Δευτέρα 31 Μαρτίου 2014

Κατάθλιψη; Όχι, ευχαριστώ, δεν θα πάρω...


             Συχνότατη ψυχική διαταραχή η κατάθλιψη τείνει να γίνει "η μάστιγα της εποχής μας" στις χώρες της Δύσης. Υπάρχει άραγε τρόπος να την προλάβουμε; 
Πώς θα κάνουμε τη χαρά βίωμά μας;
                       
            Η χαρά υπάρχει εν δυνάμει μέσα μας ως καρπός του Αγίου Πνεύματος από τη στιγμή που λάβαμε το μυστήριο του Χρίσματος ("ο δε καρπός του Πνεύματος εστίν αγάπη, χαρά, ειρήνη, μακροθυμία, χρηστότης, αγαθοσύνη, πίστις, πραότης, εγκράτεια"), αλλά περιμένει από εμάς, με συνειδητό αγώνα ενδυνάμωση και καλλιέργεια. 
            Η χαρά τουΧριστιανού δεν επηρεάζεται από εξωτερικές αντιξοότητες, δοκιμασίες, συμφορές. Έχει εγκατασταθεί στην ψυχή του αληθινά πιστού που παρέδωσε την μέριμνα της ζωής του στο Χριστό, τον οποίον ευχαριστεί εν παντί και πάντων ένεκεν. (Άγιος Ιωάννης Χρυσόστομος, Απόστολος Παύλος, μάρτυρες της πίστεως, πολλοί σύγχρονοι πιστοί, πολύτεκνοι κτλ.). 
            Στο μέτρο της πίστεως και της αφοσίωσης και της εγκατάλειψης στα χέρια του Θεού που ο καθένας βιώνει , βιώνει και την ανάλογη χαρά.
            Δεν μας τρελαίνουν τόσο οι δύσκολες καταστάσεις -αυτές μπορεί να μας κάνουν πιο δυνατούς -, όσο οι λογισμοί που μας παρουσιάζουν ως πιθανά όλα τα δυσάρεστα πράγματα. Όλοι έχουμε πέσει θύματα επίθεσης των λογισμών ιδίως σε ώρες που είμαστε άγρυπνοι, απογοητευμένοι από κάτι, κουρασμένοι ψυχικά.
             Πόλεμος κατά των λογισμών σημαίνει να γεμίσουμε το νου και την καρδιά μας με την προσευχή, την ανάμνηση του Θεού και της αγάπης Του τόσο, ώστε να μη χωράει καμιά άλλη σκέψη. Ή να οχυρώσουμε τα τείχη της ψυχής μας τόσο καλά ώστε να είναι απόρθητα. Τα όπλα του πιστού είναι αυτά που μας συνιστά ο Απόστολος Παύλος, η πίστη, η προσευχή, η ελεημοσύνη, η νηστεία.
             Δεν θα πάθει κατάθλιψη όποιος μάθει να λέει μυστικά κι αδιάκοπα την ευχή «Κύριε, Ιησού Χριστέ, ελέησόν με». 
             Δεν θα πάθει κατάθλιψη όποιος εκτός από τον εαυτό του και τα δικά του ενδιαφέρεται με αγάπη και ασχολείται με διάθεση αγαθή – όχι για να ανακατώσει και να κουτσομπολέψει -  με τις ανάγκες των άλλων.
             Δεν θα πάθει κατάθλιψη όποιος συμμετέχει ζωντανά, με επίγνωση στη λατρευτική ζωή της εκκλησίας και ιδιαίτερα στα μυστήρια τα οποία προσφέρουν στην ψυχή τροφή αληθινή, θεϊκή, σωτήρια.
             Δεν θα πάθει κατάθλιψη όποιος πολύ ταπεινά έχει συμφιλιωθεί με τις ανθρώπινες αδυναμίες τις δικές του –όχι με τα πάθη του, γι’ αυτά αγωνίζεται, αλλά όχι με απόγνωση – αλλά και των άλλων. Αυτός που συγχωρεί πρόθυμα. Η μνησικακία είναι απίστευτο βάρος ψυχής και αφορμή στεναχώριας και θλίψης. Η συγχώρηση που παρέχουμε με αγάπη και ευκολία στους αδελφούς μας είναι η μεγαλύτερη ευεργεσία προς τον εαυτό μας.
             Δεν θα πάθει κατάθλιψη όποιος καλλιεργεί μέσα του σαν βίωμα την αίσθηση ότι είναι ένα μικρό αλλά καίριο κομματάκι ενός τεράστιου συνόλου που είναι η ανθρωπότητα. Δεν είναι μόνος. Δεν είναι άτομο. Είναι ένα πρόσωπο, για το οποίο μάλιστα ο Χριστός μας πέθανε πάνω στο Σταυρό. Μια πολύ ωραία εικόνα: Ο καθένας μας είναι ένα φύλλο πάνω σ’ ένα τεράστιο δέντρο. Όλοι οι συνάνθρωποί μας είναι φύλλα πάνω σ’ αυτό το τεράστιο δέντρο που είναι η ανθρωπότητα. Είμαστε καθένας ξεχωριστός, αλλά όλοι μαζί φτιάχνουμε αυτό το υπέροχο δέντρο με το παχύ φύλλωμα. Δεν είμαι μόνος. Δεν είμαι κεχωρισμένος. Η αίσθηση ότι ανήκω κάπου οργανικά μου δίνει δύναμη κι αξία.
             Δεν θα πάθει κατάθλιψη όποιος πιστεύει ακράδαντα στην ανάσταση και στην αιώνια ζωή. Ο μεγαλύτερος φόβος, αυτός που κάνει τους ανθρώπους να παραλύουν, είναι ο φόβος του θανάτου και φυσικά και των ασθενειών και των τραυματισμών που μπορεί να μην ιαθούν και να οδηγήσουν στον θάνατο. Αν όμως υπάρχει βέβαιη πίστη στην ανάσταση και την αθανασία, ο φόβος αυτός καταργείται ή έστω σμικρύνεται. Άρα μένει στην ψυχή μας τόπος για τη χαρά.
             Δεν θα πάθει κατάθλιψη όποιος δεν είναι υπερήφανος, όποιος δεν έχει μεγάλη ιδέα για τον εαυτό του, όποιος βλέπει τη ζωή ρεαλιστικά, χωρίς πολλές απαιτήσεις και αλαζονεία. Όποιος δεν θεωρεί τον εαυτό του κέντρο του κόσμου και τους άλλους υποχρεωμένους να υποχωρούν μπροστά του ή να τον υπηρετούν. Είναι πολύτιμη επένδυση για τα παιδιά μας να μάθουν να αυτοεξυπηρετούνται, να κάνουν εργασίες «ταπεινές», να συναναστρέφονται με παιδιά φτωχά και όχι καλομαθημένα πλουσιόπαιδα, να σκληραγωγούνται, να στερούνται εκούσια ή ακούσια, να αυτοπειθαρχούνται.
              Δεν είναι τυχαίο το ότι η κατάθλιψη καλπάζει στην εποχή μας που χαρακτηρίζεται από τον απόλυτο υλισμό, την υπερβολική εμπιστοσύνη στον τεχνολογικό πολιτισμό και τον απόλυτο αποπροσανατολισμό. Έχει εξορισθεί ο Θεός και η πίστη από τη ζωή μας. Ο άνθρωπος δεν έχει πού να στηριχθεί και δεν ξέρει και προς τα πού να βαδίσει. Η αίσθηση του χάους και της σχετικότητας είναι διάχυτη. Έχει εγκατασταθεί στις ψυχές των περισσότερων ανθρώπων κι αυτή ακριβώς είναι η βάση, το εύφορο έδαφος για την κατάθλιψη.
             Και κάτι ακόμα πολύ-πολύ πρακτικό: Βοηθάει στην καλή διάθεση του ανθρώπου πολύ η χειρωνακτική εργασία και μάλιστα η δημιουργική. Γι’ αυτό είναι πολύτιμη γνώση και σωτήρια επένδυση για το μέλλον των παιδιών μας  να μάθουν να κάνουν πράγματα με τα χέρια. Κατασκευές, μαστορέματα, κηπουρική, κέντημα, πλέξιμο, μαγείρεμα, ζωγραφική, ράψιμο, άλλες χειροτεχνίες. Είναι πολλαπλό το όφελος. Απασχόληση του νου, άρα συμμάζεμα από στενάχωρες σκέψεις, χαρά της δημιουργίας – που δίνει στον άνθρωπο την αίσθηση της αξιοσύνης και της ωφελιμότητας - ικανοποίηση καλλιτεχνικών αναζητήσεων, επίλυση πρακτικών προβλημάτων κτλ.

*Από τα Σεμινάρια Γονέων του Σχολείου μας (Εκπαιδευτήρια "Ο Απόστολος Παύλος")

Τρίτη 25 Μαρτίου 2014

Των Ελλήνων οι Άνοιξες...

Στ΄ ουρανού το γαλάζιο στερέωμα
μ' ανοιξιάτικα μύρα και χρώματα
και πουλιών θαρρετά φτερουγίσματα
της πικρής μας πατρίδας η άνοιξη,
όρθρος του Ευαγγελισμού, φανερώθη.

 

Από αιώνες κρυμμένη και άφαντη
μ' αλυσίδες βαριές φορτωμένη
πόνο κι αίμα και δάκρυ θρεμμένη
λαχταρούσε τη μέρα, την ώρα,
στο Φως, στην Ελλάδα, και πάλι να βγει.

Στη μεγάλη της πίστης μας μέρα
που ο Αρχάγγελος φέρνει στη Μαρία το "Χαίρε"
κι όλη η γη λυτρωμένη ανασαίνει 
απ' του Άδη το πνιχτό σφιχταγκάλιασμα
κι αναμένει τον των όλων Δεσπότην...

 

Με το "Χαίρε", θαρρείς, του Αγγέλου
και το "Ναι" της Παρθένου Μαρίας, τα δεσμά 
της δικής μας κρυμμένης παρθένου συντρίβονται
κι οι βαριές της οι άλυσες σπώνται
και ορμά δυνατή και πανώρια 

στης Ελλάδας τις στράτες, τα βουνά, τις χαράδρες, 
τα νησιά, τα πελάγη, τις θάλασσες,
ηλιαχτίδα ολόφωτη, ανοιξιάτικη αύρα,
μα και σπαθί και μπουρλότο και ντουφέκι
και πείνα και φτώχια και κλάμα μαζί. 

 

Των Ελλήνων οι Άνοιξες τρεις: 
της πανέμορφης φύσης μας...
της γλυκιάς μας πατρίδας...
της ορθόδοξης πίστης μας! 

Σταυρούλα Κουμενίδου




 

Δευτέρα 17 Μαρτίου 2014

Το παράπονο

Κυριακές Μεγάλης Τεσσαρακοστής!
Τελείται η Θεία Λειτουργία του Μεγάλου Βασιλείου.
Η ευχή της Αγίας Αναφοράς αυτής της Λειτουργίας είναι, πιστεύω, ό,τι υψηλότερο και συγχρόνως ό,τι βαθύτερο έχει εκφραστεί από ανθρώπινο νου, με τη φώτιση βέβαια του Αγίου Πνεύματος. Είναι η κορύφωση της ορθόδοξης λατρείας.
Κι ενώ θα έπρεπε να αναγινώσκεται εις επήκοον πάντων των πιστών ώστε να συμμετέχουν και να κατανύσσονται και να κατανοούν, όσον ένεστι, την αγάπη του Θεού που σχεδιάζει τη σωτηρία μας και προσφέρει τον Μονογενή Υιό Του ίνα συμμόρφους ημάς ποιήσει της εικόνος Αυτού,
αναγινώσκεται από τους περισσότερους ιερείς μυστικά -και δυστυχώς και βιαστικά και κομματιασμένα και κακοποιημένα για να προλάβουν- και οι πιστοί ακούν μόνο το παρατεταμμένο ααα και ιιι των ψαλτών που σέρνουν το "Άγιος, Άγιος, Άγιος Κύριος Σαβαώθ..." και το "Επί σοί χαίρει, Κεχαριτωμένη..." ως εκεί που δεν αντέχεται άλλο, για να προλάβει ο ιερέας να διαβάσει μόνος του, ν΄ακούσει μόνος αυτός κι ο εαυτός του την υπέροχη αυτή ευχή.
Σε κάθε Θεία Λειτουργία του Μεγάλου Βασιλείου θυμώνω γιατί εν ονόματι μιας στραβής παράδοσης αποκλείεται ο λαός του Θεού από τη λατρεία. Ακούει μόνο ξεκάρφωτα παραγγέλματα που δεν συνδέονται μεταξύ τους και τα μουσικά τσαλίμια των ψαλτάδων.
Αναρωτιέμαι, μόνο για τους ιερείς έγραψε ο Μέγας Βασίλειος τη Θεία Λειτουργία;
Δεν θέλω καινοτόμες αλλαγές στη λατρεία μας, την οποία από μικρή ηλικία γνώρισα κι αγάπησα,  αλλά δεν αντέχω αυτή την κακοποίηση και τον αποκλεισμό.
Μαλιστα αν οι πιστοί ακούμε και γνωρίζουμε τις ευχές αυτές, μαθαίνουμε Δογματική,μαθαίνουμε τι πιστεύουμε και δεν πέφτουμε εύκολα θύματα προσηλυτισμού των αιρετικών και αλλοδόξων.
Παραθέτω ένα ελάχιστο δείγμα του μεγαλείου των ευχών του Μεγάλου Βασιλείου και πιστεύω πως θα με δικαιώσετε.
"Ότε δε ήλθε το πλήρωμα των καιρών, ελάλησας ημίν εν αυτώ τω Υιώ σου, δι' ού και τους αιώνας εποίησας. Ός ών απαύγασμα της δόξης σου και χαρακτήρ της υποστάσεώς σου, φέρων τε τα πάντα τω ρήματι της δυνάμεως αυτού, ουχ αρπαγμόν ηγήσατο το είναι ίσα σοί τω Θεώ και πατρί, αλλά Θεός ών προαιώνιος, επί της γης ώφθη και τοις ανθρώποις συνανεστράφη και εκ παρθένου αγίας σαρκωθείς,εκένωσεν εαυτόν, μορφήν δούλου λαβών, σύμμορφος γενόμενος τω σώματι της ταπεινώσεως ημών, ίνα ημάς συμμόρφους ποιήση της εικόνος της δόξης αυτού....
...ηυδόκησεν ο μονογενής σου Υιός, ο ών εν τοις κόλποις σού του Θεού και Πατρός, γενόμενος εκ γυναικός, της Αγίας Θεοτόκου και αειπαρθένου Μαρίας, γενόμενος υπό νόμον, κατακρίναι την αμαρτίαν εν τη σαρκί αυτού, ίνα οι εν τω Αδάμ αποθνήσκοντες ζωοποιηθώσιν εν αυτώ τω Χριστώ σου".
Και λίγο παρακάτω όλα και όλοι μπαίνουν μέσα στη στοργική αγκαλιά και έγνοια και πρόνοια του Θεού που τον παρακαλούμε: "Μνήσθητι, Κύριε, του περιεστώτος λαού...τα ταμεία αυτών έμπλησον παντός αγαθού, τας συζυγίας αυτών εν ειρήνη και ομονοία διατήρησον, τα νήπια έκθρεψον, την νεότητα παιδαγώγησον, το γήραςπερικράτησον, τους ολιγοψύχους παραμύθησαι, τους εσκορπισμένους επισυνάγαγε, τους πεπλανημένους επανάγαγε και σύναψον τη Εκκλησία...χηρών πρόστηθι, ορφανών υπεράσπισον, αιχμαλώτους ρύσαι, νοσούντας ίασαι. Των εν βήμασι και μετάλλοις και εξορίαις και πικραίς δουλείαις όντων μνημόνευσον ο Θεός..."
Εύχομαι να φωτίσει ο Θεός τους ιερείς μας...

Πέμπτη 13 Μαρτίου 2014

Σεμίραμις



         Ο μύθος -η ιστορία; -  λέει πως η Σεμίραμις παραπλάνησε με "νάζια και καμώματα" τον άντρα της, βασιλιά των Ασσυρίων, Νίνο, να παραιτηθεί για μια μέρα μόνο του αξιώματός του και να της παραδώσει την εξουσία του βασιλείου του. Η πρώτη πράξη εξουσίας της βασίλισσας ήταν να σκοτώσει τον άντρα της  ώστε να διατηρήσει για πάντα το θρόνο.
         Μύθος που μας παρουσιάζει με τέλειο τρόπο τη μαεστρία του πονηρού. Μας παραπλανά με τρόπο σαγηνευτικό να του χαρίσουμε ένα ελάχιστο κομμάτι της ζωής μας, της ψυχής μας, του χρόνου μας, του σώματός μας, του κόπου μας, της προσοχής μας, του ενδιαφέροντός μας. Μόλις του κάνουμε το χατίρι βρίσκει τον τρόπο να θρονιαστεί για πάντα. Υποκλέπτει τη συγκατάθεσή μας και γίνεται κυρίαρχος εξολοθρευτής.
          Άγρυπνοι λοιπόν, ας περιφρουρούμε την καθαρότητα της ψυχής και του σώματός μας, ακλόνητα σταθεροί, προσηλωμένοι στο στόχο μας, που είναι η αγιότητα, η Βασιλεία του Θεού.
        










Τρίτη 4 Μαρτίου 2014

Λέγε τι σιγής κρείττον ή σιγήν έχε...

Μέρες περισυλλογής και σιωπής.
Δεν υπάρχει λόγος να μιλούμε ή να γράφουμε, αν δεν έχουμε κάτι πολύ σημαντικό να πούμε.
Αλλά επειδή πέρασαν πολλές ημέρες από την τελευταία ανάρτηση και μπορεί να ξεχαστούμε εντελώς, έτσι, για να μη ....χαθούμε... μεταφέρω δυο-τρεις σκέψεις του Γέροντος Σωφρονίου από το βιβλίο του* που τις τελευταίες ημέρες με έχει συνεπάρει:

"Δυο μοναχοί διακονούσαν στο νοσοκομείο της Μονής του Αγίου Παντελεήμονος, όταν ήμουν άρρωστος. Μια μέρα ο ένας από τους δύο είπε: "Ο αντικαταστάτης του ηγουμένου μας παρακάλεσε να κάνουμε αυτό κι αυτό ..., αλλά δεν έχει νόημα. Είναι εντελώς άσκοπο να γίνουν αυτά τα πράγματα". Ο άλλος μοναχός του απάντησε: " Ω, αδελφέ μου, αρκεί να μην ακολουθήσουμε το δικό μας θέλημα!"
Μόνο αν εφαρμόζουμε την υπακοή με επίγνωση, θα γίνουμε ικανοί να εννοήσουμε το θέλημα του Θεού...".

"Η ζωή στον κόσμο είναι οικοδομημένη πάνω στη βία. Η ζωή του κράτους οργανώνεται "με το πιστόλι". Υπάρχει η αστυνομία, ο στρατός κτλ. Εδώ όμως -στο μοναστήρι, στην κατά Χριστόν ζωή -  η θεωρία μας είναι εντελώς αντίθετη με την έννοια ότι κάθε πράξη που επιβάλλεται με τη βία δεν μας οδηγεί στη σωτηρία, δεν ανήκει στην αιώνια σφαίρα. Όλα είναι εκούσια... ".

"Θέλω να σας υπενθυμίσω ότι όλη η ανθρωπότητα είναι σαν ένα δέντρο που προέρχεται από μια ρίζα, από την οποία μεγαλώνει και αναπτύσσεται. Καθένας μας είναι ένα κλαδάκι ή ένα φυλλαράκι πάνω σ' αυτό το δέντρο. Δεν μορούμε να χωριστούμε από αυτό. Μ' αυτή την εικόνα που ως βίωμα είναι μέσα μας εντυπωμένη και ζωντανή προσευχόμαστε για όλο τον κόσμο, για όλη την ανθρωπότητα...".

Σας εύχομαι καλό αγώνα, καλή Σαρακοστή!

* "Οικοδομώντας το ναό του Θεού μέσα μας και στους αδελφούς μας"