Αναγνώστες

Τρίτη 2 Σεπτεμβρίου 2025

Και πάλι προς Ανατολάς (5)

 Τετάρτη 20 Αυγούστου 

Έχει ενσκήψει μια ίωση (;) με εντερικές διαταραχές αλλά και πυρετό. Κάποιοι ταλαιπωρούνται, αλλά κάνουν κουράγιο και συμμετέχουν και στο σημερινό ταξίδι μας. 

Ξεκινάμε στις 8.30 μετά από γενναίο πρόγευμα. Μπαίνοντας στην τραπεζαρία διαπιστώνουμε αρκετά ευχαριστημένοι πως η χθεσινή σπατάλη τροφίμων ήταν αρκετά μειωμένη, αλλά δυστυχώς όχι αμελητέα. 

Πηγαίνουμε νοτιοανατολικά για να βρούμε το χωριό Φάρασα, πατρίδα των πολύ αγαπημένων Αγίων Αρσενίου του Καππαδόκου και Παϊσίου του Αγιορείτου. Στο αριστερό μας χέρι αφήνουμε τον Αργαίο και κατευθυνόμαστε προς τον Αντίταυρο. Αμπέλια που ευδοκιμούν σίγουρα στα ηφαιστειογενή εδάφη και κολοκυθοχώραφα και μποστάνια πρασινίζουν το τοπίο που αλλιώς θα είχε αυτό το ασπρουδερό χρώμα που επικρατεί και χαρακτηρίζει όλη την Καππαδοκία. Το νερό είναι λιγοστό γι΄αυτό και η παραγωγή δυσκολεμένη.  Ακούμε αποσπάσματα από βιβλίο με συμβουλές του Αγίου Παϊσίου και τον βίο και τα θαύματα του Αγίου Αρσενίου. Τρέχουμε σε πολύ καλό δρόμο μέχρι την πόλη Yahyali. Σε βενζινάδικο αφήνουμε το λεωφορείο μας και επισκεπτόμαστε WC γιατί δεν θα ξαναβρούμε για λίγες ώρες. Στο market του βενζινάδικου κάνουμε και ουκ ολίγα ψώνια, από πατατάκια μέχρι κάλτσες!. Έχουμε συνεννοηθεί με τρία μικρότερα λεωφορειάκια στα οποία επιβιβαζόμαστε γιατί ο δρόμος πλέον θα είναι πολύ πιο στενός και πολύστροφος. (Πριν από οχτώ χρόνια, όταν ξαναήρθαμε ο δρόμος ήταν χωματόδρομος. Τώρα είναι ασφαλτοστρωμένος. Μεγάλη ανακούφιση!). Το τοπίο γύρω μας αλλάζει δραματικά. Δεν συναντάμε κανένα κατοικημένο μέρος για 50 λεπτά περίπου που διαρκεί η διαδρομή. Ανηφορίζουμε και στριφογυρίζουμε σε πλαγιές άλλοτε πιο απότομες, άλλοτε πιο ομαλές. Το κόκκινο χρώμα του εδάφους επιβεβαιώνει την ύπαρξη σιδηρομεταλλευμάτων. Τα μεταλλεία σιδήρου ήταν η μόνη αιτία κατοίκησης αυτού του απαρηγόρητου τόπου. Χώρος και έδαφος για καλλιέργειες δεν υπάρχουν. Σε μια στροφή βλέπουμε επιτέλους στην απέναντι κοιλάδα βυθισμένο το χωριό Φάρασα. Βγαίνουμε για φωτογραφίες.


Τα Φάρασα 


Κατακόρυφη ορθοπλαγιά


Κατηφορίζουμε προς το χωριό. Στην είσοδό του ένα κοπάδι αγελάδες ρεμβάζουν μακάριες και αμετακίνητες. 


Τα λεωφορεία μάς αφήνουν κοντά στο τζαμί που παλιότερα ήταν ο Ναός Αγίων Ιωνά και Βαραχησίου όπου λειτουργούσε ο Άγιος Αρσένιος. Μικρά παιδάκια έχουν ήδη βγει στο κατόπι μας. Τους δίνουμε κατραμέλες. Ζητούν money, money! Έρχεται και μας υποδέχεται ο μουχτάρης του χωριού (ο κοινοτάρχης). Μας πηγαίνει στην ανατολική πλευρά του ναού όπου στέκεται μισογκρεμισμένη η κόγχη του ιερού. Έρχονται αρκετά ελληνικά γκρουπς, ιδίως μετά την προβολή της σειράς Άγιος Παΐσιος. Μάλιστα κάποιοι ενδιαφέρονται για την αναστήλωση της κόγχης, μας λέει και μας δίνει κάποια τηλέφωνα*. Γι΄αυτό το χωριό το πάμφτωχο οι επισκέψεις των Χριστιανών ίσως γίνουν μια οικονομική παρηγοριά!  Μπαίνουμε στα χαλάσματα. Ανάβουμε κεράκια και θυμίαμα. Ψάλλουμε τα απολυτίκια των Αγίων. Μπαίνουμε και στο τζαμί, όσοι θέλουν. Αυτόν τον χώρο αγίασε με τις προσευχές και τους ασκητικούς του αγώνες ο Χατζηεφεντής, ο αγαπημένος Άγιος Αρσένιος.  


Η κόγχη του ιερού


Αφήνουμε λίγες εικονίτσες.


Μπροστά στην είσοδο του Ναού Αγίων Ιωνά και Βαραχησίου

Τα χελιδόνια των Φαράσων

Αφήνουμε το ναό, νυν τζαμί, περιτριγυρισμένοι από παιδάκια. Η όλη εικόνα του χωριού είναι πολύ καλύτερη από αυτήν που θυμόμαστε. Ανηφορίζουμε λίγο αναζητώντας τα απομεινάρια του σπιτιού του Αγίου Παϊσίου, ή τουλάχιστον αυτά που μας δείχνουν οι χωρικοί ως απομεινάρια της οικίας του. Κάποτε είχε έρθει εδώ ο ίδιος ο Άγιος και βρήκε το σπίτι του. Ο ανταλλάξιμος που είχε εγκατασταθεί σ' αυτό είχε βρει τέσσερα χρυσά νομίσματα τα οποία χρησιμοποίησε για τις ανάγκες της οικογένειάς του, αλλά το είχε βάρος στη συνείδησή του. Προθυμοποιήθηκε να τα επιστρέψει στον π.Παΐσιο, αλλά εκείνος του τα χάρισε! Απλές ιστορίες γνήσιων ανθρώπων! . 






Εδώ μας έδειξαν πως ήταν τα θεμέλια της οικίας του Αγίου Παϊσίου.



Τα δρομάκια του χωριού δεν είναι πια χωματόδρομοι!

Ψάλλουμε κι εδώ τροπάρια στον Άγιο της καρδιάς μας και κατηφορίζουμε προς τα λεωφορεία μας. Η επιστροφή πιο γρήγορη γιατί έχει πιο πολλή κατηφόρα. Αναλογιζόμαστε πόσο δύσκολη ήταν εδώ η ζωή των ανθρώπων. Πώς είχαν ανάγκη να ακουμπούν πάνω στον π. Αρσένιο όχι μόνο για τα πνευματικά, αλλά και για κάθε βιοτική τους ανάγκη, ασθένεια κτλι Χριστιανοί τε και μουσουλμάνοι! Επίσης φέρνουμε στο νου τη δυσκολότατη πορεία προς τα Άδανα και τη Μερσίνα όταν έπρεπε να εγκαταλείψουν το χωριό τους το 1924 μετά την Ανταλλαγή. Ασύλληπτος κόπος! απερίγραπτη ταλαιπωρία που τώρα απλά σαν παραμύθι τη διηγούμαστε ή την βλέπουμε σε ταινίες!...
Πίσω στο Yahyali και στο καλό μας το λεωφορείο και ταξίδι προς την Καισάρεια. Κατεπείγουσες στάσεις για τουαλέτα. Υπάρχει πρόβλημα σε αρκετούς.
Ακούμε τον βίο του Μεγάλου Βασιλείου που φυσικά είναι ο αυτονόητος συνειρμός στη λέξη Καισάρεια! Ακούμε και μια παρουσίαση εκ μέρους της Παρασκευής Κριτοπούλου του επιστημονικού έργου του Μεγάλου Βασιλείου κυρίως της Εξαημέρου. Το επίπεδο γίνεται πανεπιστημιακό!!!!
Στην Καισάρεια μας αφήνει το λεωφορείο για δυο ώρες περίπου δίπλα στο βυζαντινό κάστρο της πόλης και την αγορά. Το όνομά της Kayseri και το αντίστοιχο δικό μας Καισάρεια είναι ρωμαϊκό από το 17 μ.Χ. που την κατέλαβαν οι Ρωμαίοι. Παλιότερα ονομαζόταν Μάζακα και Kultepe. Πριν από την Ανταλλαγή ζούσαν εδώ 3.000 περίπου Έλληνες-Χριστιανόι που μιλούσαν τα Καραμανλήδικα (γλώσσα τουρκική, γραφή ελληνογράμματη) και δραστηριοποιούνταν πολύ στο εμπόριο. Η Καισάρεια ήταν πάντοτε σπουδαίος εμπορικός σταθμός γιατί βρίσκεται πάνω στο Δρόμο του μεταξιού.
Το Κάστρο της χτισμένο από τα αρχαία χρόνια αναφέρεται σε νόμισμα του 3ουμ.Χ. αιώνα. Συντηρήθηκε από Ρωμαίους, Βυζαντινούς και Οθωμανούς και τώρα στέκεται αναστηλωμένο σε πολύ καλή κατάσταση με εσωτερικό και εξωτερικό περιτείχισμα και 18 πύργους.
Το επισκεπτόμαστε κυρίως για τις τουαλέτες του. Εδώ επίσης στεγάζεται το Αρχαιολογικό Μουσείο της Καισάρειας που όσοι το επισκέφθηκαν το βρήκαν πολύ ενδιαφέρον.











Στην αγορά της Καισάρειας κυριαρχούν κατά κράτος παστουρμάδες και σουτζούκια!!!!
Αλλά και κάθε είδους αγαθό από χρυσά σε άπειρες ποσότητες μέχρι πολύχρωμα μπαχαρικά και λεμπλεμπιά!!!! Γίνονται κι εδώ αρκετά ψώνια!!

Συγκεντρωνόμαστε στην ορισμένη ώρα στο λεωφορείο και αναχωρούμε. Περίπου δίωρη η επιστροφή κυλάει ευχάριστα με μια πολύ ενδιαφέρουσα εισήγηση-συνομιλία του Παύλου Νταφούλη για το Βυζάντιο γενικά και ειδικά για τους Ακρίτες. Έχει ταλέντο διδασκαλίας. (Του το αναγνωρίσαμε και πέρυσι!) Ακούμε και την παράκληση του Αγίου Παϊσίου και κυριολεκτικά δεν καταλαβαίνουμε πότε αντικρύζουμε τα χιλιοτρυπημένα βράχια του Προκοπίου και πότε το λεωφορείο στρίβει στον αυλόγυρο του ξενοδοχείου μας.
Δίνουμε ραντεβού στις 8μ.μ. σε μια αίθουσα δίπλα στην τραπεζαρία όπου έχει ετοιμασθεί ειδικά για μας ο χώρος για ένα γλεντάκι απόψε την τελευταία νύχτα μας στην Καππαδοκία!!!












Δευτέρα 1 Σεπτεμβρίου 2025

Και πάλι προς Ανατολάς (4)

 4.30 πρωινή,  η πρώτη παρτίδα για τα αερόστατα συγκεντρώνεται στη reception. Είναι αυτοί που δήλωσαν ότι θα πετάξουν. Τους παραλαμβάνει ένα βανάκι και φεύγουν προς Goreme. Η δεύτερη παρτίδα αναχωρεί στις 4.40 με βανάκι επίσης. Είναι αυτοί που θα κάνουν το safari, “πτήση” επίγεια δηλαδή, κάτω από τα αερόστατα. Οι τελευταίοι αναχωρούμε στις 5 περίπου. Εμείς θα παρακολουθήσουμε την όλη διαδικασία-προετοιμασία των αερόστατων και την πτήση από το έδαφος. Μας παραλαμβάνει ένα βανάκι επίσης και κατευθυνόμαστε προς Goreme. Υπάρχει πολλή κίνηση. Χιλιάδες τουρίστες ετοιμάζονται γι’ αυτή την πρωινή συναρπαστική εμπειρία-ατραξιόν. Όλα τα αυτοκίνητα κατευθύνονται προς ένα πλάτωμα. Εδώ βλέπουμε και τα φορτηγάκια που κουβαλούν τα αερόστατα διπλωμένα. Λίγος χρόνος αναμονής και μετά σαν να δίνεται ένα μυστικό σύνθημα ξεκινάμε όλοι μέσα σε ένα κομφούζιο σκόνης και κίνησης. Κάπου χωρίζουν οι δρόμοι των van. Υπάρχει πλάνο. Πηγαίνουμε εκεί που θα απογειωθούν τα αερόστατα της δικής μας ομάδας. Φτάνουμε σε ανοιχτό χώρο δίπλα σε κολοκυθοχώραφα. Βλέπουμε “χυμένα” κάτω στο έδαφος τα τεράστια μπαλόνια. Έχει ήδη αρχίσει η διαδικασία φουσκώματος με τα φλόγιστρα. Αναγνωρίζουμε στο λυκαυγές τα πρόσωπα των συνταξιδιωτών μας. Έχουν έρθει και περιμένουν να ανεβούν στο καλάθι τους. Τους προσφέρεται χυμός, τσάι και ένα πακετάκι μπισκότα. Σαν να υπάρχει ένας σιωπηλός συναγωνισμός. Ποιο αερόστατο θα ανεβεί πρώτο! Όπου και να γυρίσουμε το βλέμμα μας πολύχρωμα μπαλόνια σε προετοιμασία φουσκώματος. Επικρατεί μια σιωπηλή ενθουσιαστική αναμονή. Ο ήλιος σκάει μύτη πίσω από τις νεραϊδοκαμινάδες της κοιλάδας. Αρχίζει η απογείωση!!! Σηκώνεται το πρώτο, δεύτερο, τρίτο πιο μακριά, πίσω, δεξιά, αριστερά, από παντού ξεπροβάλλουν τα αερόστατα. Οι δικοί μας σκαρφαλώνουν στο καλάθι τους. Ο πιλότος στο κέντρο με έξι φλόγιστρα πάνω από κεφάλι του δίνει οδηγίες στα αγγλικά για την περίπτωση ανώμαλης προσγείωσης, αλλά και γενικότερες πληροφορίες για την εμπειρία που έπεται. Αρχίζει η πτήση, μαλακή, αθόρυβη, σχεδόν δεν γίνεται αντιληπτή η απογείωση. Κανείς δεν νιώθει δυσάρεστα από το ύψος που άλλοτε μικραίνει και άλλοτε μεγαλώνει. Από ψηλά φαίνεται η κοιλάδα Goreme, με τα παράξενα φυσικά γλυπτά της, ελάχιστοι πρωινοί καλλιεργητές διακρίνονται, κάποιοι χαιρετούν! Απέραντος θαυμασμός για τα έργα της Δημιουργίας! Ο ουρανός όσο παίρνει το μάτι σαν μια θάλασσα με πολλά πλεούμενα... Κι ο ήλιος βασιλιάς των πάντων ανεβαίνει μεγαλόπρεπος! Όσα και να περιγράψουμε είναι λίγα. Ίσως οι φωτογραφίες είναι πιο σαφείς!

Μπαίνουμε πάλι στο βανάκι και μας πηγαίνει στον χώρο της προσγείωσης. Έξι άντρες στο έδαφος βοηθούν τον πιλότο να προσγειώσει το μπαλόνι του. Σε όσους συμμετείχαν απονέμεται δίπλωμα. Ανοίγεται και κερνιέται επινίκια σαμπάνια!!! Δίπλωμα και σαμπάνια περιμένουν κι αυτούς που έφτασαν ως εδώ με το safari. Λίγο παραζαλισμένους, αλλά χαρούμενους κι αυτούς τους βλέπουμε. Αρχίζει η επιστροφή για να προλάβουμε το πρωινό. Όλοι ομολογούν πως η εμπειρία της πτήσης, αλλά και της επίγειας περιήγησης ήταν μοναδική! Πολλά αερόστατα είναι ακόμη ψηλά! Μια τεράστια τουριστική βιομηχανία που αποφέρει πολλά κέρδη και εξασφαλίζει και πολλές θέσεις εργασίας!





Έτοιμοι για την απογείωση!



Κάποιοι φουσκώνουν τα αερόστατα με το στόμα!!!








Μετά το πρωινό αυτό “όνειρο” -πράγματι έτσι όπως γίνεται όλη η διαδικασία μέσα στη νύχτα αφήνει την εντύπωση πως ήταν κάτι μεταξύ ύπνου και ξύπνιου!!!- κατευθυνόμαστε στην τραπεζαρία με το πλουσιότατο πρωινό. (Στην είσοδο πληροφορούμαστε ότι η χθεσινή σπατάλη ήταν λίγο μικρότερη). Πάρα πολλά γκρουπς, πολλοί Κινέζοι την γεμίζουν. Κι ένα ακόμη ελληνικό. Θα αναχωρήσουμε στις 8.30. Το πρόγραμμα σήμερα έχει πολλά ενδιαφέροντα και προβλέπεται αρκετή κούραση.

Πρωινή προσευχή στο λεωφορείο, λίγο πριν ξεκινήσουμε! Είμαστε όλοι; Βέβαια, και αναχωρούμε πάλι για το Goreme για την ξενάγηση στις περίφημες λαξευτές εκκλησιές του.

Κάνουμε πρώτα μια στάση στις Δίδυμες Νεράιδες στην είσοδο του Προκοπίου για την αναγκαία φωτογράφιση. Λίγο πιο κάτω ακόμα μία στάση γιατί το σημείο προσφέρει καταπληκτική θέα όλης της κοιλάδας. Βλέπουμε πολλά περιστέρια, για τη ζωή και το ζευγάρωμα των οποίων, όταν επιστρέφουμε στο λεωφορείο, ο μικρός Νικόλας θα κάνει μια πολύ ενδιαφέρουσα παρουσίαση!!!!


Νεραϊδοκαμινάδες!



Στο parking της κοιλάδας μετράμε πάνω από δέκα λεωφορεία και δεκάδες Ι.Χ.. Καφετέριες και μαγαζάκια γύρω από το πλάτωμα. Εισιτήριο 20 λιρών γι΄αυτό το τεράστιο υπαίθριο μουσείο. Το σχετικά μαλακό ηφαιστειογενές πέτρωμα της περιοχής διαβρώνεται συνεχώς από το νερό και τον άνεμο και δίνει αυτούς τους άπειρους χαρακτηριστικούς κώνους που συνεχώς φθείρονται και δημιουργούνται νέοι! Οι κάτοικοι της περιοχής από τα πανάρχαια χρόνια εκμεταλλεύθηκαν τη δυνατότητα που τους πρόσφερε η γη τους να κατασκευάζουν τα σπίτια τους όχι χτίζοντας, αλλά σκάβοντας και αφαιρώντας υλικό από τους βράχους. Παντού γύρω μας χιλιοτρυπημένοι κώνοι που ως κατοικίες πρόσφεραν πολύ καλή προστασία από τις καιρικές συνθήκες και τους εχθρούς. Εδώ εξαπλώθηκε πολύ και ο ασκητισμός. Το μέρος είναι ιδανικό για όσους ήθελαν τον μοναχικό και μάλιστα ασκητικό βίο. Έγινε το πρώτο Άγιον Όρος. Σήμερα σώζονται αρκετές υπόσκαφες εκκλησίες από τις 365 που λέγεται ότι υπήρχαν. Επισκεπτόμαστε το ναό του Αγίου Βασιλείου, την εκκλησία του Μήλου, του Φιδιού, τη Σκοτεινή, των Σανδάλων, των Στεφανιών. Οι εκκλησίες ονομάστηκαν έτσι από κάποιο χαρακτηριστικό τους που έκανε εντύπωση σ’ αυτούς που πρωτοασχολήθηκαν με την αξιολόγηση αυτών των χώρων ως μνημείων. (Είχαν ήδη εγκαταλειφθεί και δεν υπήρχε σε όλες ένδειξη του Αγίου στον οποίον ετιμώντο). Στο Ναό του Αγίου Βασιλείου σώζονται τοιχογραφίες του 10ου αιώνα. Στην περίοδο της Εικονομαχίας γίνονταν διακοσμητικά σχήματα, κυρίως σταυροί. Στην εκκλησία του “μήλου” διακρίνονται τρεις κόγχες ιερού, ίσως για τρεις άγιες τράπεζες. Στην κεντρική κόγχη η Δέηση. Ο Εσταυρωμένος γυμνός στην έσχατη ταπείνωση. Πολλές επιγραφές είναι ανορθόγραφες. Η ανορθογραφία δικαιολογείται από την μεγάλη απόσταση από εκπαιδευτικά κέντρα. Τα πρόσωπα των αγίων, του Χριστού της Παναγίας είναι μελαψά με μεγάλα μάτια, μοιάζουν με τους κατοίκους της περιοχής. Η Σκοτεινή εκκλησία ήταν κάποτε σκοτεινή. Τώρα έχει καταρρεύσει το μπροστινό κομμάτι του βράχου κι έχει εκτεθεί σε μεγάλη διάβρωση. Στην εκκλησία των Σανδάλων δεσπόζει η Δέηση πάνω από την κεντρική Αγία Τράπεζα. Στην αριστερή κόγχη η απεικόνιση της Αγίας Τριάδας στη φιλοξενία του Αβραάμ και στη δεξιά ο Χριστός με τη μορφή αγγέλου. Εικονίζεται και ο χορηγός στο ίδιο μέγεθος με τον εικονιζόμενο Χριστό. Στην εκκλησία των Στεφανιών εικονίζονται οι άγιοι με εντυπωσιακά μεγάλα φωτοστέφανα. Επικρατεί το μπλε-γαλανό χρώμα από lapis-lazuli (ημιπολύτιμο λίθο) που γινόταν σκόνη και αναμιγνυόταν  με τον πηλό που κάλυπτε τον τοίχο.












Κατηφορίζουμε εντυπωσιασμένοι. Μια μικρή στάση στο καφέ και αναχώρηση για το Avanos. Το Avanos πάνω στον Άλυ ποταμό είναι ένα όμορφο χωριό ξακουστό για την ασχολία των κατοίκων του με την κατασκευή πήλινων αντικειμένων. Μέχρι εδώ έφθασε ο Αλέξανδρος κυνηγώντας τους Πέρσες μετά την μάχη του Γρανικού κι από δω έφυγε νότια προς την Τύρο κτλ.. Στο πρόγραμμά μας είναι η επίσκεψη στο υπόσκαφο μουσείο πήλινων αντικειμένων..... Πολύ πρόσφατα έχει δημιουργηθεί.

Είναι καταπληκτικό! Ο χώρος κατ’ αρχάς είναι όλος υπόγειος, σκαμμένος και κατάλληλα φωτισμένος. Τα εκθέματα εντυπωσιακά χωρίζονται σε τρεις εκθέσεις: η πρώτη περιλαμβάνει παλιότερα πήλινα αγγεία, η δεύτερη σύγχρονα εξαιρετικής τέχνης καλλιτεχνήματα, δίσκους μεγάλους με αξιοθαύμαστες σε λεπτομέρεια παραστάσεις, αγγεία, κτλ.   Η τρίτη περιλαμβάνει εναλλασσόμενες εκθέσεις σύγχρονων έργων ζωγραφικής. Θαυμάζουμε τα εξαίρετα τεχνουργήματα και καταλήγουμε στον χώρο της παραγωγής και το πωλητήριο. Μας γίνεται παρουσίαση της κατασκευής ενός πήλινου αντικειμένου, αλλά και της διαδικασίας ψησίματος, επιζωγράφισης, υάλωσης κτλ. Υπάρχουν άπειρα ωραιότατα αντικείμενα προς πώληση, σουπλά, σουβέρ, φλυτζάνια, φλυτζανάκια, διακοσμητικά κάθε είδους. Κάνουμε καλή κατανάλωση!!!























Μετά το Μουσείο πηγαίνουμε στην παραποτάμια περιοχή όπου υπάρχουν καφέ, εστιατόρια, τουαλέτες κτλ. Ακόμα και γόνδολες διασχίζουν τον Άλυ ποταμό. Βρίσκουμε ωραία δροσιά και ό,τι επιθυμεί ο καθένας  για το στομάχι του. Μερικοί δεν προλαβαίνουν ωστόσο να απολαύσουν τα παραγγελμένα γιατί ο χρόνος μας είναι περιορισμένος. Αχ! Αυτό το ρολόι του Κουμενίδη!!!!!


Επόμενος προορισμός μας η ιστορική Σινασός. Το κάποτε πλούσιο χριστιανικό κεφαλοχώρι που σήμερα λέγεται Mustafa Pasa είναι ένα ιστορικό φαινόμενο στον χώρο της Καππαδοκίας. Οι κάτοικοί της τον 19ο αιώνα διέπρεψαν στο εμπόριο κυρίως του χαβιαριού. Είχαν την αποκλειστική διακίνηση και διάθεσή του από την Ρωσία  στην Ευρώπη. Πολλοί εργάζονταν στην Κωνσταντινούπολη, οργανωμένοι σε συντεχνία, και είχαν συγκεντρώσει πολύ πλούτο. Χάρη στον πλούτο αυτό αφενός έχτισαν υπέροχα αρχοντικά που μέχρι σήμερα σώζονται, αφετέρου καλλιέργησαν πολύ την παιδεία. Έχτισαν σχολεία, Νηπιαγωγείο, Αρρεναγωγείο και Παρθεναγωγείο  και τα επάνδρωσαν με ικανότατους δασκάλους που έφερναν από την Αθήνα.  Στη Σινασό μιλούσαν καθαρά ελληνικά, τη στιγμή που σε όλη την Καππαδοκία μιλούνταν τα τουρκικά και από τους Ρωμιούς. Τα τουρκικά διδάσκονταν ως ξένη γλώσσα, όπως και τα γαλλικά. 

Το λεωφορείο μας αφήνει μπροστά στο OLD GREEK HOUSE, ένα παλιό αρχοντόσπιτο το οποίο ο τωρινός ιδιοκτήτης κρατάει στρωμένο και περιποιημένο όπως ήταν στον καιρό που το κατοικούσαν οι Ρωμιοί κύριοί του. Δεν το επισκεπτόμαστε. Δίπλα στην αυλόπορτα του αρχοντικού του Νίκου Ρίζου διαβάζουμε την φιλοσοφημένη επιγραφή:  “Άνθρωπε, ει μεν φίλος πέφυκας, είσελθε χαίρων. Ει δε εχθρός και επίβουλος πόρρω της πύλης ταύτης. Σήμερον εμού και αύριον ετέρου, ουδέποτε τινός. 1853.” Τα κτίρια έχουν μείνει, γενιές ανθρώπων έχουν εκλείψει! Προς τι η προσκόλληση στα υλικά αγαθά, ακόμα και στα κτίσματα; 


The Old Greek House


Στην πλατεία της Σινασού

Κατηφορίζουμε προς τον ναό των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης. Όπου κι αν στρέψουμε τη ματιά μας ωραιότατα σωζόμενα ελληνικά σπίτια, με περίτεχνες διακοσμήσεις. Πέρασαν εκατό χρόνια  από την ανταλλαγή κι ευτυχώς ακόμη αντέχουν. Αντέχουν και στα σχέδια εργολάβων... ακόμα δεν μπήκε η Σινασός στο στόχαστρο... Ίσως επειδή ο οικισμός έχει κριθεί διατηρητέος. 95 κτίρια, αρχοντικά με εξαιρετικό διάκοσμο εσωτερικό και εξωτερικό, με σκαλιστά φορούσια, μαιάνδρους, τοιχογραφίες έχουν κριθεί διατηρητέα. Αρκετά έχουν διασωθεί σε καλή κατάσταση λόγω των υλικών κατασκευής τους. Αλλά και όσα έχουν ερειπώσει μαρτυρούν πλούτο και πολιτισμό, μεράκι και καλαισθησία. Τα τελευταία χρόνια πολλά από τα αρχοντικά μετατρέπονται σε πανδοχεία. Έτσι θα συντηρηθούν κιόλας.



Πανέμορφα αρχοντικά!


10 λίρες η είσοδος στο ναό ο ο οποίος είναι αρκετά καλά διατηρημένος. Στην είσοδό του διαβάζουμε την επιγραφή: “Ναός είμαι των πανσέπτων βασιλέων ευλαβών, Κωνσταντίνου και Ελένης διωκτών των ασεβών. Επί μεν Σουλτάν Αχμέτη ανηγέρθην ολικώς, επί δε Αμπντούλ Μετζίτι καλλωπίσθην ως εικός. Και επί ιεραρχίας Παϊσίου του κλεινού δι΄αγώνων και δαπάνης του κοινού της Σινασού. Ανηγέρθην μεν εκ βάθρων τω 1729, επεσκευάσθην δε τω 1850”.  Ψάλλουμε τα απολυτίκια του Αγίου Κωνσταντίνου και της Κοιμήσεως. Θυμόμαστε ότι σ΄ αυτόν τον ναό πριν από κάμποσα χρόνια είχαμε λειτουργηθεί μαζί με άλλα δύο γκρουπς από την Ελλάδα. Στη Σινασό υπάρχει ακόμη ο ναός των Ταξιαρχών. Έχει γκρεμιστεί ο μεγάλος ναός του Αγίου Νικολάου. Επίσης υπάρχει υπόσκαφος ναός του Αγίου Bασιλείου τον οποίο δεν μπορούμε να επισκεφθούμε  γιατί έχει κριθεί επικίνδυνη η πρόσβαση λόγω της διάβρωσης. Είναι συγκινητικό το ότι βρίσκονται ακόμη όρθιοι τόσοι ναοί ορθόδοξοι στα βάθη της Μ. Ασίας να θυμίζουν ένα παρελθόν χριστιανικό τόσο ζωντανό, δυναμικό, σφριγηλό,  αλλά δυστυχώς ανεπιστρεπτί χαμένο!

Βαδίζουμε προς το λεωφορείο. Η περιήγησή μας για σήμερα έχει ολοκληρωθεί αισίως. Στο ξενοδοχείο  μάς περιμένει ξεκούραση, βουτιές στην πισίνα για κάποιους, ωραίο βραδινό φαγητό μετά γενεθλίων!!! Η συνταξιδιώτισσά μας Αθηνά έχει τα γενέθλιά της! Έκπληξη η τούρτα! Χρόνια πολλά κι ευλογημένα, Αθηνούλα!!!

Βραδινή βόλτα για πολλούς στο μαγευτικό Προκόπι!

(Συνεχίζεται)