πράκτορες’’ και τα ‘’όργανα’’ που τον υπηρετούν στο εσωτερικό της χώρας. Ένα σκηνικό κοινωνικής αντιπαλότητας είναι ήδη επιμελώς στημένο. Χρειάζεται λίγη τρέλα (που υπάρχει), λίγος τυχοδιωκτισμός (που υπάρχει) και κάποιος που θα σφυρίξει το σύνθημα για να αρχίσει ο νέος εμφύλιος σπαραγμός.
‘’Αντιμνημονιακοί’’ εναντίον ‘’μνημονιακών’’. Καλά τα καταφέραμε…
*Το ανωτέρω κείμενο είναι του Τάσου Ναούμη, ιατρού, και το βρήκα εδώ.
πολύ πικρά αληθινά τα όσα μας μετέφερες με το άρθρο, που αρχικά νόμιζα ότι ήταν δικό σου.
ΑπάντησηΔιαγραφήΔυστυχώς δεν ξέρουμε τι μας ξημερώνει. Η υπόθεση της Συρίας, αν αφήνει αδιάφορες την ανάλγητη Ευρώπη και Αμερική, εμάς θα έπρεπε να μας καίει. Είμαστε τόσο γειτονιά και οι δυστυχείς πρόσφυγες την Ελλάδα κατακλύζουν.