Τρίτη 31 Δεκεμβρίου 2019

Ευχές για το Νέο Έτος

Θα σας ταράξω σήμερα, παραμονή Πρωτοχρονιάς!!! Θα χαλάσω τις όμορφες εικόνες με τα ομορφοστολισμένα σπίτια και τους ευτραφείς "δήθεν" ΑηΒασίληδες ανεβάζοντας το παρακάτω σοκαριστικό φιλμάκι! Θα είμαι αντισυμβατική! Θα ευχηθώ σε όλους μας, πρώτα σε μένα, "Καλή χρονιά", δηλαδή μια χρονιά χωρίς γκρίνια και μιζέρια, με άπειρη δοξολογία κι ευχαριστία στον Θεό για τα πολλά ή λίγα που έχουμε. Αν περπατάμε έστω με πόνο, ας πούμε ευχαριστώ! Αν ο επιούσιός μας έστω λιτός, είναι εξασφαλισμένος ας πούμε ευχαριστώ! Αν στο σπιτάκι μας έχουμε μια ζεστή γωνιά, ας πούμε ευχαριστώ! Αν κάποιος αδελφός ή φίλος μας συμπαραστέκεται με αγάπη κι ενδιαφέρον, ας πούμε ευχαριστώ!!! Καλή χρονιά, φίλοι μου!!! Έχουμε πάρα πολλά! Ας τα χαρούμε με απλότητα κι ευγνωμοσύνη!

https://www.facebook.com/loadnewss/videos/2177957962336923/?t=20

Παρασκευή 27 Δεκεμβρίου 2019

Λίγες σκέψεις για τα Χριστούγεννα (από ομιλίες πατέρων) 2ο




Στην Γέννηση του Χριστού -η οποία εορτάζεται ακόμη στην Εκκλησία μας, τα Χριστούγεννα δεν είναι μιας ημέρας εορτή- το κυριότερο πρόσωπο είναι βέβαια η Παναγία μας στην οποία είναι αφιερωμένη η δεύτερη ημέρα, 26η Δεκεμβρίου. Λίγες σκέψεις για την επιλογή της από τον Θεό και το μυστήριο της αειπαρθενίας της από τον π.Ζαχαρία του Essex. 
Η επιλογή της Παρθένου Μαρίας είναι θα λέγαμε η μεγάλη έγνοια του Θεού.
Ο πανάγιος Θεός, ο μη γνους αμαρτίαν, δεν μπορεί να σκηνώσει παρά μόνο σε πεντακάθαρο δοχείο, σε πάναγνη, σε παναγία Μητέρα. Ο Θεός σαρκώνεται μόνο τότε, όταν έρχεται στον κόσμο, όταν υπάρχει αυτό το πολύτιμο, το πεντακάθαρο, δοχείο, η Παναγία μας. Η απόλυτη καθαρότητά της, η απόλυτη ταπείνωσή της, η  απόλυτη αφιέρωσή της στον Θεό Τον συγκινούν, Τον προσκαλούν.
Η Παναγία μας είχε τρεις μεγάλες αρετές στον υπέρτατο βαθμό για τις οποίες ο Θεός την αγάπησε υπερβολικά και αναπαύθηκε σ’ αυτήν το Πνεύμα Του και την επεσκίασε. Είχε την απόλυτη αγνότητα. Ποτέ δεν αγάπησε κάτι άλλο. Δεν μοιράστηκε η καρδιά της. Ολόκληρη βυθίστηκε στο Θεό. Οι Άγιοι έχουν ξεπεράσει το στάδιο της επιλογής. Είναι ολοκληρωτικά δοσμένοι στον Θεό. Η Παναγία μας παιδιόθεν, τέλεια και αποκλειστικά αγάπησε τον Θεό και Του δόθηκε. Το σώμα και το νου και την καρδιά της δεν τα άγγιξε καμιά κοσμική αγάπη. Παρέμειναν πάναγνα. Η προσευχή της συνεχής και βαθιά κατέβηκε στην καρδία της κι εκεί ενώθηκε με τον Θεό και με όλη την ανθρωπότητα. Μέσα στα Άγια των Αγίων προσευχήθηκε για όλη την ανθρωπότητα. Η μεσιτεία της για μας δεν αρχίζει μετά την Χριστού Γέννηση, αλλά προϋπάρχει. Ο νους της είναι βυθισμένος στον Θεό. Είναι ένα γνήσιο πρόσωπο, μια γνήσια υπόσταση της οποίας το κάλλος ο Θεός υπεραγαπά. «Ο Θεός ηράσθη του κάλλους σου, Παρθένε!»
Δεύτερον είχε την ταπείνωση. Λέγει η παράδοσις από την οποία αντλούμε όλες τις γνώσεις μας για την Παναγία πως όταν διάβασε στους Προφήτες και ιδίως στον Ησαΐα «Ιδού η Παρθένος εν γαστρί έξει και τέξεται Υιόν και καλέσουσι το όνομα αυτού Εμμανουήλ, όστις ποιμανεί τον λαόν αυτού», τόσο συγκλονίστηκε και συναρπάσθηκε από την υπόσχεση του ερχομού του Μεσσία ώστε παρακαλούσε στην προσευχή της να γίνει η θεραπαινίς εκείνης της μητέρας που θα αξιωνόταν να τον κυοφορήσει. Ήθελε να γίνει δούλη της μητέρας του Θεού. Φυσικά ούτε διανοήθηκε πως θα μπορούσε ο Θεός να σκηνώσει στη δική της μήτρα. Αλλά όποιον ταπεινώνει εαυτόν, τον υπερυψώνει ο Θεός. Η Παρθένος είχε κάνει την προσωπική της κένωση. Είχε αδειάσει τον εαυτό της από τον εαυτό της και από κάθε γήινο. Βρίσκει λοιπόν ο Θεός χώρο άπλετο και πεντακάθαρο όπου μπορεί να σκηνώσει, όπου μπορεί να ενανθρωπίσει.
Η τρίτη αρετή της Παρθένου είναι η υπακοή. «Γένοιτό μοι κατά το ρήμα Σου».
Η υπακοή είναι η φυσική συνέπεια της ταπείνωσης. Η αναντίρρητη υπακοή σε μια αγγελία, σε μια πρόσκληση που ξεπερνά κάθε λογική και ενέχει και πολλούς κινδύνους για μια άγαμη κόρη που καλείται να κυοφορήσει, δεν είναι απλή υπόθεση. Αν δεν είχε προηγηθεί η βαθιά προσευχή, η μυστική ένωση με τον Θεό, αν δεν υπήρχε η απλότητα της ταπείνωσης δεν θα μπορούσε να υπάρξει εκείνο το απροϋπόθετο «ναι» της Παναγίας μας στον Αρχάγγελο Γαβριήλ κατά τον Ευαγγελισμό.

 Η Παναγία ήταν Παρθένος προ τόκου, κατά τον τόκον και μετά τον τόκον.
«Πώς έσται μοι τούτο επεί άνδρα ου γινώσκω;» Προ της συλλήψεως δεν υπάρχει συνάφεια. «Πνεύμα Άγιον επελεύσεται επί σε και δύναμις Υψίστου επισκιάσει σε». Η σύλληψη γίνεται εκ Πνεύματος Αγίου. Ουχί εκ θελήματος ανδρός, αλλ’ εκ θελήματος Θεού.
Κατά τον τόκον δεν συμβαίνει παραβίασις της παρθενίας. Ο τικτόμενος Θεός δεν πληγώνει την πάναγνη Μητέρα Του. Πώς θα μπορούσε αυτός που ό,τι αγγίζει το αγιάζει και το θεραπεύει να περάσει από την Παρθένο και να την τραυματίσει, να της αφήσει πληγή; Αυτό θα ήταν απαράδεκτο. Πέρασε χωρίς να διαφθείρει την παρθενία της. Ο Θεός διέρχεται διά της θύρας και η θύρα παραμένει κεκλεισμένη. Δεν είναι παράξενο. Το είδαμε να συμβαίνει και μετά την Ανάσταση όταν ο Χριστός των θυρών κεκλεισμένων μπαίνει στο υπερώο όπου ήσαν συνηγμένοι και παρουσιάζεται στους μαθητές Του.
Η Παναγία παραμένει Παρθένος και μετά τόκον. Έχουμε άπειρα παραδείγματα ανθρώπων απλών που κράτησαν την παρθενία τους επειδή γεύθηκαν τον θεϊκό έρωτα, επειδή τους άγγιξε η χάρις του Θεού. Πώς δεν θα έμενε παρθένος και άφθορος αυτή που όχι απλά την άγγιξε η Θεία Χάρις, αλλά έφερε στα σπλάχνα της επί εννέα μήνες όλον τον Θεόν, τον βάσταξε στις αγκάλες της, τον εθήλασε! Πώς μπορούσε μετά από αυτό το ασύλληπτο βίωμα η Παναγία να μπει σε μια ανθρώπινη ζωή με σαρκική συνάφεια!


Τρίτη 24 Δεκεμβρίου 2019

Λίγες σκέψεις για τα Χριστούγεννα (από ομιλίες πατέρων)


Τα Χριστούγεννα τα κάναμε λαμπιόνια και ψώνια! Μάλιστα απαλείφουμε σιγά-σιγά το όνομα του Χριστού. Τα κάναμε γενικά γιορτές. Τα αδειάσαμε από την αλήθεια τους. Στην πραγματικότητα αδειάσαμε εμείς. Άδειασε η ψυχή μας, άδειασε και η ζωή μας. Και θα περάσει κι αυτή η ευλογημένη μέρα και για πολλούς δεν θα έχει σημάνει τίποτα. Ίσως να έχει προσθέσει μοναξιά και θλίψη. Και λίγα...κιλά!
Τι είναι όμως τα Χριστούγεννα;
Α) Τα Χριστούγεννα θα τα δούμε σε άμεση συνάφεια με τη δημιουργία του ανθρώπου και την πτώση του. Ο άνθρωπος πλάσθηκε με άπειρη αγάπη από τον Θεό κατ’ εικόνα Του. Του δόθηκε θεϊκή μαγιά, θεϊκό μπόλι, η πνοή του Θεού. Του δόθηκε και το αυτεξούσιο. Χωρίς το αυτεξούσιο θα ήταν ένα παιχνίδι στα χέρια του Πλάστη Του. Το αυτεξούσιο θα τον οδηγούσε στη θέωση, δηλαδή στο «καθ’ ομοίωσιν» ή στην απώλεια. Το αυτεξούσιο είναι συνώνυμο της ευθύνης και του αγώνα. Ο Θεός βάζει στον άνθρωπο ένα αγώνισμα εγκρατείας και υπακοής. Ο άνθρωπος αποτυγχάνει. Και χάνει την παραδείσια χαρά. Ποια ήταν η παραδείσια χαρά; Ήταν η θέα και η συμμετοχή στη δόξα του Θεού. Η δόξα του Θεού, την οποία υμνούν ακατάπαυστα κι αχόρταγα κι ακούραστα οι άγγελοι, είναι φως και χαρά και γνώση και ζωή ατελεύτητη. Σ’ αυτήν μετείχαν ο Αδάμ και η Εύα. Συνεχής επικοινωνία και μέθεξη του Θεού, αυτός ήταν ο Παράδεισος. Κι όπου υπάρχει ο Θεός δεν υπάρχει ούτε φθορά, ούτε αμαρτία ούτε θάνατος. Άρα όλα αυτά δεν άγγιζαν τον άνθρωπο.
Με την πτώση ο άνθρωπος απογυμνώνεται, δηλαδή χάνει τη θεϊκή στολή, τη θεϊκή προστασία, τη θεϊκή κάλυψη. Ο χιτώνας του είναι πια το δερμάτινο σαρκίο του που κουβαλάει τα πάθη, τη φθορά, το θάνατο. Είναι γυμνός και ντρέπεται. Είναι ορφανός και φοβάται. Είναι απροστάτευτος, εκτεθειμένος στη μανία της φύσης, στους πόνους μιας σκληρής ζωής, στην ακατάπαυστη βιοπάλη. Μα ο Θεός τον αγαπά, τον αγαπά με μανία, τον καταδιώκει.
Απεργάζεται νέο σχέδιο σωτηρίας. Ο Αδάμ δεν μπόρεσε να γίνει Θεός. Αλλά ο Θεός μπορεί να γίνει άνθρωπος. Και γίνεται. Μπαίνει μέσα στον χρόνο και στον χώρο με σάρκα, με ανθρώπινη υπόσταση, ζει όπως εμείς, χωρίς μόνον αμαρτίας, και μας καλεί να Τον αναγνωρίσουμε, να τον δεχτούμε, να Τον αγαπήσουμε, να Τον ακολουθήσουμε, να γίνουμε ένα μαζί Του για να θεωθούμε.
«Ἰδὼν ὁ Κτίστης ὀλλύμενον τὸν ἄνθρωπον χερσίν ὃν ἐποίησε, κλίνας οὐρανοὺς κατέρχεται, τοῦτον δὲ ἐκ Παρθένου θείας Ἁγνῆς, ὅλον οὐσιοῦται, ἀληθείᾳ σαρκωθείς, ὅτι δεδόξασται».
Β) Η συγκατάβαση του Θεού δεν είναι μετάβασις εκ του ουρανού στη γη. «Όλος ην εν τοις κάτω και των άνω ουδόλως απήν ο απερίγραπτος Λόγος.
Συγκατάβασις γαρ θεϊκή, ου μετάβασις δε τοπική γέγονε».
Ο Χριστός χωρίς να απεκδυθεί τη θεότητά του, την κρύβει μέσα στην ανθρώπινη σάρκα την οποία αναλαμβάνει. Αυτό στη θεολογική γλώσσα λέγεται «κένωσις». Η κένωσις του Θεού Λόγου γίνεται από την άπειρη αγάπη Του και το σεβασμό προς το πλάσμα Του. Αν ερχόταν στη γη με φανερή τη θεότητά του, κανένας άνθρωπος δεν θα μπορούσε να σταθεί μπροστά Του, πολύ περισσότερο να αντισταθεί. Θα καταργούνταν το αυτεξούσιο του ανθρώπου, διότι μπροστά στη δόξα του Θεού ο άνθρωπος θα έσβηνε, θα κατέρρεε, δεν θα μπορούσε να επιλέξει ελεύθερα, δεν θα κινούνταν αυτοπροαίρετα προς τον Θεόν. Αλλά ο Θεός αυτό ζητεί από τον άνθρωπο, την ελεύθερη αγάπη του: «Όστις θέλει…». Παρόλο που γνωρίζει ότι το πλάσμα Του, ο άνθρωπος, μόνο κοντά Του θα είναι ευτυχισμένο και ζωντανό και αιώνιο, δεν το αναγκάζει να Τον αγαπήσει, δεν παραβιάζει την ελεύθερη βούληση και επιλογή του. Κρύβει λοιπόν τη θεότητά Του και μπαίνει στον χώρο και τον χρόνο των ανθρώπων τόσο αθόρυβα και ταπεινά, όσο δεν πάει άλλο, θα λέγαμε απλοϊκά. Για τη Γέννησή Του καταστρώνει σχέδιο ανατρεπτικό. Διαλέγει τον πιο άσημο λαό, τον Ιουδαϊκό, που τον προετοιμάζει όμως επί πολλούς αιώνες με τους Πατριάρχες, τους Προφήτες, τη θαυμαστή Έξοδο από τη δουλεία των Αιγυπτίων, τη Βαβυλώνεια αιχμαλωσία κτλ.. Διαλέγει ως γενέτειρα την πιο άσημη πόλη, τη Βηθλεέμ, η οποία προκύπτει εκ της απογραφής που διέταξε ο Ρωμαίος Αυτοκράτορας. Για τους Ιουδαίους η πληθυσμιακή απογραφή απαγορευόταν ρητά στο Δευτερονόμιο, γιατί ο Θεός δεν ήθελε να καμφθεί το φρόνημα του λαού του λόγω της ολιγαριθμίας του, αλλά να έχει την πεποίθηση στον Κύριό του. «Τω Κυρίω μου, πέποιθα». Αλλά με την διαταγή της απογραφής, η οποία προέρχεται κατά παραχώρηση Θεού από τον ειδωλολάτρη Καίσαρα, ο Ιησούς θα γεννηθεί σε μια ξένη πόλη, όπου δεν θα υπάρχει «τόπος εν τω καταλύματι». Αν γεννιόταν στη Ναζαρέτ όπου ζούσε ο Ιωσήφ, θα υπήρχε γι’ Αυτόν ένα φιλόξενο σπίτι, μια συγγενική φροντίδα. Μέσα στο σχέδιο του Θεού ο Υιός και Λόγος Του γεννάται κυριολεκτικά στο πουθενά, σ’ ένα βρώμικο σπήλαιο, και μπαίνει νεογέννητος στο παχνί των ζώων για να βρει λίγη ζεστασιά κι είναι τυλιγμένος σε λίγα κουρέλια –αυτό θα πει σπάργανα.
«Τὴν ἀπαρχὴν τῶν Ἐθνῶν, ὁ οὐρανὸς σοι προσεκόμισε, τῷ κειμένῳ νηπίῳ ἐν φάτνῃ, δι᾿ ἀστέρος τοὺς Μάγους καλέσας· οὓς καὶ κατέπληττεν,οὐ σκῆπτρα καὶ θρόνοι, ἀλλ' ἐσχάτη πτωχεία· τὶ γάρ εὐτελέστερον σπηλαίου; τὶ δὲ ταπεινότερον σπαργάνων; ἐν οἷς διέλαμψεν ὁ τῆς Θεότητός σου πλοῦτος. Κύριε δόξα σοι».
Από τους πιο φτωχούς γίνεται ο φτωχότερος κι από τους τελευταίους αυτής της γης ο τελευταίος, για να αναλάβει, για να σηκώσει πάνω του όλη την αθλιότητα και τη φτώχεια, αλλά και την αμαρτία της ανθρωπότητας. Η τέλεια κένωση και μάλιστα μυστικά, λάθρα. Ο ουρανός έκανε πανηγύρι, αλλά ελάχιστοι άνθρωποι, λίγοι αγραυλούντες ποιμένες, πληροφορήθηκαν το γεγονός. Ήρθε ο Κύριος κρυφά και τόσο ταπεινά, με σεβασμό στην εικόνα Του, για να μην την τρομάξει. Ήρθε για να σώσει, όχι για να απωλέσει. Ήρθε για να προσλάβει την εικόνα του ανθρώπου και να την θεώσει αφού αυτή η εικόνα του δεν κατάφερε να προσλάβει την εικόνα του Θεού.
«Φέρεις Πατρικήν ὁμοίωσιν Υἱέ μου, καὶ πῶς τοῦ δούλου τὸ ὁμοίωμα πτωχεύσας ἀνέλαβες; πῶς ἐν φάτνῃ ἀνακλίνω σε ἀλόγως τὸν ῥυόμενον ἅπαντας ἀλογίας; ὑμνολογῶ σου τὸ εὔσπλαγχνον".

Συνεχίζεται...

Δευτέρα 23 Δεκεμβρίου 2019

Η Ακολουθία των Μεγάλων Ωρών





Η Γέννηση του Κυρίου

Διαβάζονται την Παραμονή των Χριστουγέννων το πρωί -ή και το απόγευμα της προπαραμονής των Χριστουγέννων- οι Μεγάλες Ώρες. Ίσως για πολλούς να είναι μια άγνωστη ακολουθία. Ας την γνωρίσουμε.
Οι Ώρες είναι σύντομες καθημερινές ακολουθίες που περιλαμβάνονται στο βιβλίο Ωρολόγιον της Εκκλησίας. Είναι τέσσερις, η Πρώτη, η Τρίτη, η Έκτη και η Ενάτη και παραπέμπουν στο βυζαντινό και ρωμαϊκό ωρολόγιο. Έτσι:
Η Πρώτη Ώρα, που αντιστοιχεί προς την σημερινή 6η πρωϊνή,  μας υπενθυμίζει την παράδοση του Κυρίου μας, μετά την σύλληψή του, νωρίς το πρωί, στον Πιλάτο. Η ακολουθία 
πε­ριέχει και δοξολογία επί τη ανατολή του ηλίου για να μας υπενθυμίζει και τον Ήλιο της Δικαιοσύνης, τον Κύριό μας, γι' αυτό και η ευχή της Πρώτης Ωρας είναι: «Χριστέ, το φως το αληθινόν το φωτίζον και αγιάζον πάντα άνθρωπον ερχόμενον εις τον κόσμον σημειωθήτω εφ΄ημάς το φως του προσώπου σου, ίνα εν αυτώ οψώμεθα φως το απρόσιτον...».
Η Τρίτη Ώρα, που αντιστοιχεί στην 9η πρωϊνή, μας υπενθυμίζει την κάθοδον του Αγίου Πνεύματος, γι' αυτό και το τροπάριο της τρίτης ώρας είναι: «Κύριε, ο το πανάγιόν σου Πνεύμα εν τη τρίτη ώρα τοις Άποστόλοις σου καταπέμψας τούτο, αγαθέ, μη αντανέλης αφ' ημών αλλ' εγκαίνισον ημίν τοις δεομένοις σου».
Η Έκτη Ώρα, συμβαίνει περίπου την 12η μεσημβρινήν και μας υπενθυμίζει την ώρα της σταυρώσεως και του σκότους το όποιον εκάλυψε την κτίση, γι΄αυτό και το τροπάριο της έκτης ώρας είναι: «Ό εν έκτη ήμερα τε και ώρα τω Σταυρώ προσηλώσας την εν τω Παραδείσω τολμηθείσαν τω Αδάμ αμαρτίαν, και των πταισμάτων ημών το χειρόγραφον διάρρηξον Χριστέ ο Θεός, και σώσον ημάς».
Η Ενάτη Ώρα, είναι αυτή της 3ης άπογευματινής κατά το σύγχρονο ωρολόγιό μας και μας υπενθυμίζει την ώρα του επί του Σταυρού θανά­του του Κυρίου μας. Γι΄αυτό και το τροπάριο της ενάτης Ώρας είναι: «Ό εν τη ενάτη ώρα δι' ημάς σαρκί του θανάτου γευσάμενος, νέκρωσον της σαρκός ημών το φρόνημα, Χριστέ ο Θεός, Και σώσον ημάς». Ή ακολουθία της Θ΄ περιέχει ακόμη και την υπέροχη εκείνη ευχή του Μεγάλου Βασιλείου ή οποία λέγει: «Δέσποτα Κύριε, Ιησού Χριστέ, ο Θεός ημών ο μακροθυμήσας επί τοις ημών πλημμελήμασι. και άχρι της παρούσης ώρας αγαγών ημάς...»
Καθημερινά οι Ώρες διαβάζονται στα Μοναστήρια μας που ακολουθούν το πατροπαράδοτο βυζαντινό Τυπικό. Στους ενοριακούς ναούς κάποιες φορές.
«Μεγάλες Ώρες» ονομάζονται οι ακολουθίες των Ωρών όπως τελούνται σε τρεις διακεκριμένες ημέρες του λειτουργικού έτους, συγκεκριμένα την Μεγάλη Παρασκευή, την παραμονή των Χριστουγέννων και την παραμονή των Θεοφανείων. Κατά βάση αποτελούν μία σταδιακή εξέλιξη των κανονικών ακολουθιών των Ωρών των υπολοίπων ημερών του χρόνου, ωστόσο συγκρινόμενες με αυτές είναι μεγαλύτερες σε έκταση με εκλεκτό περιεχόμενο. Αυτό που τις διαφοροποιεί ιδιαίτερα είναι η προσθήκη τριών ιδιομέλων και τριών αναγνωσμάτων, της Προφητείας, του Αποστόλου και του Ευαγγελίου, τα οποία αναφέρονται στην επικείμενη εορτή. 
Τα ιδιόμελα τω Ωρών είναι εξαιρετικά ποιήματα. Παραθέτω τα δοξαστικά. Τα τρία πρώτα περιγράφουν το μαρτύριο του μνήστορος Ιωσήφ, τις ισχυρές αμφιβολίες του, το όνειδος που θα αντιμετώπιζε, αλλά και την αλλαγή της στάσης του και την βεβαιότητά του για το εκ Θεού θαυμάσιον, το τελούμενον εν τη Παρθένω. Το τέταρτο μας θυμίζει το συγκλονιστικό "Σήμερον κρεμάται επί ξύλου" της Μεγάλης Πέμπτης. Με τις φοβερές αντιθέσεις περιγράφεται το μεγαλείο της κενώσεως, της θεϊκής συγκαταβάσεως. Υπέροχη υμνογραφία από φωτισμένους υμνογράφους και μελωδούς.


Τάδε λέγει Ἰωσὴφ πρὸς τὴν Παρθέvον΄ Μαρία, τί τὸ δρᾶμα τοῦτο, ὃ ἐν σοὶ τεθέαμαι; ἀπορῶ καὶ ἐξίσταμαι, καὶ τὸν νοῦν καταπλήττομαι! Λάθρα τοίνυν ἀπ’ ἐμοῦ, γενοῦ ἐν τάχει. Μαρία, τί τὸ δρᾶμα τοῦτο, ὃ ἐν σοὶ τεθέαμαι; ἀντὶ τιμῆς αἰσχύνηv, ἀντ’ εὐφροσύvης, τὴv λύπηv, ἀντὶ τοῦ ἐπαινεῖσθαι, τὸν ψόγον μοι προσήγαγες. Οὐκ ἔτι φέρω λοιπόν, τὸ ὄνειδος ἀvθρώπωv΄ ὑπὸ γὰρ Ἱερέων ἐκ τοῦ ναοῦ, ὡς ἄμεμπτον Κυρίου, σὲ παρέλαβοv΄ κα τί τ ρμεvον;
ωσήφ, εἰπὲ ἡμῖν, πῶς ἐκ τῶν ἁγίων ἣν παρέλαβες Κόρην, ἔγκυοv φέρεις ἐν Βηθλεέμ; Ἐγὼ φησι, τοὺς Προφήτας ἐρευνήσας, καὶ χρηματισθεὶς ὑπὸ Ἀγγέλου, πέπεισμαι, ὅτι Θεὸv γεννήσει ἡ Μαρία ἀνερμηνεύτως΄ οὗ εἰς προσκύνησιν, Μάγοι ἐξ Ἀvατολῶν ἥξουσι, σὺν δώροις τιμίοις λατρεύοντες. Ὁ σαρκωθεὶς δι’ ἡμᾶς, Κύριε, δξα σοι.
Δεῦτε χριστοφόροι λαοὶ κατίδωμεν, θαῦμα πᾶσαν ἔννοιαν, ἐκπλῆττον καὶ συνέχον΄ καὶ εὐσεβῶς προσκυνοῦντες, πίστει ἀνυμνήσωμεν. Σήμερον πρὸς Βηθλεέμ, ἐγκυμονοῦσα Κόρη παραγίνεται, τοῦ γεννῆσαι τὸν Κύριον΄ χοροὶ δέ, Ἀγγέλων προτρέχουσι. Καὶ ταῦτα βλέπων ἐβόα, Ἰωσὴφ ὁ Μνήστωρ΄ Τὶ τὸ ἐν σοὶ ξένον μυστήριον Παρθένε; καὶ πῶς μέλλεις λοχεῦσαι,  ἀπειρόζυγος Δάμαλις;
  • Σήμερον γεννᾶται ἐκ Παρθένου, ὁ δρακὶ τὴν πᾶσαν ἔχων κτίσιν.
  • Ῥάκει καθάπερ βροτὸς σπαργανοῦται, ὁ τῇ οὐσίᾳ ἀναφής.
  • Θεὸς ἐν φάτνῃ ἀνακλίνεται, ὁ στερεώσας τοὺς οὐρανοὺς πάλαι κατ’ ἀρχάς.
  • Ἐκ μαζῶν γάλα τρέφεται, ὁ ἐν τῇ ἐρήμῳ Μάννα ὀμβρίσας τῷ Λαῷ.
  • Μάγους προσκαλεῖται, ὁ Νυμφίος τῆς Ἐκκλησίας.
  • Δῶρα τούτων αἵρει, ὁ Υἱὸς τῆς Παρθένου.
  • Προσκυνοῦμέν σου τὴν Γένναν, Χριστέ.
  • Δεῖξον ἡμῖν καὶ τὰ θεῖά σου Θεοφάνεια.

Κυριακή 22 Δεκεμβρίου 2019

Δόξα τῇ συγκαταβάσει σου, μόνε φιλάνθρωπε


(H εικόνα της Γεννήσεως είναι παρμένη από την ιστοσελίδα
των Εκπαιδευτηρίων "Ο Απόστολος Παύλος")

"Σπηλαίῳ παρῴκησας, Χριστὲ ὁ Θεός, φάτνη ὑπεδέξατο. Ποιμένες δὲ καὶ Μάγοι προσεκύνησαν. Τότε δὴ τῶν Προφητῶν ἐπληροῦτο τὸ κήρυγμα· καὶ Ἀγγέλων αἱ Δυνάμεις ἐθαύμαζον, βοῶσαι καὶ λέγουσαι· Δόξα τῇ συγκαταβάσει σου, μόνε φιλάνθρωπε".

Συγκατάβαση! Πόσο μου αρέσει αυτή η λέξη! Θέλω να την ακούω, να τη λέω, να την ψάλλω, να τη ζω.
Συγκατάβαση: Κάποιος που βρίσκεται πολύ ψηλά κατεβαίνει σε κάτι πολύ χαμηλό και ταπεινό και ευτελές με συμπάθεια. Θέλει να βρεθεί μαζί μ' αυτό το ευτελές, να ενωθεί μαζί του, να γίνει ένα, να συνευρεθεί, να το αγκαλιάσει, να το προσλάβει.
Χριστούγεννα! Η γιορτή της συγκατάβασης του Θεού προς το πλάσμα Του!
"Συγκατάβασις γαρ θεϊκή, ου μετάβασις δε τοπική γέγονε".
Ο Θεός συγκαταβαίνει και γίνεται σύμμορφος της δικής μας ταπεινότητας για να μας κάνει συμμόρφους της δικής Του μεγαλειότητας.
Διαλέγει την πιο ευτελή και αναξιοπρεπή ανθρώπινη κατάσταση. Τι είναι ταπεινότερο σπηλαίου και τι ευτελέστερο φάτνης; Πόσοι άνθρωποι γεννήθηκαν σε στάβλο και ζεστάθηκαν στο παχνί;
Κατεβαίνει τόσο χαμηλά για να μην μείνει κανείς έξω από την αγάπη Του. Μπαίνει πιο χαμηλά απ' όλους μας και μας αίρει όλους προς τη δική Του δόξα.
Και τι ζητά από μας;
Όταν ο Άγιος Ιουστίνος βρέθηκε στο σπήλαιο της Βηθλεέμ προσευχήθηκε θερμά στον Κύριο και Του ζήτησε να του φανερώσει τι θέλει από αυτόν σε αντάλλαγμα της δικής Του ενανθρωπήσεως. Κι άκουσε τη φωνή του Χριστού: "Τις αμαρτίες σου θέλω, Ιουστίνε!".
Μας προσφέρει τη θεϊκή δόξα και ζητά σε αντάλλαγμα  όλη τη μαυρίλα και το κατακάθι της ψυχής μας, όλα τα αισχρά μας έργα, τον εγωισμό, την πλεονεξία μας, την φιληδονία μας.
Θα μείνουμε στην παγωμένη μας αδιαφορία ή επιτέλους συγκινημένοι και ευγνώμονες θα βυθιστούμε στην άπειρη αγάπη του Νεογέννητου, αλλά Προαιώνιου και Άπειρου Θεού μας;


*Τα Χριστούγεννα ήρθαν, είναι εδώ! Όχι στην υπερκατανάλωση των ημερών ή στα υπερβολικά τραπέζια και τα ιδιότροπα στολίσματα των σπιτιών μας. 
Είναι εκεί που είναι ο Χριστός!!!! Στην εκκλησία, στις πλουσιότατες ακολουθίες, με αποκορύφωμα τη χριστουγεννιάτικη Θεία Λειτουργία, και στο πρόσωπο του αδελφού μας, του κάθε αδελφού μας και ιδιαίτερα του αναγκεμένου κι εκείνου απ' τον οποίον κάτι μας χωρίζει.
Αν συναντήσουμε τον Χριστό...αιώνια Χριστούγεννα!!!!

Δευτέρα 25 Νοεμβρίου 2019

Αίτια και αιτιατά ή αλλιώς...αναπόφευκτες συνέπειες

Ζούμε μια ακόμη τρομερή φυσική καταστροφή. Λόγω της σφοδρότατης βροχόπτωσης ένα ολόκληρο βουνό κατέβηκε και έπνιξε την Κινέτα με τόνους λάσπης, κορμούς δένδρων, πέτρες, βράχια, ξεθεμελίωσε  το οδικό και τα άλλα δίκτυα, έφερε σε απελπισία δεκάδες ίσως εκατοντάδες ανθρώπους. Προφανείς αιτίες εκτός από τον όγκο του νερού, η αποψίλωση του υπερκείμενου όρους των Γερανίων από πυρκαγιές, ίσως και από υπερβόσκηση, και ο περιορισμός της απορροής των ρεμάτων με παράνομες ανεγέρσεις οικημάτων. Γνωστά και επαναλαμβανόμενα λάθη και αυθαιρεσίες πολιτών και δημοσίου. Όσο κι αν μας πονάει, οι φυσικοί νόμοι λειτουργούν και μας θυμίζουν ότι οφείλουμε σεβασμό στη φύση. Τα δέντρα, ακόμη και οι θάμνοι είναι το μόνο ισχυρό εμπόδιο απέναντι στην ορμή του νερού, ο μόνος ικανός αντίπαλος στο φοβερότερο θηρίο που είναι ο χείμαρρος. Αυτό το πρωτοδιάβασα σ' εκείνο το υπέροχο Αναγνωστικό της Β΄Δημοτικού "Τα ψηλά βουνά" του Ζαχαρία Παπαντωνίου. Ο δασάρχης ξεναγεί τα παιδιά στο δάσος και τους μιλάει για την ωφελιμότητά του και συγκεκριμένα για τη δυνατότητα που έχει μόνο αυτό να συγκρατήσει τον χείμαρρο. Οι σύγχρονοι Έλληνες φαίνεται πως αδιαφορούμε θρασύτατα, αλλά έρχεται η ώρα της σκληρής, της οδυνηρότατης πληρωμής.


Πρώτα η πυρκαγιά κι ύστερα η πλημμύρα
"αίτιο και αιτιατό"

Υπάρχουν κατ' αναλογίαν και οι πνευματικοί νόμοι. Βέβαια κι εδώ η θρασύτητα του σύγχρονου ανθρώπου θέλει να τους αγνοεί και να τους περιφρονεί, αλλά εκείνοι αναπότρεπτα ισχύουν με ολέθριες συνέπειες. Η πατρίδα μας βρίσκεται εδώ και χρόνια, αλλά έτι περισσότερο τους τελευταίους μήνες, μπροστά σ' ένα πραγματικό τσουνάμι εισβολής λαθραίων μεταναστών. Δεν θα σταθώ στα κοινότοπα, τι μέτρα πρέπει να ληφθούν και πώς φθάσαμε ως εδώ, ποιος φταίει κτλ.. Μόνο επιτρέψτεμου να μοιραστώ μαζί σας τη σκέψη μου. Στην Ελλάδα συμβαίνουν δεκάδες, ίσως και εκατοντάδες χιλιάδες εκτρώσεων κάθε χρόνο. Κανένας σεβασμό στη ζωή που ανατέλλει, κανένα δέος μπροστά στο ανεκτίμητο αυτό δώρο του Θεού. Σκοτώνουμε τα παιδιά μας, αφανίζουμε τη φύτρα μας. Στη θέση αυτών των δολοφονημένων παιδιών έρχονται οι ξένοι να μείνουν στα χωριά και στις πόλεις μας, να συμπληρώσουν τον από εμάς αφανισμένο πληθυσμό μας. Μπορεί να το πεις και καθαρά αριθμητικό, ποσοτικό φαινόμενο. Ο αυξανόμενος πληθυσμός της Ασίας και της Αφρικής πιέζει προς την ολιγάνθρωπη Δύση, τείνει να καταλάβει τον κενό χώρο. Αν ήμασταν μια ισχυρή πληθυσμιακά χώρα θα είχαμε άλλο σθένος, άλλη πυγμή και παρρησία μπροστά σ' αυτή την καταιγίδα. Δεν θα φοβόμασταν την πληθυσμιακή αλλοίωση και την διάλυσή μας. Προσφέραμε θάνατο, τώρα θα υποστούμε αυτή την εισβολή με ό,τι θα συνεπάγεται. Δεν δεχθήκαμε τα δικά μας παιδιά, το αίμα μας. Καλούμαστε τώρα να αντέξουμε δίπλα μας, στα γειτονικά μας σπίτια, στα σχολειά μας, στα χωριά μας, στις πόλεις μας ανθρώπους εντελώς διαφορετικούς "από την όψη ως την κόψη".
Δυστυχώς δεν νομίζω πως υπάρχει πλέον χρόνος και τρόπος επιστροφής...




Δευτέρα 18 Νοεμβρίου 2019

Αργυρώ, ένα ευωδιαστό κομμάτι του Παραδείσου

Άκουσα την ιστορία της πριν λίγες μέρες σε μια ομιλία του π.Ευαγγέλου Παπανικολάου. Αξίζει να καταγραφεί και να κοινοποιηθεί. Γιατί οι άνθρωποι σαν την Αργυρώ αγιάζουν τον τόπο, αγιάζουν τον χρόνο, αφήνουν ευωδία Χριστού στο πέρασμά τους, γίνονται για όλους μας φως και άλας και νοστιμιά της ζωής μας και αφορμή και κίνητρο πνευματικού αγώνα. Και φέρνουν σ' αυτήν την ταλαίπωρη πραγματικότητά μας που βογγάει απ' τις κακίες και την ιδιοτέλεια των ανθρώπων ένα ευωδιαστό κομμάτι του Παραδείσου!
Γεννήθηκε στην Κρήτη, σ' ένα χωριό έξω από το Ηράκλειο γύρω στα 1920. Ήταν μια λεβέντισσα, όμορφη, καλοστημένη! Αγαπήθηκαν μ' έναν νέο, αλλά πριν προλάβουν να παντρευθούν κηρύχθηκε ο πόλεμος. Το παλικάρι έφυγε και πολέμησε στην Αλβανία τους Ιταλούς. Μετά την συνθηκολόγηση κατέβηκε στην Κρήτη για να αγωνιστεί κι εκεί εναντίον των Γερμανών. Κάποια στιγμή βρίσκεται αιχμάλωτος των Γερμανών να οδηγείται προς εκτέλεσιν. Πληροφορείται η Αργυρώ τα καθέκαστα και τρέχει στον τόπο της εκτέλεσης. Δέκα Έλληνες είναι στημένοι στον τοίχο κι απέναντί τους δέκα Γερμανοί με προτεταμμένα τα όπλα τους περιμένουν τη διαταγή  για να πυροβολήσουν. Η Αργυρώ αγέρωχη, περήφανη, όμορφη σαν θεά περνάει μπροστά τους και μία μία κατεβάζει τις κάνες των όπλων. Όλοι σαστίζουν. Ο στρατιωτικός υπεύθυνος της εκτέλεσης την φωνάζει μπροστά του. "Τι κάνεις εκεί; Τι θέλεις; ". "Ο αρραβωνιαστικός μου είναι εδώ. Ή θα τον ελευθερώσεις ή χτύπα κι εμένα!". Ο άνθρωπος υποκλίνεται. Τέτοιο θάρρος, τέτοια αφοσίωση δεν την έχει ξαναδεί. "Πάρ' τον και φύγε!" της λέει. Μα η Αργυρώ δεν σταματά εδώ. Και τα άλλα παλικάρια είναι Έλληνες, είναι χωριανοί της. Με περίσσιο θάρρος αντιλέγει! "Όχι! Ή όλους ή στήσε με κι εμένα στον τοίχο!" και με τα λόγια αυτά προχωράει προς τους κατάδικους. Ο διοικητής έχει μείνει άφωνος. Οι στρατιώτες του το ίδιο. Στέλνει μήνυμα στον ίδιο τον Φύρερ, ο οποίος εκφράζει τον θαυμασμό του και την επιθυμία του να γνωρίσει αυτή την ηρωική Ελληνίδα. Και χαρίζεται η ζωή σε όλους...
Η Αργυρώ κι ο αγαπημένος της παντρεύονται. Αποκτούν ένα παιδάκι. Μετά την γέννα εκδηλώνεται η φοβερή λέπρα στην Αργυρώ. Πρέπει να αφήσει τον άντρα της, το νεογέννητο αγγελούδι της, το σπιτικό της, όλο το στήσιμο της ζωής της και να απομονωθεί στην Σπιναλόγκα, το νησί των καταραμένων. Την περιμένει η κοινή μοίρα αυτών των απόκληρων...
Ο πατέρας μένει μ' ένα λεχούδι στα χέρια. Αναζητάει τροφό για να του το αναστήσει και βρίσκει βοήθεια από μια γυναίκα στα Χανιά, στην άλλη άκρη της Κρήτης. Περνούν λίγοι μήνες. Η Αργυρώ καίγεται απ΄τη στέρηση του σπλάχνου της και παίρνει μια τρελή απόφαση. Νύχτα βουτάει στη θάλασσα και διασχίζει κολυμπώντας την απόσταση μέχρι την απέναντι στεριά. Έχει κάνει εναν μπόγο τα ρούχα της και τά 'χει δέσει πάνω στο κεφάλι της. Περπατάει εφτά μερόνυχτα, μόνη, κρυπτόμενη για να μην την αντιληφθούν και την πετροβολήσουν, σχεδόν άσιτη και άποτη και κάποια στιγμή φθάνει στα Χανιά και βρίσκει το σπίτι της τροφού -είχε πάρει τις πληροφορίες της από τα μηνύματα που της έστελνε ο άντρας της. Το βρίσκει έρημο. Κάθεται παράμερα στην αυλή και περιμένει. Κάποια στιγμή έρχονται κάποιοι, μια γυναίκα, δυο-τρεις γριές. Από μακριά τους μιλάει, τους συστήνεται. "Μόνο να μου πείτε αν είναι καλά το παιδί μου. Μόνο να το δω από μακριά!!!" τους λέει. "Το παιδί σου πέθανε χθες το βράδυ! Μόλις το κηδέψαμε, ερχόμαστε από τα μνήματα...". "Ο Κύριος μου το έδωσε, ο Κύριος μου το πήρε! Ας είναι ευλογημένο το Άγιο Όνομά Του!" Μαζεύει τα συντρίμμια της, τον πόνο της και παίρνει το δρόμο της επιστροφής...
Περνούν λίγα χρόνια. Εκείνη πάντα στην Σπιναλόγκα. Παίρνει μήνυμα από τον άντρα της πως θέλει να παντρευτεί. Εκείνος είναι νέος και δεν υπάρχει καμιά ελπίδα σωτηρίας και επιστροφής για την Αργυρώ. "Μ΄όλη μου την καρδιά και την αγάπη μου!!!", του απαντάει. Και τη μέρα του γάμου κάνει πάλι την ίδια παράτολμη ενέργεια. Βγαίνει κολυμπώντας και παρευρίσκεται στο γάμο, πάλι από μακριά. Κι όταν τελειώνει το μυστήριο πλησιάζει τη νύφη και της φωνάζει "Έχεις καλόν άντρα να τον αγαπάς!" και της αφήνει και το δώρο της, ένα χρηματικό ποσό που το μάζεψε ψίχουλο-ψίχουλο από το επίδομα που της έδιναν. Και σε κάθε παιδί που γεννούσε αυτή η γυναίκα, έβγαινε με τον ίδιο τρόπο στη βάφτισή του κι άφηνε ένα δώρο, ό,τι μπορούσε η φτώχια της να προσφέρει...
Το 1957 το Λεπροκομείο της Σπιναλόγκα κλείνει. Έχει φθάσει κι εδώ το φάρμακο της λέπρας. Όσοι είχαν την νόσο σε πρώιμα στάδια θεραπεύθηκαν και επέστρεψαν στα σπίτια και στις οικογένειές τους. Οι παλιοί ασθενείς, στους οποίους είχαν προκληθεί ορατές ανεπανόρθωτες βλάβες και οι  οποίοι ως επί το πλείστον είχαν ξεχαστεί και από τις οικογένειές τους, αν και θεωρούνταν ασφαλείς πλέον με την θεραπεία στην οποία είχαν και αυτοί υποβληθεί, μεταφέρθηκαν σε ειδική πτέρυγα του Νοσοκομείου Λοιμωδών Νόσων στην Αγία Βαρβάρα Αττικής.
Εδώ η Αργυρώ θα γίνει μια ταπεινή διάκονος των πιο ηλικιωμένων ασθενών. Θα γνωρίσει τον Άγιο Νικηφόρο και τον Άγιο Ευμένιο και θα βιώσει την άπειρη αγάπη του Θεού. Θα πάρει και θα δώσει αγάπη και προσφορά, θα αγιάσει με τη ύπαρξή της εκείνον τον ταλαίπωρο τόπο. Μαζί με δυο-τρεις άλλες ομοιοπαθείς γυναίκες έπλεναν, καθάριζαν, περιποιούνταν και νεκροστόλιζαν, όταν ερχόταν η ώρα τους, τις λεπρές αδελφές. Αξιοσημείωτο είναι και το τάμα που είχαν από παλιά κάνει: "Κάνε, Θεέ μου, να βρεθεί το φάρμακο για τη λέπρα, όχι για μας, για τους νέους που χάνουν την αξιοπρέπεια και τη ζωή τους και δεν θα φάμε λάδι στον αιώνα!!!". Κι αφού βρέθηκε το φάρμακο έπρεπε να κρατήσουν την υπόσχεση. Και την κράτησαν. Και δεν έβαλαν λάδι στο στόμα τους. Και το Πάσχα για να κάνουν κατάλυση βουτούσαν το δάχτυλο, το κολοβωμένο απ' την αρρώστια, στο λάδι της καντήλας και το ακουμπούσαν στα χείλη τους για να τιμήσουν την ημέρα την Ανάστασης χωρίς να πατήσουν τον όρκο τους.
Αυτή ήταν η Αργυρώ. Ποιος ξέρει πόσα άλλα διαμάντια έκρυβε η μαρτυρική ζωή της! Αλλά ο Θεός την εφανέρωσε και το λείψανό της ευωδίαζε! Το λείψανο αυτής που εν ζωή έπρεπε να περικρύπτει την ασχήμια και την κακοσμία του λεπρού της σώματος!!!



Δευτέρα 21 Οκτωβρίου 2019

Ιερά Μονή Τιμίου Προδρόμου Σερρών και άλλα ενδιαφέροντα κι όμορφα

Στην καθιερωμένη -πια- φθινοπωρινή μας εξόρμηση αξιωθήκαμε φέτος να προσκυνήσουμε στην Ιερά μονή του Τιμίου Προδρόμου Σερρών. (Μπορείτε να βρείτε αρκετές πληροφορίες εδώ). Πρόκειται για αρχαιότατη Μονή, από τις παλαιότερες στον ελλαδικό χώρο. Η ίδρυσή της χρονολογείται στο 1270μ.Χ. Βαριά η ιστορία της, ένας αρχιτεκτονικός και καλλιτεχνικός θησαυρός το σωζόμενο από την ίδρυσή της καθολικό της, άπειρα τα κειμήλια τα οποία σε τρεις φοβερές διαρπαγές συλλήθησαν από τους Βουλγάρους. Εδώ βρίσκεται ο τάφος του πρώτου μετά την άλωση Πατριάρχη, Γενναδίου Σχολαρίου, ο οποίος εμόνασε εδώ στα τέλη του βίου του.
Η σημερινή εικόνα της Μονής είναι ιδιαίτερα ελκυστική. Μπαίνοντας ο επισκέπτης-προσκυνητής συναρπάζεται από την καλαίσθητη διακόσμηση του αύλειου χώρου με πέτρα και λουλούδια - ιδιαίτερα, θαρρείς, ευλογημένα. Τίποτα υπερβολικό. Όλα με μέτρο, γούστο και ευπρέπεια! 
Το Καθολικό βέβαια κουβαλάει μια μακραίωνη ιστορία και αναδίδει την πνευματική ευωδία πολύαθλων ασκητικών αγώνων. Αφού προσκυνήσαμε, μας ξενάγησε μια μοναχή. Στο εσωτερικό απαγορεύεται η φωτογράφηση.

Στη είσοδο της Μονής μια παράξενη επιγραφή: "Αγεωμέτρητος μηδείς εισίτω. 
Γεωμετρήσων εισίτω. Μη κωλύσω. Τω δε μη θέλοντι συζυγώσω τας πύλας".


Κατηφορίζουμε με πολλή προσοχή και συγκέντρωση το καλντερίμι προς το Καθολικό.
Καθώς είμαστε εντελώς ανεκπαίδευτοι κινδυνεύουμε να το "μετρήσουμε" με επικίνδυνες πτώσεις.

 Πανέμορφες πινελιές! Τα λουλούδια κεντούν πάνω στην πέτρα!

Αυτό είναι το Καθολικό, αφιερωμένο στον Τίμιο Πρόδρομο, 
σε αναπαράσταση που βρίσκεται στο Μουσείο της Μονής.


Στο περίστοο του ναού είναι αγιογραφημένοι οι τρούλοι και τα τόξα.


Η κρήνη



Πολύ καλαίσθητα όλα τα περιβάλλοντα κτίρια, 
με απόλυτο σεβασμό στην αρχιτεκτονική παράδοση

Περνάμε για ένα κέρασμα - καφές μοναστηριακός και λουκούμι με άρτο- και μετά επισκεπτόμαστε το εκπληκτικό από κάθε άποψη Μουσείο της Μονής. Να γιατί τα Μοναστήρια μας, ιδίως τα παλαιά, είναι αληθή θησαυροφυλάκια. Δεν είναι μόνο χώροι λατρείας. Είναι χώροι διαφύλαξης ιστορίας, παράδοσης, λαογραφίας. Χρωστάμε τεράστια ευγνωμοσύνη στους μοναχούς και τις μοναχές που με άπειρο κόπο, χωρίς να παραμελούν το κύριο έργο της προσευχής και της λατρείας, έχουν επωμισθεί κι αυτό το πολύμοχθο χρέος της διάσωσης και διαφύλαξης μιας βαρύτατης κληρονομιάς. 
Οικιακά σκεύη, εργαλεία, ληνοί -πατητήρια-, τεράστια κρασοβάρελα, δοχεία απόσταξης του τσίπουρου, αλλά και ελαιοτριβείο με όλα του τα σύνεργα και τις χειροκίνητες μηχανές, και όλα τα εργαλεία του οργώματος και του θερισμού και της παρασκευής του άρτου, εκτίθενται αριστοτεχνικά, συνοδευόμενα από φωτογραφίες εποχής και σχετικά χωρία από το ευχολόγιο και την Αγία Γραφή. Στο Εκθετήριο της Μονής βρίσκουμε βιβλία μονατηριακής Μαγειρικής, κεραλοιφές και βότανα διά πάσαν νόσον, χειροποίητα ζυμαρικά και πολλά άλλα ενδιαφέροντα!
Παρατίθενται μερικές φωτογραφίες:
Μια μοναχή μας ξεναγεί μπροστά στην μακέτα
που αναπαριστά με εξαιρετική πιστότητα το Καθολικό της Μονής.

Στην εξαιρετική αναπαράσταση του Καθολικού έχει γίνει ακόμη 
και η αγιογράφηση του εξωτερικού του!!!

Στο τεράστιο αυτό κρασοβάρελο είναι εντυπωσιακά τα καμπύλα δοκάρια του!!!
Φύτευαν κυπαρίσια στα οποία ενόσω ήσαν νεαρά -με κατάλληλη περίδεση- έδιναν το καμπύλο σχήμα το οποίο διατηρούσε το δέντρο μέχρι να αναπτυχθεί και να φθάσει στο μέγεθος που χρειαζόταν. Η μια γενιά φύτευε, η μεθεπόμενη έπαιρνε τον χρειαζούμενο κορμό!
Ευρεσιτεχνία, μέθοδος και υπομονή αξιοθαύμαστη!!!!

Οι αποστακτήρες για τα τσίπουρα

"Μου έβγαλες το λάδι!" Με σύνθλιψες! Οι ελιές έμπαιναν στα πλεκτά πανέρια και συνθλίβονταν μ' ένα φοβερό σφιγγτήρα. Το λάδι μαζευόταν στα πέτρινα δοχεία και στη συνέχεια συλλεγόταν.

Πινακωτές και σφραγίδες για τα πρόσφορα


Ωραιότατη φορητή εικόνα του Αγίου Τρύφωνος, 
προστάτου των αμπελουργών


Οικιακά σκεύη

Αναχωρούμε από τη Μονή εντυπωσιασμένοι και ευγνώμονες. 
Στο πρόγραμμά μας έχουμε ακόμη μια επίσκεψη, στο Λαογραφικό Μουσείο των Σαρακατσάνων των Σερρών.  Το Μουσείο στεγάζεται σ' ένα σύγχρονο κτίριο στις παρυφές της πόλης των Σερρών, σε μια γειτονιά όπου διασώζονται αρκετά παλιά κτίρια, άλλα συντηρημένα, άλλα υπό ανακαίνιση και άλλα ερειπωμένα. Πολύ ενδιαφέρουσα η ξενάγηση από τον κ.Βασίλη στα εντυπωσιακά εκθέματα. Σαρακατσάνοι εκ της τουρκικής λέξεως Καρακατσάκοι που σήμαινε μαύροι φυγάδες. Μαύροι λόγω της μάλλινης μαύρης κάπας που φορούσαν και φυγάδες λόγω του διωγμού που υπέστησαν και του διασκορπισμού τους στα χρόνια του Αλή Πασά. Από τα βουνά της Πίνδου (Ηπείρου και Θεσσαλίας) βρέθηκαν κυνηγημένοι ως την Ανατολική Θράκη και την Αττικοβοιωτία και την Πελοπόννησο. Ο νομαδικός τρόπος της ζωής τους που ακολουθούσε την μετακίνηση των κοπαδιών τους προσδιόρισε όλο το στήσιμο της ζωής τους, τις κατοικίες τους, το ντύσιμο, τις ασχολίες τους, τα έθιμά τους. Όλα αυτά εκτίθενται μπροστά μας συνοδευόμενα από επεξηγηματικές αναρτήσεις. Για μιάμιση περίπου ώρα μεταφερθήκαμε πίσω στον χρόνο (ως τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο διατηρήθηκε ο νομαδικός βίος των Σαρακατσαναίων). Μπήκαμε στην τσατούρα και στην καλύβα, στο χολείο και στο τυροκομείο. Θαυμάσαμε τις φορεσιές, ακούσαμε τα κουδούνια των κοπαδιών, παρακολουθήσαμε την πορεία του μαλλιού από το κούρεμα και την λανάρα ως το γνέσιμο και τον αργαλειό, είδαμε τα υφαντά και τις βελέντζες. Κόπος, κόπος, κόπος... αλλά και μια ζωή πιο ξένοιαστη, πιο φυσική, πιο ανθρώπινη! Συγχαρητήρια στους ιδρυτές αυτού του Μουσείου!!! 








Μας ξεναγεί ο κ.Βασίλης


Η τσατούρα -κοινώς τσαντίρι- σκηνή από κατσικίσιο μαλλί, αδιάβροχη. Στηνόταν κάθε βράδυ σε άλλον τόπο κατά τις μακρές μετακινήσεις των Σαρακατσάνων από τα χειμαδιά στα καλοκαιρινά βοσκοτόπια. Τέλεια και πανεύκολη στο στήσιμο. Πολύχρωμα χράμια, ο σοφράς, τα μιντέρια!


Η καλύβα εσωτερικά και εξωτερικά
Η κατασκευή της ήταν ευφυέστατη! Στηνόταν πρώτα ο σκελετός φτιαγμένος από ένα ξύλο που όσο εύκαμπτο ήταν χλωρό, τόσο σκληρό και ανθεκτικό γινόταν όταν στέγνωνε -δεν συγκράτησα το είδος του δέντρου. Στη συνέχεια γινόταν το ντύσιμο με άχυρο σίκαλης. Το καμπύλο σχήμα προστάτευε από τους ανέμους -δεν υπήρχε πλευρική αντίσταση- η δε κατηφορική στέγη έκανε το νερό της βροχής και τα χιόνια να γλιστρούν χωρίς να την διαπερνούν. Το εσωτερικό της μια ζεστή αγκαλιά για όλη την οικογένεια, χωρίς έπιπλα εκτός από τον σοφρά, με μπόλικα ευχάριστα χρωματιστά στρωσίδια και την πυροστιά βέβαια για το μαγείρεμα δίπλα στην είσοδο για να φεύγει ο καπνός κι οι μυρωδιές. Όλα απλά!



Στο σχολείο για γραφή, ανάγνωση και λίγα μαθηματικά πήγαιναν μόνο τα αγόρια.
Τα κορίτσια μάθαιναν άπειρα πράγματα χρειαζούμενα για τη ζωή τους μέσα στα σπίτια.


Το μαλλί και η επεξεργασία του ήταν όλη η ζωή των Σαρκατσαναίων. Τα χέρια δούλευαν ασταμάτητα μέρα και νύχτα και υπήρχε δουλειά για όλους και όλες!!!

Στις ρόκες έβγαζαν μερικοί και το καλλιτεχνικό τους ταλέντο. Στις ανταλλαγές δώρων μια ξυλόγλυπτη ρόκα για τη γυναίκα και μια γκλίτσα επίσης ξυλόγλυπτη για τον άνδρα θα ήταν σίγουρα ευπρόσδεκτη!

Ατέλειωτες ώρες στον αργαλειό ίσως με τραγούδι, ίσως με καημό,
σίγουρα με πολύ κόπο, αλλά και αποτέλεσμα λαμπρό!




Πολύχρωμες γκέτες και πατούνες. Οι κάλτσες δεν ήταν μονοκόμματες για λόγους πρακτικούς. Οι φτέρνες έλυωναν γρήγορα. Ήταν κρίμα και σπατάλη να πάνε χαμένες ολόκληρες οι κάλτσες.
Στα σχέδια επικρατούν οι μαίανδροι, οι ρόμβοι, οι σταυροί σε άπειρους χρωματικούς και σχεδιαστικούς συνδυασμούς.


Μια ωραία αναπαράσταση ενός σαρακατσάνικου καλοκαιρινού οικισμού με τις καλύβες, το σχολείο, το τυροκομείο και τις στάνες των ζώων.



Το εσωτερικό του τυροκομείου

Τα κουδούνια...άλλη μελωδική ιστορία! Άλλα για τα πρόβατα, άλλα για τα γίδια, άλλα για τα μικρά αρνάκια. Όταν το κοπάδι ήταν ήσυχο, ακουγόταν το ελαφρό κουδούνισμα σαν ένα κελάρυσμα. Ο τσομπάνης ήταν ήσυχος, θα τραβούσε και κανέναν ελαφρό ύπνο. Αν το "τρομαγμένο" ακατάστατο κουδούνισμα πρόδιδε ταραχή  στο κοπάδι, ο τσομπάνης έπρεπε να τρέξει να προστατέψει, να σώσει με τη βοήθεια πάντα των τσομπανόσκυλών του.

Η ξενάγηση τράβηξε αρκετά, αλλά σίγουρα ήταν πάνω από ενδιαφέρουσα. Είμαστε όμως και κάποιας ηλικίας... λίγο οι μέσες, λίγο τα πόδια μας πρόδωσαν. 
Αναχωρούμε και φεύγουμε για τον Αη-Γιάννη, το όμορφο προάστιο των Σερρών με τα ποταμάκια, τα καταρρακτάκια, τη λιμνούλα του. Καθόμαστε στους "Καταρράκτες", δίπλα ακριβώς στη λιμνούλα. Το αδιάκοπο κελάρυσμα του νερού επιδρά πάνω μας χαλαρωτικά και μαζί με το φαγητό μας στηρίζουν επαρκώς. Οι γνωστοί μουσικοί μας δεν αφήνουν να πάει χαμένη η ευκαιρία. Αρχίζουν το τραγούδι με τη συνοδεία των κιθαρών τους και μας ψυχαγωγούν...




.




Στις τέσσερις αναχωρούμε για τη Μονή Κοιμήσεως της Θεοτόκου Βύσσιανης λίγο έξω από το χωριό Μετόχι. Είναι σχετικά νέο Μοναστήρι που ιδρύθηκε στο μέρος όπου βρέθηκε η εφέστια εικόνα της Παναγίας το 1914. Θέλαμε να κάνουμε εδώ τον Εσπερινό, αλλά υπάρχει κώλυμα. Θα γίνει μια βάπτιση. Είναι στημένα τα σχετικά "συμπράγκαλα". Προσκυνούμε την Παναγία και μαζευόμαστε στο Αρχονταρίκι της Μονής για τον απογευματινό καφέ μας. Μια μοναχή μας λέει το ιστορικό της μονής από το 1972 που ιδρύθηκε. Πολλά θαύματα αποδίδονται στην Παναγία από προσκυνητές της. Επισκεπτόμαστε και το Εκθετήριο για να αγοράσουμε τα εκλεκτά τυροκομικά προϊόντα της Μονής. 


Το Καθολικό αφιερωμένο στην Κοίμηση της Θεοτόκου


Πώς γίνονται τόσο όμορφα τα λουλούδια σ' όλα τα μοναστήρια;
Μάλλον είναι κι αυτά ευλογμένος καρπός προσευχής, δεν εξηγείται αλλιώς!

Τελικά θα ψάλλουμε τον αναστάσιμο εσπερινό του Α΄ήχου και του Αγίου Αρτεμίου μέσα στο λεωφορείο στην επιστροφή. Έχουμε πολλούς ψαλτάδες και τα λειτουργικά κείμενα προσφέρονται internetικά. (Να κι ένα καλό της τεχνολογικά προηγμένης εποχής μας)!

Φθάνουμε γύρω στις 7.30 στη Θεσσαλονίκη που σφύζει από ζωή και τρελή κίνηση, με δρόμους φρακαρισμένους ή κλειστούς λόγω του Ημιμαραθώνιου. (Κι άλλη χρονιά διαλέξαμε αυτή τη μερα!!! Το δις εξαμαρτείν ουκ ανδρός σοφού! Πρέπει να βάλουμε μυαλό κάποτε). Με αρκετή ταλαιπωρία για κάποιους πιο μακρινούς συνεκδρομείς ολοκληρώνεται κι αυτή η εκδρομή.
Χίλιες δόξες κι ευχαριστίες στον Θεό μας!!! Ραντεβού στην επόμενη, αν Εκείνος μας το επιτρέψει!!!

*Τι να πω για τον καιρό; Ήταν μια καλοκαιρινή μέρα στα μέσα του Οκτωβρίου! Ήταν κι αυτό δώρο ανεκτίμητο!