Αναγνώστες

Πέμπτη 2 Μαΐου 2024

Μεγάλη Πέμπτη

 Το βράδυ της Μεγάλης Πέμπτης τελείται η Ακολουθία των Παθών, δηλαδή ο Όρθρος της Μεγάλης Παρασκευής. Είναι από τα πιο δυνατά λειτουργικά γεγονότα!!!




Τῇ ἁγίᾳ καὶ μεγάλῃ Παρασκευῇ, τὰ ἅγια καὶ σωτήρια καὶ φρικτὰ Πάθη τοῦ Κυρίου καὶ Θεοῦ καὶ Σωτῆρος ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ ἐπιτελοῦμεν, τοὺς ἐμπτυσμούς, τὰ ῥαπίσματα, τὰ κολαφίσματα, τὰς ὕβρεις, τοὺς γέλωτας, τὴν πορφυρᾶν χλαίναν, τὸν κάλαμον, τὸν σπόγγον, τὸ ὄξος, τοὺς ἥλους, τὴν λόγχην, καὶ πρὸ πάντων, τὸν σταυρόν, καὶ τὸν θάνατον, ἃ δι' ἡμᾶς ἑκὼν κατεδέξατο, ἔτι δὲ καὶ τὴν τοῦ εὐγνώμονος Λῃστοῦ, τοῦ συσταυρωθέντος αὐτῷ, σωτήριον ἐν τῷ Σταυρῷ ὁμολογίαν.


Στίχοι εἰς τὴν Σταύρωσιν
Ζῶν εἶ Θεὸς σύ, καὶ νεκρωθεὶς ἐν ξύλῳ,
Ὦ νεκρὲ γυμνέ, καὶ Θεοῦ ζῶντος Λόγε.

Είσαι ζωντανός Θεός Εσύ,
ακόμα και την ώρα που πεθαίνεις πάνω στο ξύλο του σταυρού,
ω, νεκρέ γυμνέ, Λόγε του ζωντανού Θεού.

Ἕτεροι εἰς τὸν εὐγνώμονα Λῃστὴν
Κεκλεισμένας ἤνοιξε τῆς Ἐδὲμ πύλας,
Βαλὼν ὁ Λῃστὴς κλεῖδα τό, Μνήσθητί μου.

Τῇ ὑπερφυεῖ καὶ περὶ ἡμᾶς παναπείρῳ σου εὐσπλαγχνίᾳ, Χριστὲ ὁ Θεός, ἐλέησον ἡμᾶς. Ἀμήν.

Δεν ξέρω ποιο τροπάριο να διαλέξω απόψε. Είναι εξαιρετικά, συγκλονιστικά όλα! Ενδεικτικά μένω σ' αυτά:

"Ποῖός σε τρόπος Ἰούδα, προδότην τοῦ Σωτῆρος εἰργάσατο; μὴ τοῦ χοροῦ σε τῶν Ἀποστόλων ἐχώρισε; μὴ τοῦ χαρίσματος τῶν ἰαμάτων ἐστέρησε; μὴ συνδειπνήσας ἐκείνοις, σὲ τῆς τραπέζης ἀπώσατο; μὴ τῶν ἄλλων νίψας τοὺς πόδας, τοὺς σοὺς ὑπερεῖδεν; ὢ πόσων ἀγαθῶν, ἀμνήμων ἐγένου! καὶ σοῦ μὲν ἡ ἀχάριστος, στηλιτεύεται γνώμη, αὐτοῦ δὲ ἡ ἀνείκαστος, μακροθυμία κηρύττεται, καὶ τὸ μέγα ἔλεος".

Ποια συμπεριφορά σε έκανε, Ιούδα, προδότη του Σωτήρος; Μήπως σε ξεχώρισε από την παρέα των Αποστόλων; Μήπως σου στέρησε το χάρισμα των ιαμάτων; Μήπως συνεδείπνησε με εκείνους κι εσένα σε απομάκρυνε από το κοινό τραπέζι; Μήπως ενώ ένιψε τα πόδια των άλλων, τα δικά σου τα προσπέρασε; Ω! Για πόσες δωρεές έγινες επιλήσμων! Και η δική σου μεν αχάριστη συμπεριφορά στηλιτεύεται, Αυτού όμως η απερίγραπτη μακροθυμία κηρύσσεται και το μέγα έλεος!

"Τάδε λέγει Κύριος τοῖς Ἰουδαίοις· Λαός μου τί ἐποίησά σοι, ἢ τί σοι παρηνώχλησα; τοὺς τυφλούς σου ἐφώτισα, τοὺς λεπρούς σου ἐκαθάρισα, ἄνδρα ὄντα ἐπὶ κλίνης ἠνωρθωσάμην. Λαός μου, τί ἐποίησά σοι, καὶ τί μοι ἀνταπέδωκας; ἀντὶ τοῦ μάννα χολήν, ἀντὶ τοῦ ὕδατος ὄξος, ἀντὶ τοῦ ἀγαπᾶν με, σταυρῷ με προσηλώσατε· οὐκέτι στέγω λοιπόν, καλέσω μου τὰ ἔθνη, κᾀκεῖνα με δοξάσουσι, σὺν τῷ Πατρὶ καὶ τῷ Πνεύματι, κᾀγὼ αὐτοῖς δωρήσομαι, ζωὴν τὴν αἰώνιον".

Αυτά λέγει ο Κύριος στους Ιουδαίους: Λαέ μου, τι κακό σου έκαμα ή σε τι σε παρενόχλησα; Στους τυφλούς σου χάρισα το φως, τους λεπρούς σου τους καθάρισα, τον άντρα τον παράλυτο πάνω στο κρεβάτι του τον έστησα στα πόδια του ορθό. Λαέ μου, τι σου έκαμα και τι μου ανταπέδωσες; Χολή αντί για το μάννα, ξίδι αντί για το νερό, αντί της αγάπης μου με καρφώσατε στο σταυρό. Δεν μένω πια κοντά σου, θα καλέσω τα έθνη κι εκείνα θα με δοξάσουν μαζί με τον Πατέρα και το Άγιο Πνεύμα και θα δωρίσω σ' εκείνους την αιώνια ζωή.

"Ἐσταυρώθης δι' ἐμέ, ἵνα ἐμοὶ πηγάσῃς τὴν ἄφεσιν, ἐκεντήθης τὴν πλευράν, ἵνα κρουνοὺς ζωῆς ἀναβλύσῃς μοι, τοῖς ἥλοις προσήλωσαι, ἵνα ἐγὼ τῷ βάθει τῶν παθημάτων σου, τὸ ὕψος τοῦ κράτους σου, πιστούμενος κράζω σοι ζωοδότα Χριστέ. Δόξα καὶ τῷ Σταυρῷ Σῶτερ, καὶ τῷ Πάθει σου".

Σταυρώθηκες για μένα, για να πηγάσει για χάρη μου άφεση των αμαρτιών μου, κεντήθηκες στην πλευρά για να αναβλύσουν για μένα κρουνοί ζωής, καρφώθηκες με φοβερά καρφιά, ώστε εγώ αντικρίζοντας το βάθος των παθημάτων σου, να βεβαιώσω το ύψος της δυνάμεώς Σου και να κράζω: Ζωοδότα Χριστέ, δόξα και στον Σταυρό και στα Πάθη Σου, Σωτήρα μου!

"Ἕκαστον μέλος τῆς ἁγίας σου σαρκός, ἀτιμίαν δι' ἡμᾶς ὑπέμεινε, τὰς ἀκάνθας ἡ κεφαλή, ἡ ὄψις τὰ ἐμπτύσματα, αἱ σιαγόνες τὰ ῥαπίσματα, τὸ στόμα τὴν ἐν ὄξει κερασθεῖσαν χολὴν τῇ γεύσει, τὰ ὦτα τὰς δυσσεβεῖς βλασφημίας. Ὁ νῶτος τὴν φραγγέλωσιν, καὶ ἡ χεὶρ τὸν κάλαμον, αἱ τοῦ ὅλου σώματος ἐκτάσεις ἐν τῷ σταυρῷ, τὰ ἄρθρα τοὺς ἥλους, καὶ ἡ πλευρὰ τὴν λόγχην. Ὁ παθὼν ὑπὲρ ἡμῶν, καὶ παθῶν ἐλευθερώσας ἡμᾶς. Ὁ συγκαταβὰς ἡμῖν φιλανθρωπίᾳ, καὶ ἀνυψώσας ἡμᾶς, παντοδύναμε Σωτήρ, ἐλέησον ἡμᾶς".

Κάθε μέλος του αγίου σώματός Σου υπέμεινε για τη σωτηρία μας την ατίμωση:η κεφαλή το αγκάθινο στεφάνι, το πρόσωπο τα φτυσίματα, οι σιαγόνες τα φοβερά χαστούκια, το στόμα τη χολή που αναμείχθηκε με ξύδι, τα αυτιά τις δυσεβείς βλαστήμιες, η πλάτη την φραγγέλωση, το χέρι σου το καλάμι. Όλο σου το σώμα τεντώθηκε πάνω στο σταυρό, οι αρθρώσεις σου δέχτηκαν τα τεράστια καρφιά και η πλευρά σου τη λόγχη. Εσύ
που έπαθες για μας και μας ελευθέρωσες από τα πάθη μας, Εσύ που με τη φιλανθρωπία Σου κατέβηκες από το ύψος της θεϊκής Σου δόξας και ανύψωσες εμάς μαζί Σου στον ουρανό, Παντοδύναμε Σωτήρα μας, ελέησέ μας".

"Κύριε, ἀναβαίνοντός σου ἐν τῷ σταυρῷ, φόβος, καὶ τρόμος ἐπέπεσε τῇ Κτίσει, καὶ τὴν γῆν μὲν ἑκώλυες, καταπιεῖν τοὺς σταυροῦντάς σε, τῷ δὲ ᾍδῃ ἐπέτρεπες, ἀναπέμπειν τοὺς δεσμίους εἰς ἀναγέννησιν βροτῶν. Κριτὰ ζώντων καὶ νεκρῶν, ζωὴν ἦλθες παρασχεῖν, καὶ οὐ θάνατον, φιλάνθρωπε δόξα σοι".

Κύριε, όταν ανέβαινες στο σταυρό, φόβος και τρόμος πλάκωσε την Κτίση. Και συ μεν εμπόδιζες  τη γη να καταπιεί τους σταυρωτές σου, επέτρεπες όμως στον Άδη να αφήσει επάνω ελεύθερους τους φυλακισμένους του για να διαλαλήσουν την αναγέννηση των βροτών. Εσύ που είσαι Κριτής ζωντανών και νεκρών, ήρθες να μας χαρίσεις ζωή και όχι θάνατο, Φιλάνθρωπε δόξα σε Σένα!

Ένας θάνατος φριχτός και επονείδιστος, έγινε η αφορμή της κατάλυσης του κράτους του Άδου. Ο παμφάγος Άδης, ο σκοτεινός κάτω κόσμος των προ Χριστού ανθρώπων, το ανεπίστρεπτο τέρμα όλης της δόξας, όλης της ευφυΐας, όλης της αγαθότητος αλλά και όλης της ματαιοδοξίας, της πονηρίας, της μηχανορραφίας, της απληστίας, καταλύεται. Την ώρα που καταπίνει τον ταπεινωμένο και εξαθλιωμένο Ναζωραίο, γκρεμίζεται συνθέμελα και αναπέμπει τους δεσμίους του. Σε λίγες ώρες, τριήμερος, ο σημερινός νεκρός εσταυρωμένος θα σπάσει τις κλειδαριές και τα λουκέτα και θα αναστηθεί ενδοξότατος και υπέρλαμπρος χαρίζοντας και σ' όλο το ανθρώπινο γένος ζωήν αιώνιον! Απόψε προσκυνούμε τα Πάθη, αλλά προσδοκούμε ήδη και την Ανάσταση!

Δεν υπάρχουν σχόλια: