Σάββατο 11 Μαΐου
Και η σημερινή μέρα προοιωνίζεται βροχερή. Παίρνουμε το πρωινό μας που είναι αρκετά πλούσιο και φροντισμένο και αναχωρούμε στις 9.50π.μ. με πρώτο μας προορισμό το Εντομολογικό Μουσείο Βόλου. Κανένας μας δεν το έχει ξαναεπισκεφθεί. Είναι μια αποκάλυψη!! Μας περιμένει ο γιος του ιδρυτή, συλλέκτη και μελετητή των εντόμων, διδάκτορος εντομολογίας Αθανασίου Κουτρούμπα, ο Γεώργιος Κουτρούμπας. Καθόμαστε στον προαύλιο χώρο κατάλληλα διαμορφωμένο με καθίσματα ως μια σχολική τάξη. Στην ομήγυρη παρίσταται και ο κ. Αθανάσιος, αλλά τον λόγο έχει ο Γεώργιος ο οποίος μας μιλάει πολύ κατατοπιστικά για τα έντομα και για το Μουσείο.
"Έντομα είναι τα αρθρόποδα που έχουν έξι πόδια. Εμφανίστηκαν στη γη πριν από 400 εκατομμύρια χρόνια και θεωρούνται τα πιο εξελιγμένα όντα του ζωικού βασιλείου. Είναι πολύμορφα, δηλαδή αλλάζουν μορφές στη διάρκεια της ζωής τους: αυγά, προνύμφες, νύμφες, ακμαίο στάδιο (συνήθως πεταλούδες), διαθέτουν ανθεκτικό εξωσκελετό, διακρίνονται εύκολα το κεφάλι, ο θώρακας, η κοιλιά (με εντομές), έχουν εξαιρετικά ανεπτυγμένες κάποιες αισθήσεις, όπως την όραση και την όσφρηση (ο αρσενικός σκώρος οσμίζεται τον θηλυκό από 11 χιλιόμετρα μακριά), έχουν καταπληκτική ικανότητα προσαρμογής σε αντίξοα περιβάλλοντα γι' αυτό γίνονται ολοένα πιο ανθεκτικά και κυρίως ικανότητα απόλυτης παραλλαγής ώστε να μην ξεχωρίζουν από φύλλα, κλαδάκια, κορμούς, χώμα, πέτρες κλπ. Υπάρχουν 3.500.000 καταγεγραμμένα είδη εντόμων και άλλα περίπου 5.000.000 "άγνωστα" μέσα στη ζούγκλα. Βρίσκονται στη βάση της τροφικής αλυσίδας όντας τροφή πολλών ανώτερων ζώων αλλά και κάποιων φυτών. Είναι οι σπουδαιότεροι επικονιαστές των ανθέων. Κάποια έντομα όπως οι μέλισσες και οι μεταξοσκώληκες παράγουν πολύτιμα προϊόντα, τα περισσότερα ωστόσο είναι καταστροφείς.
Το Μουσείο είναι μια καθαρά ιδιωτική προσπάθεια. Περιλαμβάνει πάνω από 100.000 έντομα όλων των ειδών, κυρίως πεταλούδες (λεπιδόπτερα) τα οποία ο ίδιος ο κ. Αθανάσιος Κουτρούμπας συνέλεξε κατά τη διάρκεια επιστημονικών του ταξιδιών σε όλες τις ηπείρους.
Μπαίνουμε μέσα στο χώρο του Μουσείου και μένουμε εκστατικοί!!!! και μόνο η ταξινόμηση τόσων εντόμων είναι ένα τεράστιο κατόρθωμα!!!
Παρατηρούμε για λίγη ώρα τις βιτρίνες και ύστερα ο Γεώργιος κάνει κάποιες ακόμη καίριες παρατηρήσεις. Δεν έχουμε λόγια, μόνο θαυμασμό για τα έργα της Δημιουργίας-του Θεού και για τον κόπο και την επιστημοσύνη αυτών των ανθρώπων. Γράφουμε στο Βιβλίο εντυπώσεων: "Ως εμεγαλύνθη τα έργα σου Κύριε! Πανθαύμαστα τα έργα της δημιουργίας του Θεού. Εξαιρετικό το Μουσείο. Θερμά Συγχαρητήρια!" Σε παρατήρηση του Κώστα για τα θαυμάσια έργα του Θεού ο Γεώργιος δεν φαίνεται να ενθουσιάζεται! (υποστηρικτής της εξελικτικής θεωρίας προφανώς. Αλλά και πάλι πώς ερμηνεύεται η ποικιλία, τα υπέροχα χρώματα, η προστατευτική παραλλαγή, η τελειότητα της κατασκευής και της ζωής τους!). Σημείωση: η είσοδος κοστίζει 5 ευρώ.
Βγαίνουμε από το Μουσείο πολύ εντυπωσιασμένοι και υπό ασθενή βροχή κατευθυνόμαστε στο λεωφορείο. Ανηφορίζουμε προς το Πήλιο. Καθώς σκαρφαλώνουμε στις πλαγιές του απολαμβάνουμε εξαιρετική θέα του Παγασητικού, των απέναντι ακτών και του Βόλου. Τα πάντα είναι καταπράσινα, καταρράκτες πρασίνου! Βλέπουμε και τα ρέματα απ΄ όπου κατέβηκαν τεράστιες ποσότητες νερού κατά την θεομηνία DANIEL. Τεράστια βράχια έχει κατεβάσει το νερό. Εμφανείς οι καταστροφές στα ρείθρα. Νεροφαγώματα επικίνδυνα. Πάλι καλά έχουν γίνει αρκετές επισκευές κι έχει εξασφαλιστεί η πρόσβαση στα περισσότερα χωριά του βουνού των Κενταύρων. Αυτό που έζησαν οι άνθρωποι ήταν τρομακτικό!
Φθάνουμε γύρω στις 11 παρά τέταρτο στην Μονή Οδηγήτριας Πορταριάς. Στο μεταξύ στο λεωφορείο έχουμε ψάλει τα όμορφα αναστάσιμα τροπάρια και έχουμε ακούσει από την Δέσποινα λίγα σχετικά με το βίο της Γερόντισσας Μακρίνας, μιας οσιακής αλήθεια μορφής, πρώην ηγουμένης της Μονής, η οποία εκοιμήθη το 1995. Το Μοναστήρι ιδρύθηκε το 1961 και είναι Μετόχι της μονής Φιλοθέου του Αγίου Όρους. Η αδελφότητα ξεκίνησε από τους Σταγιάτες του Βόλου και βρέθηκε εδώ με καθοδήγηση του πνευματικού τους πατέρα Γέροντος Εφραίμ Φιλοθεΐτου και Αριζονίτου. Εδώ εμόνασε για αρκετά χρόνια και η μητέρα του Γέροντος Εφραίμ. Από εδώ επίσης ορμώμενες αδελφές έφτιαξαν τις αδελφότητες στον Αρχάγγελο Θάσου, στη Μονή Τιμίου Προδρόμου Σερρών και σε πολλά μοναστήρια της Αμερικής. Είκοσι μοναχές σήμερα με ηγουμένη την Γερόντισσα Θεοφανώ συνεχίζουν το έργο της Μονής. Επισκεπτόμαστε το Καθολικό, προσκυνούμε στον τάφο της Γερόντισσας Μακρίνας που είναι ένα "ποίημα" μέσα στα ανθισμένα τριαντάφυλλα και άλλα λουλούδια και κερνιόμαστε το μοναστηριακό λουκουμάκι.
Επισκεπτόμαστε και το Εκθετήριο της Μονής και αναχωρούμε. Η λίγη βροχούλα έχει σταματήσει. Ευτυχώς μέχρι τώρα ο καιρός δεν μας τα χάλασε...
Πάμε προς Μακρινίτσα. Το μπαλκόνι του Πηλίου, πανέμορφο και φιλόξενο. Πίνουμε τον καφέ μας στην πλατεία με τα τεράστια πλατάνια και την αεροπλανική θέα του Βόλου και του Παγασητικού. Επισκεπτόμαστε το ναό του Τιμίου Προδρόμου και το καφενεδάκι με την τοιχογραφία του Θεόφιλου.
Η Οθωμανική κρήνη είναι όντως εντυπωσιακή όπως και ο πλάτανος με την τεράστια κουφάλα απέναντί της. Τα δρομάκια με την όρθια βαλμένη πέτρα του Πηλίου απαιτούν ειδικές δεξιότητες βαδίσματος. Προσοχή!!! Φόβος πτώσης!!!! Στ' αυλάκια κελαρύζει το νερό, ο ήχος του θεραπευτικός. Ευχάριστες συζητήσεις και όμορφες χαλαρές στιγμές.
Φεύγουμε γύρω στη 1μ.μ. για την Πορταριά όπου επιλέξαμε να πάρουμε το μεσημεριανό μας. Άλλη ομορφιά κι εδώ και εξαιρετικές ταβέρνες μας φιλοξενούν με πολύ καλό φαγητό.
Γύρω στις 4μ.μ. αναχωρούμε για την Μονή Ταξιαρχών. Κατεβαίνουμε πάλι στο Βόλο για να ξανανεβούμε στο Πήλιο με νότια κατεύθυνση. Η ομορφιά της θέας αποζημιώνει τη δυσκολία των στροφών. Στρίβουμε από Άνω Λεχώνια. Από εδώ ξεκινάει το ταξίδι του το περίφημο τρενάκι του Βόλου. Πριν λίγες μόλις ημέρες άρχισε πάλι η λειτουργία του μετά τις ζημιές που είχαν υποστεί οι γραμμές του από τον DANIEL. Η διαδρομή του είναι μια υπέροχη εμπειρία, με εξαιρετικές εικόνες της φύσης και των ανθρώπινων κατασκευών, αλλά ο χρόνος δεν μας επιτρέπει να τη ζήσουμε. Η ταχύτητά του είναι μόλις 15 χιλιόμετρα την ώρα και τερματίζει στις Μηλιές. Το ιστορικό τρενάκι ένωνε το Βόλο με τις Μηλιές και πρωτοσφύριξε το 1892.Κατασκευάστηκε από τον Εβαρίστο Ντε Κίρικο, πατέρα του γνωστού ζωγράφου Τζόρτζιο ντε Κίρικο.
Περνάμε τον Άγιο Βλάσιο και φθάνουμε έξω από τη Μονή λίγο πριν από τις 5μ.μ. και περιμένουμε κανένα δεκάλεπτο μέχρι ν' ανοίξει η πύλη. Το μοναστήρι βρίσκεται σε υψόμετρο 650 μέτρων.
Όλα τα κτίριά του είναι καινούργια, πανέμορφα σε πηλιορείτικο στυλ, με πολλή πέτρα και πάρα πολύ προσεγμένα στην κατασκευή τους. Μια τεράστια κατολίσθηση που σταμάτησε ακριβώς μπροστά στη σκάλα του Καθολικού έχει δημιουργήσει πολλά προβλήματα. Οι μηχανικοί της παρέας μας σχολιάζουν τα έργα υποστήριξης. Προσκυνούμε στο καθολικό και μια μοναχή μας λέει την ιστορία της Μονής. "Πρώτη μοναστική εγκαταβίωση στο χώρο αυτόν έχουμε από τον 12ο αιώνα. Τότε το Πήλιο ήταν γνωστό ως "βουνό των κελλίων" με εξαιρετική άνθιση εδώ του ασκητισμού. Η ανδρώα αδελφότητα έκανε για πολλούς αιώνες ιδιαίτερα στα σκληρά χρόνια της σκλαβιάς και των επαναστατικών αγώνων την Μονή πανθεσσαλικό προσκύνημα με πολύπτυχη εθνική και πνευματική παρουσία. Στα τέλη του 19ου αιώνα ο ηγούμενος της Μονής Γαβριήλ Ιωάσαφ εξ Αγίου Όρους ορμώμενος οδηγεί την Μονή στο κορύφωμα της αίγλης και της προσφοράς της. Μετά την οσιακή του κοίμηση το 1911 η Μονή ερημώνει, εγκαταλείπεται μέχρι ερειπώσεως, χάνει δε και την περιουσία της και δυστυχώς από αρχαιοκάπηλους κλέβεται και το ιερό της προσκύνημα, η εφέστιος θαυματουργή εικόνα του Αρχαγγέλου Μιχαήλ του 12ου αιώνα. Το 1976 θα επαναλειτουργήσει η Μονή ως γυναικεία πλέον. Ο πνευματικός της Μονής π.Αντώνιος θα γίνει ο μπροστάρης στον αγώνα ανέγερσης όλων των κτιρίων που σήμερα υψώνονται επιβλητικά και τέλεια καμωμένα. Αυτός θα στηρίξει και την αδελφότητα των είκοσι πέντε περίπου μοναζουσών που αγωνίζονται υπό την ηγουμενία πρώτα της γερόντισσας Θεοδούλης και σήμερα της Γερόντισσας Νικοδήμης. Ο τάφος του δίπλα στο κλιμακοστάσιο του καθολικού στα δεξιά αγναντεύει μια υπέροχη ακώλυτη θέα.
Η Μονή πανηγυρίζει στις 6 Σεπτεμβρίου στην ανάμνηση του εν Χώναις θαύματος. Η αδελφότητα ασχολείται με την αγιογραφία, την ιερορραπτική και την χρυσοκεντητική, αλλά δίνει και μεγάλη σημασία στον ευαγγελισμό του λαού του Θεού γι' αυτό και λειτουργεί ραδιοφωνικό σταθμό, την "Μοναχική διακονία" στα 87,5 FM απ΄ όπου μεταδίδονται όλες οι ακολουθίες του νυχθημέρου και πλουσιότατο πρόγραμμα ομιλιών και βυζαντινών ύμνων.
Μετά την ξενάγηση περνάμε στο αρχονταρίκι. κερνιόμαστε καφέ, κουλουράκι και κόκκινο αυγό. Στο Εκθετήριο πωλούνται λαχνοί που κερδίζουν όλοι!! Στον αριθμό του λαχνού αντιστοιχούν δώρα που τα παραλαμβάνουμε στο διπλανό χώρο, από ανθοδοχεία και πλεκτά και υφάσματα, ως βιβλία και κορνίζες και εικόνες. Όλοι φεύγουμε μ' ένα δώρο στα χέρια. Πολύ θετικές οι εντυπώσεις και από αυτό το μοναστήρι. Ομορφιά, γαλήνη, ευπρέπεια, ευλογία, δοξολογία φτιάχνουν την αύρα των ορθόδοξων μοναστηριών. Κατηφορίζουμε προς το λεωφορείο και αναχωρούμε για τον επόμενο σταθμό μας, τις Μηλιές.
Περνάμε από τα πανέμορφα χωριά, Πινακάτες και Βυζίτσα με τα αρχοντικά τους και τους πολύ περιποιημένους ξενώνες. Μπαίνουμε στις Μηλιές με τους πολύ στενούς δρόμους. Εδώ δύο είναι τα ιστορικά αξιοθέατα. Το πρώτο η Βιβλιοθήκη των Άνθιμου Γαζή και Γρηγορίου Κωνσταντά η επονομαζόμενη "Ψυχής άκος". (Ψυχής θεραπεία) Και μόνη η ονομασία της προδίδει τη σπουδαιότητά της.
Τρεις εξέχουσες προσωπικότητες, ο Άνθιμος Γαζής, ο Γρηγόριος Κωνσταντάς και ο Δανιήλ Φιλιππίδης έζησαν στα χρόνια του ελληνικού διαφωτισμού. Οι Μηλιές γνώρισαν τότε μεγάλη άνθιση εμπορική και βιοτεχνική και οικονομική ακμή. Οι τρεις διαφωτιστές ίδρυσαν τότε την περίφημη Σχολή των Μηλεών που άρχισε να λειτουργεί το 1815, με πολύ υψηλό επίπεδο διδασκαλίας και περίφημο πρόγραμμα σπουδών, μέχρι το 1943 που καταστράφηκε από τους Γερμανούς. Η Σχολή ονομαζόταν "Ψυχής άκος".
Η Σχολή στις δόξες της!
Αυτή την ονομασία φέρει σήμερα η βιβλιοθήκη του χωριού που στεγάζεται σε ανακαινισμένο διώροφο αρχοντικό. Είναι πολύ αξιόλογη με χιλιάδες τόμους παλαιών εκδόσεων, κώδικες, χειρόγραφα, επιστολές και εποπτικά όργανα της Σχολής και προσωπικά αντικείμενα των Γαζή και Κωνσταντά. Ωστόσο θα την δούμε μόνο απ' έξω γιατί κλείνει στις 2μ.μ..
Το δεύτερο αξιοθέατο των Μηλεών είναι ο ναός των Ταξιαρχών στο κέντρο του χωριού δίπλα στην όμορφη πλατεία του. Έχουμε επικοινωνήσει με τον ιερέα του, τον π. Κωνσταντίνο, ο οποίος μας περιμένει και μας υποδέχεται με πολλή χαρά. Μας ξεναγεί με όρεξη και παραστατικότητα. Φαίνεται πως αγαπάει και τιμάει τον ιερό αυτό χώρο.
Ο Ναός έχει κτιστεί πριν από το 1741. Είναι τρίκλιτη βασιλική με τρούλους στα πλάγια κλίτη που όμως μόνο εσωτερικά διακρίνονται. Εξωτερικά δεν φαίνονται. Επίσης δεν υπήρχε καμπαναριό και τα παράθυρα είναι πολύ μικρά. Αυτές οι παρατηρήσεις οδηγούν στο συμπέρασμα πως ο ναός έπρεπε εξωτερικά να είναι πολύ ταπεινός για να μην προκαλεί το μένος των Οθωμανών. Ο ναός είναι αφιερωμένος στους Ταξιάρχες και εορτάζει στις 8 Νοεμβρίου, αλλά στο βόρειο κλίτος υπάρχει παρεκκλήσιο προς τιμήν των Αγίων Πάντων.
Το τέμπλο, ένα αριστούργημα, ξυλόγλυπτο σε ξύλο φλαμουριάς, επιχρυσωμένο, κατασκευασμένο από Ηπειρώτες καλλιτέχνες.
Η αγιογράφηση έγινε από αγιορείτη μοναχό, ο οποίος είχε την υπομονή επί 33 έτη να αγιογραφεί αυτόν τον ναό. Έχουν καθαρισθεί πρόσφατα οι αγιογραφίες.
Εκείνο που κάνει τον ναό ιδιαίτερο είναι η εξαιρετική ακουστική του που οφείλεται σε ένα πηγάδι -σκεπασμένο βέβαια- στο κέντρο του ναού και στα 48 ανάποδα πιθάρια τα οποία βρίσκονται χτισμένα μέσα στα πλάγια των τρούλων χωρίς να είναι εμφανή. Μικρές οπές αφήνουν τον ήχο να περνάει στα πιθάρια τα οποία γίνονται ηχεία. Ο ήχος επιστρέφει δυνατός και καθαρός χωρίς ηχώ.
Πολύ ενδιαφέροντα όσα ακούμε. Ο π. Κωνσταντίνος ξεναγεί πολλά σχολεία που επισκέπτονται το χωριό και τον ναό. Δυστυχώς, μας λέει, είναι απογοητευτική η άγνοια των παιδιών σε πολύ βασικά θέματα και έννοιες, όπως π.χ. τι είναι το τέμπλο!
Τον ευχαριστούμε θερμά, παίρνουμε την ευχή του και αναχωρούμε. Κάποιος από το χωριό μας λέει πως το Πάσχα το χωριό τους έσφυζε από επισκέπτες. "Τρεις πλατείες να είχαμε, πάλι δεν τους χωρούσαν. Δεν μπορέσαμε να τους ταΐσουμε όλους". Η εύλογη απορία μας ήταν, πού πάρκαραν όλοι αυτοί. Η απορία μας θα γίνει αγωνία μέχρι το λεωφορείο να καταφέρει να βγει από την στενωπό του χωριού κυριολεκτικά στο χιλιοστό. Ξεσπάσαμε σε χειροκροτήματα για τον Μιχαήλ, τον οδηγό μας! Είναι πραγματικό αστέρι!!! Και αδιαμαρτύρητος!!! Οι Ταξιάρχες να τον σκεπάζουν!!
Κατηφορίζουμε και βγαίνουμε στον παραλιακό δρόμο.
Σουρουπώνει όταν μπαίνουμε στο Βόλο. Μια υπέροχη μέρα τελειώνει, αλλά δεν τελειώνει... Μαζευόμαστε στην τραπεζαρία του ξενοδοχείου για ένα ευχάριστο μουσικό βραδινό με τους κιθαρίστες μας, τον Σάκη και τον Παντελή, τον μαέστρο μας τον Ανέστη, τους τραγουδιστές, Νίκο και Αντώνη, και όλους μας να σιγοντάρουμε.
Όμορφη μέρα, όμορφο βράδυ! Καλό ξημέρωμα. Αύριο είναι Κυριακή!
(Συνεχίζεται)
