Παρασκευή 29 Ιανουαρίου 2010

Τους τρεις μεγίστους φωστήρας...



"Τα του φωτός δοχεία, τας φεγγοβόλους αστραπάς, Βασίλειον νυν τον Μέγαν, Γρηγόριον Θεολόγον, Χρυσόστομον Ιωάννην, ανευφημήσωμεν πάντες".

Ίσως επειδή είμαι εκπαιδευτικός, ίσως επειδή λίγο, ελάχιστα μελέτησα κάποια από τα έργα τους και την πολυτάραχη και πλουσιότατη σε έργο πνευματικό ζωή τους, ίσως επειδή ταξίδεψα στα μέρη του Γρηγορίου και του Βασιλείου, στην Καππαδοκία, τον Πόντο και την Κωνσταντινούπολη, ... τρέφω βαθύτατο θαυμασμό και μεγάλη συμπάθεια για τους Τρεις Ιεράρχες.
Είναι ασύλληπτο το έργο τους. Υπήρξαν φωστήρες, αστέρια που μας μετέδωσαν το φως και τη λαμπρότητα του νοητού Ήλιου, εθεολόγησαν, διατύπωσαν δόγματα με σαφήνεια όρων μοναδική, συνταίριασαν την εξαιρετική μόρφωση του νου με την αγιότητα της καρδιάς τους και την συνέπεια των έργων τους.
Ό,τι και να πούμε είναι πιο λίγο από το ελάχιστο. Θα ήθελα όμως να γράψω μια φράση από τον καθένα, έτσι για να πάρουμε κι εμείς λίγη "ευωδία" πνευματική.

"Μη τα πάντα τη ηδονή, δος τι και τη ψυχή". (Μέγας Βασίλειος)

"...ίνα γένησθε ως φωστήρες τω κόσμω, ζωτική τοις άλλοις ανθρώποις δύναμις" (Γρηγόριος ο Θεολόγος)

"Μακάριος ός ήρεν ζυγόν (Χριστού) εκ νεότητος αυτού". (Ιωάννης Χρυσόστομος)

Τετάρτη 27 Ιανουαρίου 2010

Ακολουθεί κι άλλη γενιά...

Πάτα στη γη ανάλαφρα, διακριτικά...
Μην τη στραγγίξεις για να πιεις μονάχα εσύ.
Σκέψου πόσοι έζησαν πριν από σένα,
έφαγαν, ήπιαν, ντύθηκαν, χάρηκαν, γέρασαν,
κοιμήθηκαν στο αφράτο χώμα, το ζεστό,
προσμένοντας αθανασία...
Μα τον σεβάστηκαν της γης τον θησαυρό,
τον κληροδότησαν σε σένα και σε μένα.

Εσύ στα εγγόνια, στα πικρά παιδιά σου, τι θ' αφήσεις;

Πάτα στη γη ανάλαφρα, διακριτικά...
Ακολουθεί κι η επόμενη γενιά...

Το γνωρίζαμε;

Στη μακρινή βασανισμένη Αϊτή, στην οποία στρέψαμε όλοι το ενδιαφέρον και τη συμπόνοια μας τις δυο τελευταίες εβδομάδες -πριν από τις οποίες πολλοί δεν γνώριζαμε ίσως με βεβαιότητα πού ακριβώς βρίσκεται - οφείλουμε ένα μεγάλο "ευχαριστώ", που μπορούμε έμπρακτα σήμερα να το εκφράσουμε.
"Είναι η πρώτη χώρα που αναγνώρισε δια του προέδρου της Boyer την Ελληνική Επανάσταση στις 15 Ιανουαρίου 1822. Απέστειλε έγγραφο στην ελληνική επιτροπή του Παρισιού απαντώντας στην αίτηση των Κοραή, Πίκκολου και Βογορίδη στο οποίο ανάγγελλε την αναγνώριση της ελληνικής Προσωρινής Διοίκησης και ευχόταν την επιτυχία της Επανάστασης. Παρά τη φτώχεια της απέστειλε στον Κοραή είκοσι πέντε τόνους καφέ για να εκποιηθούν και με τα χρήματα να αγορασθούν όπλα για τον δικό μας αγώνα.
Επίσης εκατό εθελοντές, μαύροι στρατιώτες ξεκίνησαν από την Αϊτή για την Ελλάδα, για να πολεμήσουν στο πλευρό των Ελλήνων. Δεν έφθασαν όμως ποτέ. Πιθανόν να σφαγιάσθηκαν από τους Γάλλους αποικιοκράτες". (Τάσος Βουρνάς, Ιστορία της νεότερης Ελλάδας, Αθήνα, Εκδόσεις Τολίδης, σελ.94)

Σάββατο 16 Ιανουαρίου 2010

Αϊτή



Στον άπειρο ανθρώπινο πόνο ήρθε να προστεθεί κι άλλος, πολύς, αμέτρητος κι ασήκωτος κι αξεπέραστος: αυτή η καταστροφή στην Αϊτή.
Ποιους να λυπηθεί κανείς περισσότερο, τους σκοτωμένους ή τους επιζήσαντες;
Κάθε βήμα κι ένας τόπος μαρτυρίου.
Καθώς αυτές τις ημέρες αντικρίζουμε καθημερινά μέσα από τα ρεπορτάζ τις πανάθλιες συνθήκες στις οποίες καλούνται να ζήσουν και να αγωνιστούν οι Αϊτινοί, δυο σκέψεις με διακατέχουν:
Οι άνθρωποι είμαστε εξαιρετικά αδύναμοι κι εκτεθειμένοι στα στοιχεία της φύσης. Βέβαια ένας φτωχός λαός είναι ακόμα πιο ευάλωτος κι αδύναμος, αλλά και συνολικά ως άνθρωποι, παρά την πρόοδο και τα επιτεύγματά μας παραμένουμε αδύναμοι κι ανυπεράσπιστοι. Αν το επιτρέψει ο Θεός, χανόμαστε...
Κι ακόμη ότι δεν πρέπει να θεωρούμε τίποτα αυτονόητο και να πάψουμε να γκρινιάζουμε για τα πάντα.
Το ότι θα κοιμηθούμε απόψε στο κρεβάτι μας κι όχι πάνω στο χώμα, το ότι τα παιδιά μας δεν είναι γυμνά, άσιτα και άποτα ή και με διαλυμένα άκρα ή κάτω από τα ερείπια, το ότι θα πιούμε νερό καθαρό, το ότι η γειτονιά μας δεν είναι σωρός ερειπίων, ότι η ατμόσφαιρα δεν μυρίζει ανθρώπινη σάρκα καμένη ή σε αποσύνθεση, ας τα δούμε σαν δωρεές, σαν ευεργεσίες.
Γιατί εκείνοι κι όχι εμείς; Ειδικά εμείς που έχουμε εγκατασταθεί πάνω σε ρήγμα, που περιμένουμε σεισμούς, δεν θα μπορούσε νά 'μαστε στη θέση των δύστυχων Αϊτινών;
Ας εκτιμήσουμε εκ βαθέων τα αγαθά που έχουμε, ας τα χαρούμε με ευγνωμοσύνη κι ας πάψουμε να ζητούμε συνεχώς τα περισσότερα.
Στο κάτω-κάτω ποιος ξέρει αύριο τι μας περιμένει;


Δευτέρα 11 Ιανουαρίου 2010

Η ελευθερία ως αντίδοτο του θανάτου

Η ιστορία που ακολουθεί είναι αληθινή και παρατίθεται ελαφρά διασκευασμένη.
"Η Μαρία έφτασε πια τα σαράντα επτά. Πέτυχε αρκετά στο επάγγελμά της, αλλά δεν κατάφερε να βρει σύζυγο. Όχι γιατί η ίδια ήταν δύσκολη ή είχε κάποιο ελάττωμα που την έκανε απωθητική. Το αντίθετο! Ήταν πολύ καλοδιάθετη και πολύ ευχάριστη και πολύ συμπαθητική. Αρκετοί νέοι την είχαν πλησιάσει με σκοπό τη σοβαρή γνωριμία και το γάμο. Κάποιους από αυτούς τους είχε και η ίδια συμπαθήσει και θέλησε να προχωρήσει τη γνωριμία τους. Όλες οι προσπάθειες και οι αποφάσεις της σκάλωναν ...στους γονείς της. Όταν τους παρουσίαζε τον ενδιαφερόμενο, έβρισκαν οπωσδήποτε κάποιο λόγο να τον απορρίψουν. Ο ένας δεν ήταν της ίδιας κοινωνικής τάξης, ο άλλος δεν ήταν πολύ συμπαθητικός, ο τρίτος ήταν υποδεέστερος στη μόρφωση, ο τέταρτος δεν είχε μαλλιά κι ο πέμπτος είχε πολύ μεγάλη μυωπία. Η Μαρία ήταν αυτό που λέμε "καλό παιδί". Δεν ήθελε να παρακούσει τους γονείς της. Ήθελε να έχει την απόλυτη συγκατάθεσή τους. Κι αυτή δεν κατάφερε ποτέ να την κερδίσει για κανέναν υποψήφιο γαμπρό.
Τώρα έχει πέσει σε βαριά κατάθλιψη. Δεν βλέπει στη ζωή της κανένα καλό, μόνο τη μοναξιά και την αποτυχία της. Ωστόσο συνεχίζει να ζει με τους ηλικιωμένους πια γονείς της, που τώρα δεν ξέρουν πώς να αντιμετωπίσουν τη μελαγχολία της. Μέρα με τη μέρα βαραίνει. Εγκατέλειψε τη δουλειά της. Την απασχολεί μια σκέψη: Να βάλει τέρμα στη ζωή της. Μάλιστα έχει μηχανευτεί κι έναν τρόπο. Θα πέσει με το μικρό ΙΧ της πάνω σε μια νταλίκα, ώστε να είναι αυτή το θύμα κι όχι κάποιος άλλος αναίτιος οδηγός.
Πριν τολμήσει την απονενοημένη της πράξη εκμυστηρεύεται την απόφασή της σε μια φίλη της κι εκείνη έντρομη την παίρνει μαζί της και την οδηγεί σε κάποιον φωτισμένο πνευματικό.
Ο ιερέας ακούει την ιστορία της Μαρίας και την απόφασή της. Παρόλο που ταράζεται, ζητά τη θεϊκή φώτιση. Μετά από ολιγόλεπτη σιωπή και προσευχή της λέει:
"Σε παρακαλώ, Μαρία, μια που βρέθηκα μπροστά σου αυτή την κρίσιμη ώρα της ζωής σου, υποσχέσου μου ότι θα κάνεις ό,τι σου πω. (Η κοπέλα του δίνει το λόγο της). Ανάβαλε το σχέδιό σου. Βγάλ' το για λίγο τουλάχιστον από το μυαλό σου. Και κάνε το εξής: Σε ό,τι σου λένε οι γονείς σου θα κάνεις το αντίθετο. Μην αισθανθείς καμιά ενοχή, ακόμη κι αν ο πατέρας ή η μητέρα σου στεναχωρηθούν με την ανυπακοή σου. Δείξου ακόμη και σκληρή. Μέχρι να καταλάβουν οι γονείς σου ότι δεν μπορούν να διαφεντεύουν τη ζωή σου".
Η Μαρία απορημένη με την προτροπή του πατρός πήρε την ευχή του κι επέστρεψε στο σπίτι της αποφασισμένη να κάνει ό,τι της είπε. Στο κάτω-κάτω της φάνηκε πιο εύκολο από το να καρφωθεί στη νταλίκα. Ακόμα και στις απλούστερες εντολές ή προτροπές των γονιών της αντιδρούσε αρνητικά. Στην αρχή τους είδε να παραξενεύονται, μετά να θυμώνουν και να πικραίνονται κι ύστερα να παραιτούνται από το θανάσιμο σφιχταγκάλιασμα της ζωής της. Πέρασαν τρεις εβδομάδες. Η Μαρία καταευχαριστήθηκε τη νέα της συμπεριφορά. Άρχισε να βλέπει ότι μπορούσε να πάρει μόνη της αποφάσεις. Άρχισε να κινητοποιεί τη βούληση, την κρίση, την προνοητικότητα ακόμη και το θυμό της. Άρχισε να χτυπά μέσα της ξανά ζωντανά η καρδιά της. Αισθάνθηκε πως ξεκολλάει από ένα βούρκο, πως ξεφεύγει από ένα βρόγχο, πως ζει, πως θέλει να ζήσει, πως μπορεί να βάλει η ίδια κάποιον στόχο για τη δική της ζωή.
Έτρεξε μόνη της να βρει τον πατέρα ... . Έβαλε μετάνοια και του φίλησε με ενθουσιασμό τα χέρια.
"Δεν με νοιάζει που δεν παντρεύτηκα, λέει. Δεν ήταν αυτό το πρόβλημά μου. Είδα καθαρά πως ήθελα να πεθάνω γιατί δεν είχα δικό μου πρόσωπο. Είχα αποποιηθεί την ελευθερία μου. Είχα αναθέσει τη ζωή μου στους γονείς μου. Είχα προ πολλού αυτοκτονήσει. Τώρα νομίζω πως αναστήθηκα..."
Η Μαρία ζει ευλογημένη, υπερδραστήρια, χαριτωμένη και σε άριστη σχέση με τους γονείς της.

Κυριακή 10 Ιανουαρίου 2010

Κυριακή πρωί στον Άγιο Διονύσιο του Ολύμπου


Καθολικό Αγίου Διονυσίου


Στο ιστορικό μοναστήρι στις παρυφές του Ολύμπου βρεθήκαμε με αδελφικούς φίλους σήμερα το πρωί.
Μετά τη Θεία Λειτουργία όλοι οι εκκλησιασθέντες μαζευτήκαμε στο αρχονταρίκι. Μας μίλησε ο πατήρ Μάξιμος με αφορμή την ευαγγελική περικοπή. Μια περικοπή που την ακούω κάθε χρόνο την Κυριακή μετά τα Φώτα, αλλά, επειδή είμαι "σε σκότος και σκιά" μου φαινόταν αδιάφορη και ανούσια.
Δυο-τρεις σκέψεις του πατρός Μαξίμου θα καταγράψω, ελπίζω αποδίδοντας σωστά όσα ελέχθησαν.
"Η Γαλιλαία των εθνών: Η Γαλιλαία ήταν στα χρόνια του Χριστού πέρασμα και σταυροδρόμι. Μετά από κάθε πέρασμα επιδρομέων και κατακτητών ξέμεναν εκεί κάποιοι στρατιώτες ή ακόλουθοι των στρατευμάτων, γι' αυτό και υπήρχαν στην περιοχή αρκετοί ξένοι, Πέρσες, Ρωμαίοι, Έλληνες. Οι Γαλιλαίοι ήταν κάπως άξεστοι σε σχέση με τους Ιουδαίους, αλλά λιγότερο σκληροπυρηνικοί και πιο ανοιχτοί σε επιρροές. Ο Χριστός επιλέγει τη Γαλιλαία για ν' αρχίσει το κήρυγμά Του, ακριβώς γιά την πολυπολιτισμικότητά της. Διαλέγει ένδεκα μαθητές Γαλιλαίους. Είναι πιο ανοιχτόμυαλοι, "ακαλούπωτοι". Και η ιστορική συνέχεια το αποδεικνύει. Έγιναν κήρυκες του Ευαγγελίου σε όλα τα έθνη και τους λαούς. Οι Ιουδαίοι, κι αν ακόμη Τον δέχονταν και Τον πίστευαν, θα Τον κρατούσαν για τον εαυτό τους. Ήταν τέτοια η καλλιέργειά τους και η θρησκευτικότητά τους ώστε θεωρούσαν ότι μόνο σ' αυτούς ανήκει η αποκάλυψη του θεού.
Αυτοί που κατοικούνε στο σκοτάδι είδαν φως δυνατό. Και για όσους μένουν στη χώρα που τη σκιάζει ο θάνατος ανέτειλε ένα φως για χάρη τους.
Το δυνατό φως είναι βέβαια ο Χριστός. Είναι άλλης φύσεως αυτό το φως. Είναι άυλο, άκτιστο, ζωηφόρο. Το σκοτάδι και η σκιά του θανάτου επίσης δεν είναι εξωτερικές, απτές καταστάσεις. Βρίσκονται μέσα μας. Είναι ο νους κι η φαντασία μας που, αν δεν φωτισθούν από το Φως του Χριστού, από το Χριστό που είναι το Φως, είναι ερρεβώδεις και κείνται επί τα πονηρά. Αυτά τα θεϊκά χαρίσματα, αν μείνουν μακριά από το Δημιουργό και Δωρεοδότη μας, όχι μόνο είναι ανενεργά, αλλά μας οδηγούν στην καταστροφή, μας κρατούν στη σκιά του θανάτου. Όταν αρχίζει ο Χριστός τη διδασκαλία Του, αφήνει να φανερωθεί το φως Του. Το Φως ήλθε, ανέτειλε, αλλά για να το αντικρύσουμε πρέπει ν' ανοίξουμε τα μάτια μας. Αυτό είναι το δικό μας μερίδιο ευθύνης, η δική μας απόφαση, η δική μας ελεύθερη πράξη.
Μερίδιο ευθύνης στη σημερινή χριστιανική πραγματικότητα έχουν και όσοι εκ της θέσεώς τους μέσα στην Εκκλησία ενώ έπρεπε να μεταλαμπαδεύουν το Φως του Χριστού, μπαίνουν μπροστά Του και μας το κρύβουν, μας ρίχνουν τη σκιά τους.
Όμως, πέρα από τα πρόσωπα που την διακονούν, η Εκκλησία είναι το λιβάδι του Χριστού, ο Παράδεισος του Θεού πάνω στη γη. Εμείς, τα προβατάκια του Χριστού, μπαίνουμε στο λιβάδι της Εκκλησίας για να βρούμε χλωρή τροφή, νεράκι καθαρό και την προστασία ενός στοργικού Ποιμένα που είναι ο ιδρυτής της, ο Χριστός.
Στην πραγματικότητα δεν υπάρχει άνθρωπος που να προτιμά το σκοτάδι από το φως. Ποιος θα είναι αυτός που, ενώ κρατάει ένα κεράκι κι αγωνίζεται σκουντουφλώντας να προχωρήσει με το αδύναμο φως του, και ξαφνικά ανατέλλει μπρος του ένας ολόλαμπρος ήλιος, δεν αγάλλεται, δεν ξετρελλαίνεται από τη χαρά του;
Κι ας μη μιλάμε για τη δύσκολη εποχή μας. Υπήρξαν για την Εκκλησία δυσχερέστατες εποχές μέσα σε σκότος ειδωλολατρικό, στην απόλυτη επικράτεια του σατανά και της λατρείας του. Αλλά το Φως έλαμπε και διέλυε τα σκοτάδια..."
Αυτά και άλλα πολλά υπέροχα ακούσαμε από τον πατέρα Μάξιμο κι ύστερα ανηφορίσαμε για λίγο στον όμορφο γερο-Όλυμπο για ν' απολαύσουμε την καταπληκτική θέα της πιερικής γης, ευχαριστούντες Θεώ για τα πλούσια δώρα Του.




Η πιερική γη

Παρασκευή 8 Ιανουαρίου 2010

Συμβαίνουν και εις ...Bristol

Άκουσα σε μια ραδιοφωνική εκπομπή το παρακάτω απίστευτο γεγονός. Θα το παρουσιάσω για να μειώσω λίγο την απαισιοδοξία που μας έχει καταλάβει, επειδή νομίζουμε ότι είμαστε διεθνώς οι πρώτοι στις απάτες, αλλά και στην ανοργανωσιά των δημόσιων ή δημοτικών φορέων. Και για να κλείσω λίγο το στόμα κάποιων αγγλοτραφών που τα βρίσκουν όλα τέλεια στο Ηνωμένο Βασίλειο... και μας ελέγχουν σκληρά.
"Έξω από το Bristol Zoo υπάρχει ένα μεγάλο parking. Επί 35 χρόνια το parking αυτό ήλεγχε ένας ευγενέστατος "υπάλληλος" ο οποίος εισέπραττε 1 λίρα για κάθε ΙΧ και 5 λίρες για κάθε λεωφορείο που στάθμευε εκεί. Πριν από λίγους μήνες αυτός ο "υπάλληλος" εξαφανίστηκε. Οι υπεύθυνοι του Ζωολογικού Κήπου θεώρησαν καλό να βρουν αντικαταστάτη. Αλλά στις δικές τους καταστάσεις δεν υπήρχε η θέση του ελεγκτού του parking. Απευθύνθηκαν λοιπόν στο Δήμο του Bristol γιατί τον θεώρησαν αρμόδιο. Αλλά και στο Δήμο δεν βρέθηκε πουθενά εγκεκριμμένη ή προβλεπόμενη τέτοια θέση. Μετά από επιστάμενη έρευνα πολλών εβδομάδων οι αρμόδιοι κατάλαβαν ότι ο ευγενέστατος "υπάλληλος" ήταν αυτοδιορισμένος, υπολόγισαν δε τις εισπράξεις του σε περίπου 600 ευρώ (σε ευρώ, για να συλλάβουμε το ποσό) την ημέρα, καθαρά, χωρίς κρατήσεις ή φορολογία".
Μετά την τριακονταπενταετία βγήκε στη σύνταξη...
Κάντε τους πολλαπλασιασμούς για να υπολογίσετε τα κέρδη, αλλά και την εξυπνάδα του ανθρώπου και οπωσδήποτε το ...βρεττανικό "φλέγμα".
Και ...μην μπείτε στον πειρασμό να βρείτε ένα ωραίο μέρος και να στήσετε ένα κουβούκλιο που να γράφει "PARKING, 3 ευρώ για τα ΙΧ και 10 για τα λεωφορεία"!

Σάββατο 2 Ιανουαρίου 2010

Εκεί που δεν φαίνεται ο Θεός

Θεόν ουδείς εώρακεν πώποτε...
Όπου Θεός δε βούλεται, νικάται φύσεως τάξις...

Πρόκειται για τον τίτλο του τελευταίου βιβλίου του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Μεσογαίας π.Νικολάου.
Όταν τελείωσα την ανάγνωσή του, αισθάνθηκα άπειρη γλυκύτητα να γεμίζει την ψυχή μου και την ελπίδα για μια ολοφώτεινη ζωή μες στην αγάπη του Θεού να γίνεται βεβαιότητα και βίωμα. Του Θεού που μας επισκέπτεται με μια οδυνηρότατη ασθένεια, με μια ακρότατη θλίψη, με μια δοκιμασία που ξεπερνά κάθε αντοχή. Ειλικρινά, τη στιγμή που έκλεισα αυτό το βιβλίο, ψιθύρισα "Κύριε, θέλω να είμαι ανάμεσα σ' αυτούς που θα διαλέξεις να τους φανερωθείς εν ετέρα, "δεινή" μορφή". Είναι βαρύς ο λόγος. Είναι άπειρη όμως η θεϊκή θαλπωρή που τυλίγει τον πιστό άνθρωπο την ώρα που όλα τα ανθρώπινα στηρίγματα καταρρέουν.
Είναι μια αληθινή αποκάλυψη οι μαρτυρίες, τα γεγονότα, η στάση και η βίωση του πόνου από τα πρόσωπα που αναφέρονται στο βιβλίο. Και επίσης είναι συγκλονιστικός ο τρόπος του π.Νικολάου. Δεν κάνει κήρυγμα, δεν ψευτοπαρηγορεί. Οδυνάται. Ρωτά κι αυτός "Γιατί, Θεέ μου;". Πιάνει σιωπηλά το χέρι της χαροκαμένης μάνας και κλαίει μαζί της. Αγκαλιάζει τα παραμορφωμένα καρκινοπαθή παιδιά και στραγγίζει μέσα του την αγωνία τους. Κι όμως περνά ένα υπέροχο μήνυμα Αναστάσεως και Ζωής.
Συγχρόνως φέρνοντας μπροστά μας με ενάργεια συγκλονιστικά βιώματα συνανθρώπων και αδελφών μας μαλάζει τις συνήθως αδιάφορες και σκληρές καρδιές μας. Τις κεντά απ' όλες τις μεριές μέχρι να στάξουν δάκρυ γι' αυτούς που τόσο υποφέρουν. Τις κάνει να λυγίσουν, να γονατίσουν και να προσευχηθούν για τους πονεμένους όλου του κόσμου.
Προτείνω αυτό το βιβλίο να διαβαστεί από όλους - ιδιαίτερα τους γονείς που τρέμουμε και λιώνουμε πάνω στα παιδιά μας - "εν αιθρία", δηλαδή πριν έρθει η δοκιμασία. Θα μας βοηθήσει να "υφάνουμε το αλεξίπτωτο" και να το έχουμε έτοιμο, διαθέσιμο στην επικίνδυνη πτήση της ζωής μας.