Στο Σπήλαιο Γρεβενών και στο Δρυόβουνο

Σάββατο 20 Οκτωβρίου, αναχωρούμε το πρωί στις 8 παρά τέταρτο για μια ημερήσια εκδρομή. Γνωστή κι αγαπημένη η παρέα κι ο καιρός κάτι παρά πάνω από εξαιρετικός.
Πρώτη μας στάση το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Μηλιάς Γρεβενών όπου φτάνουμε σε δυο περίπου ώρες. Στεγάζεται στο σχολείο του χωριού, το οποίο δεν φιλοξενεί πλέον μαθητές -μας τελείωσαν τα παιδιά στα περισσότερα ορεινά χωριά μας!- αλλά παλαιοντολογικά ευρήματα πολύ εντυπωσιακά. Στον ελλαδικό χώρο η χλωρίδα και η πανίδα ήταν πολύ πιο πλούσια από την σημερινή.


Στη συγκεκριμένη περιοχή οι γεωλογικές και ατμοσφαιρικές συνθήκες* ευνόησαν την απολίθωση, άρα και την διατήρηση πολλών ευρημάτων, τεράστιοι χαυλιόδοντες, άκρος πους, σπόνδυλοι, ωμοπλάτες, σιαγόνες, οδόντες κτλ. ελεφάντων και μαμούθ και πολλών άλλων ζώων -ρινόκερου, τάπειρου, χελωνών, άρκτων κτλ-που έζησαν πριν από 200.000 χρόνια έως και 3.000.000 χρόνια!!!

*Πρέπει  ο σκελετός του ζώου να σκεπαστεί από λεπτόκοκκο χώμα σε σύντομο χρονικό διάστημα μετά το θάνατό του και στο περιβάλλον ταφής να κυκλοφορεί νερό, έστω και σε μικρή ποσότητα. Με την πάροδο του χρόνου γίνεται σταδιακή αντικατάσταση, μόριο προς μόριο, της αρχικής οργανικής ύλης από την οποία αποτελείται το οστό, από ανόργανη ύλη. Η ανόργανη ύλη είναι συνήθως ανθρακικό ασβέστιο CaCO3, που προέρχεται από το άμεσο περιβάλλον, στο οποίο έχει θαφτεί το οστό και δίνει στο απολίθωμα ανάλογη χημική σύσταση και χρώμα. Ο τρόπος της αντικατάστασης επιτρέπει τόσο τη διατήρηση του αρχικού σχήματος του οστού, όσο και τη διατήρηση της εσωτερικής υφής του. Έτσι λοιπόν ένα απολιθωμένο οστό μπορεί να έχει το σχήμα και την υφή ενός μη απολιθωμένου οστού, αλλά η σύστασή του δεν έχει σχεδόν καμία σχέση.


Σ΄όλη την Ελλάδα βρέθηκαν απομεινάρια ελεφάντων!!!!


Πολύ εντυπωσιακά τα εκθέματα, πολύ κατατοπιστική και η ξενάγηση του γεωλόγου -συγνώμην, ξεχνώ το όνομά του. Οι ανασκαφές δυστυχώς έχουν προ πολλού σταματήσει λόγω έλλειψης χρηματοδότησης. (Τι πρωτότυπο!)


Αυτοί οι χαυλιόδοντες έχουν μήκος 4,25 μέτρα!!!!


Ο άκρος πους του ίδιου ελέφαντα!!! (τι νούμερο δεν μπορώ να φανταστώ!!!!)


Εντυπωσιασμένοι αναχωρούμε για το χωριό Σπήλαιο. Περνάμε τα Γρεβενά και λίγο πιο πέρα αφήνουμε την Εγνατία κι αρχίζουμε την ανάβαση προς τον Όρλιακα. Πολύστροφος ο δρόμος μας εισάγει σε μια πανέμορφη φθινοπωρινή φύση. Οι πρασινωπές, καφετιές, πορτοκαλιές, χρυσόξανθες, κόκκινες πινελιές συνθέτουν θεϊκές εικόνες.

 Και πιο πάνω τα γυμνά απότομα βράχια.

Περνάμε το χωριό με το όνομα του θρυλικού καπετάνιου Ζιάκα. Αριστερά μας μια όμορφη πετρόκτιστη γέφυρα. Την πέρασε νύφη η πεθερά της κ.Καίτης γύρω στα 1920. Ακολουθούσαν εκατό άλογα με τα προικιά της!!!!

Η γέφυρα του Ζιάκα

Ακούμε πληροφορίες για το Σπήλαιο. Είναι από τα πιο όμορφα χωριά του νομού με πολλά αξιοθέατα, όπως τα πέτρινά του γεφύρια και τα φαράγγια, πιο γνωστό της Πορτίτσας με 300μ. ύψος



Το φαράγγι της Πορτίτσας Να μην πω ψέματα...κανένας μας δεν κατέβηκε ως κάτω...

και της Λιάτισας, αλλά και την Ιερά Μονή κοιμήσεως Θεοτόκου και τα υπολείμματα του βυζαντινού κάστρου. Υπάρχουν στην περιοχή ευρήματα από την πρώιμη εποχή του σιδήρου. Στο Σπήλαιο λειτούργησε το πρώτο σχολείο της περιφέρειας Γρεβενών στα τέλη του 18ου  αιώνα και Βιβλιοθήκη. Σημαντική προσωπικότητα του χωριού είναι ο αγωνιστής Γεώργιος Σπηλαιώτης ο οποίος συμμετείχε στην Επανάσταση του '21 κι αργότερα επί Καποδίστρια υπηρέτησε στον τακτικό στρατό. Και ο Μακεδονομάχος Αδαμάντιος Μάνος, γνωστός ως καπετάν Κόκκινος καταγόταν από το Σπήλαιο.





Λίγο πριν από το Σπήλαιο ο δρόμος φράζεται σχεδόν από κατακόρυφους βράχους. 

Ξυστά περνάει το λεωφορείο, λίγους πόντους απέχει ο δεξιός καθρέφτης του από το βράχο. Σκέψου να διασταυρωθούμε εδώ με κανένα όχημα!!!

Στην είσοδο του χωριού ένα ξερό αλλά όρθιο δέντρο με την επιγραφή να μας λέει πως εδώ στάθηκε και μίλησε ο πατροΚοσμάς.



Αποβιβαζόμαστε κι ανηφορίζουμε αριστερά στο ύψωμα που είναι μια θέση εντυπωσιακής θέας. Κάτω στο βάθος, δεν καλοφαίνεται, κυλάει ο Περιβολιώτικος που πιο κάτω θα σμίξει με τον Σμιξιώτικο για να φτιάξουν τον Βενέτικο, τον μεγάλο παραπόταμο του Αλιάκμονα. Μια σφήκα τσιμπάει τον Γιώργο Κ. στο αυτί και μας χαλάει τη διάθεση. Ο πόνος θα τον συνοδεύει σ΄όλη την εκδρομή, αλλά δεν θα χάσει το κέφι του. Υπάρχουν και τα απρόοπτα! Ευτυχώς ως εδώ!
Κατηφορίζουμε για να μπούμε στον ναό της Παναγίας, ένα εξαιρετικό αξιοθέατο, ένας θησαυρός αληθινός, από αυτούς που βρίσκουμε σε κάθε γωνιά της πατρίδας μας και της χαρίζουν αυτή την μοναδική αξία.


                      Ιερά Μονή Κοιμήσεως Θεοτόκου

Εδώ ήταν μοναστήρι ιδρυμένο το 1633 από τον αρχιεπίσκοπο Γαβριήλ, αλλά σώζεται μόνο το καθολικό του αφιερωμένο στην Κοίμηση της Θεοτόκου. Θυμίζει αγιορείτικο καθολικό. Οι αγιογραφίες έχουν καθαριστεί. Είναι ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΕΣ. Ως αγιογράφοι αναφέρονται ο Νικόλαος και ο Ιωάννης κι εργάσθηκαν εδώ από το 1649 ως το 1651. Στο τέμπλο η εικόνα της Παναγίας είναι πολύ ιδιαίτερη. Εικονίζεται ως νεαρή μητέρα όρθια και κρατά τον Χριστό σπαργανωμένο σε φασκιές.

Η Παναγία του τέμπλου

Πολύ όμορφα μας ξεναγεί μια κυρία με πολύ σωστό λόγο. Το μοναστήρι ήταν πολύ πλούσιο. Το σεβάστηκαν και οι μουσουλμάνοι. Είχε τεράστια περιουσία και βοήθησε όλον τον πληθυσμό της περιοχής σε χρόνους ειρηνικούς αλλά και σε καιρό πολέμου. Εδώ λειτούργησε σχολείο αλλά και νοσοκομείο. Στις αρχές του 20ου αιώνα όταν έχασε τον μοναχικό του πληθυσμό τα εξαιρετικά κειμήλιά του μεταφέρθηκαν στη γειτονική Μονή της Ζάβορδας (πριν δυο χρόνια την επισκεφθήκαμε, άλλος θησαυρός!!!!). Στο εσωτερικό απαγορεύεται η φωτογράφιση.
Αναχωρούμε και προχωρούμε προς το κέντρο του χωριού.  Ένας ψηλός συμμετρικός πλάτανος περιζωσμένος κυκλικά με παγκάκια φτιάχνει μια πλατεία.

 Όμορφα πετρόκτιστα νοικοκυρεμένα σπίτια, κλειστά τα πιο πολλά. Ένα ηλικιωμένο ζευγάρι απολαμβάνει την φθινοπωρινή λιακάδα στην αυλή του σπιτιού τους. Οι πλεχτές κουρτίνες κι οι ανθισμένες γλάστρες συνθέτουν την κλασική ωραιότατη εικόνα του ελληνικού χωριού!!!! Ρωτώ την κυρία: "Ποιος έπλεξε αυτά τα αριστουργήματα;" και μου απαντά με καμάρι και σεμνότητα συγχρόνως "Εγώ". " Συγχαρητήρια! της λέω είναι πανέμορφα!!!"

                          

Όμορφη γωνιά δίπλα στην ΠΕΡΔΙΚΑ

Κάποιοι βρίσκουν ευκαιρία για τον καφέ.Οι περισσότεροι διασχίζουμε το χωριό και βγαίνουμε προς την κατηφόρα όπου υπάρχουν δυο πινακίδες "Φαράγγι Πορτίτσας" για τους πεζούς από αριστερά, για τα οχήματα από δεξιά. Ο κ.Κώστας, ο καλός μας οδηγός, προσφέρεται να οδηγήσει όσους θέλουν να κατεβούν προς το φαράγγι ως το σημείο που μπορεί ο καθένας. Απότομη η κατηφόρα είναι σκότωμα για τα γόνατα. Η ανηφόρα γερή δοκιμασία για την αντοχή και την καρδιά. Κάμποσοι ακολουθούν, αλλά στην πορεία εγκαταλείπουν. Φυσικά κανένας δεν φτάνει ως κάτω -είμαστε όλοι ...ψευτολιόνταρα!!! Εγώ λακίζω από τους πρώτους με τη φίλη μου Ευανθία. Δεξιά μας μια όμορφη σύνθεση: το πέτρινο διώροφο σχολείο -άδειο κι αυτό, δεν λειτουργεί πλέον- το χαριτωμένο παρεκκλήσι του Αρχαγγέλου Μιχαήλ


                                 Το παρεκκλήσι του Αρχαγγέλου Μιχαήλ

 και ο μεγάλος ναός του Αγίου Αθανασίου και μπροστά τους μια όμορφη πλατεία με ψηλά πλατάνια και χοροστάσι κι ένα μικρό θεατράκι. Λίγο πιο πέρα φωτογραφιζόμαστε στα απομεινάρια του βυζαντινού κάστρου.

Καθόμαστε στο πετρόκτιστο πεζούλι και τα λέμε.
Στη 1 έχουμε ραντεβού όλοι στην ταβέρνα ΠΕΡΔΙΚΑ όπου θα γευματίσουμε. Έχουμε προσυμφωνήσει το μενού, κοινό για όλους για να μην καθυστερήσουμε. Βρίσκουμε έτοιμα τα τραπέζια στρωμένα και καθόμαστε παρέες-παρέες. Το τζάκι και το καλοριφέρ καίνε για τα καλά!Γρήγορα σερβιριζόμαστε και συμφωνούμε όλοι πως το φαγητό είναι εξαίσιο, το καλύτερο που έχουμε μέχρι στιγμής γευτεί στις εκδρομές μας: κοντοσούβλι, μπιφτέκι και φιλέτο κότας, όλα καλοψημένα, τρυφερά και νοστιμότατα με ψητές πατάτες και μανιτάρια και σαλάτες και τυρί και νοστιμότατο επιδόρπιο, γλυκό κολοκύθι με γιαούρτι. Με λίγο κρασάκι ή τσιπουράκια το κέφι ανάβει. Ο Παντελής με την κιθάρα δίνει το σύνθημα. Ακολουθεί μουσική πανδαισία. Έχουμε πολλούς καλλίφωνους. Ο κ.Αλέκος μου προτείνει να φτιάξουμε ένα μουσικό στέκι! Θα είναι ο χορηγός!!! Ενθουσιασμένος!!! Όπως κι οι άλλοι φίλοι!!!
Στον καλοκαιρινό χώρο της ΠΕΡΔΙΚΑΣ φωτογραφίζουμε αυτή την εξαιρετική μινιατούρα, όλη φτιαγμένη, χτισμένη με πετρούλες!


                         Μια εξαιρετική μινιατούρα πετρόκτιστη!

Στις 3 αναχωρούμε. Το πρόγραμμά μας τηρείται ακριβώς. Έχουμε περίπου μιάμιση ώρα δρόμο ως τον επόμενο προορισμό μας, το Δρυόβουνο στο Σινιάτσικο ή Άσκιον όρος του Δήμου Βοΐου Κοζάνης. Κατηφορίζουμε από το Σπήλαιο που βρίσκεται στα 900 μέτρα. Απολαμβάνουμε την άγρια θέα και την στενότητα των απότομων βράχων στα αριστερά



και στα δεξιά τον ανοιχτό ορίζοντα με τις άπειρες βουνοκορφές, τις λαγκαδιές, τα ρέματα, και τα χρωματικά παιχνιδίσματα των φυτών.


                  Αυτές οι κόκκινες πινελιές με τρελλαίνουν!!!

Διασχίζουμε τα οροπέδια του Βοΐου, περνάμε το Μικρόκαστρο και το μικρό χωριό Αλιάκμονας. Ακούμε κατατοπιστικές πληροφορίες πρώτα για τον ποταμό Αλιάκμονα και ύστερα για το Δρυόβουνο.
Παλιό χωριό, με αρχαιολογικά ευρήματα που ανάγονται στα ρωμαϊκά, βυζαντινά και οθωμανικά χρόνια.  Την ονομασία του οφείλει στα δάση δρυός που το περιβάλλουν. Είναι πυκνότατα και ωραιότατα. Τα πετυχαίνουμε στην καλύτερή τους εποχή, μ' ένα ποικιλόχρωμο ντύμα! Ο οδηγός μας έχει μια ανησυχία, πώς θα πάρει τη στροφή για το μοναστήρι μέσα στο χωριό και δικαιώνεται. Ένα παλικάρι που συναντάμε ακριβώς στη στροφή, όπου υπάρχει η πινακίδα που μας δείχνει το δρόμο για το μοναστήρι, μας συνιστά να μην μπλέξουμε μέσα στο χωριό, αλλά να πάμε από άλλον δρόμο. Αυτό σημαίνει πως θα κάνουμε έναν μεγάλο γύρο, αλλά θα φτάσουμε χωρίς πρόβλημα. Γύρω στις 4.30 φθάνουμε στην πύλη του Μοναστηριού. Είναι πρόσφατα ανακαινισμένο και το βρίσκουμε πεντακάθαρο και πολύ περιποιημένο, γεμάτο λουλούδια.

                                        

Το καθολικό της Μεταμορφώσεως

                                          Και η πλευρά του ιερού

Κερνιόμαστε λουκουμάκι και δροσερό νερό, αγναντεύουμε μια απίστευτη θέα από το μπαλκόνι του και μπαίνουμε στον κατανυκτικό ναό, στο καθολικό που είναι αφιερωμένο στη Μεταμόρφωση του Σωτήρος. Μας ξεναγεί ένας μοναχός. Η Μονή ιδρύθηκε το 1592. Τότε χτίστηκε το καθολικό και αγιογραφήθηκε το 1652. Πάντως αναφέρεται και μια επιγραφή που όμως δεν διασώζεται η οποία τοποθετεί την ίδρυση της μονής στο 1101. Το 1943 το χωριό πυρπολήθηκε από τους Ιταλούς. Τότε καταστράφηκε και το μοναστήρι, αλλά το καθολικό ως εκ θαύματος διασώθηκε - κι ένα κομμάτι τοιχοποιΐας. Ο Άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός επισκέφθηκε τη μονή στις περιοδείες του. Το βρήκε σε πολύ δύσκολη κατάσταση. Οι περισσότεροι μοναχοί ήταν βαριά άρρωστοι. Έφερε νερό από τη διπλανή πηγή. Οι μοναχοί ήπιαν κι έγιναν καλά. Από τότε η πηγή ονομάστηκε Αγίασμα του πατροΚοσμά. Αναβλύζει μέχρι σήμερα. Την επισκεπτόμαστε και πίνουμε αγιασμό.



                        Το Αγίασμα του πατροΚοσμά

Ανεβαίνουμε και στο νεόκτιστο παρεκκλήσι του Αγίου Λουκά του ιατρού. Στον τοίχο πάνω από τη σκάλα μας κινεί το ενδιαφέρον η μορφή του Οσίου Αμφιλοχίου του εν Πάτμω. Αγιογραφήθηκε προφανώς πριν από την πολύ πρόσφατη αγιοκατάταξή του.



Επιστρέφουμε στο καθολικό για τον Εσπερινό. Παίρνουμε την ευχή του πατρός Διονυσίου, μοναχού γνωστού σε πολλούς συνταξιδιώτες από τη θητεία του στο δικαστικό σώμα στη Θεσσαλονίκη.
Μετά τον εσπερινό αποχαιρετούμε τη Μονή και το πανέμορφο δάσος που την περιβάλλει. Μαύρα σύννεφα έχουν μαζευτεί. Ο καιρός φαίνεται πως θ' αλλάξει. Ήδη έχει βγει αρκετή ψύχρα.
Η επιστροφή μας χαρούμενη, με λίγα αναγνώσματα και μουσική χωρίς απρόοπτα γύρω στις 8.30 στο κέντρο της πόλης που μας φαίνεται πολύ θορυβώδες.
Τί όμορφη ανάπαυλα - απόδραση από την καθημερινότητά μας!!! Εις το επανιδείν, αγαπητοί μου! Έχουμε ακόμη πολλά όμορφα να δούμε στην πατρίδα μας, πολλούς θησαυρούς ν' ανακαλύψουμε!!!