Ένα αξιοθέατο της πόλης μας -που ωστόσο λίγοι το έχουμε επισκεφθεί- είναι το στρατιωτικό κοιμητήριο του Ζεϊτενλίκ στη Σταυρούπολη που φιλοξενεί νεκρούς του Α΄Παγκοσμίου Πολέμου. Νομίζω πως θα έπρεπε η επίσκεψη σ' αυτό όλων των μαθητών της πόλης μας να ενταχθεί στις πολιτιστικές εξόδους και εκδηλώσεις του σχολικού προγράμματος.
Κάθε σταυρός, κάθε επιτύμβια στήλη μια χαμένη ζωή, μια ζωή πρόωρα θυσιασμένη στην τρέλα του πολεμου. Είναι χιλιάδες οι σταυροί και οι στήλες, αλλά και χιλιάδες τα στρατιωτικά κοιμητήρια σ' όλο τον κόσμο... Εκατομμύρια σκοτωμένοι νέοι! Πόσοι άλλοι ακρωτηριασμένοι! Σπαρμένα με θάνατο τα πεδία των μαχών, αλλά και στα μετόπισθεν... πόσοι άμαχοι νεκροί, τραυματισμένοι, άστεγοι, πεινασμένοι, ορφανά, πρόσφυγες, απεγνωσμένοι...! Ζωές διαλυμένες, άδειες αγκαλιές, μαυροφορεμένες μανάδες, κράτη κατεστραμμένα, καλλιέργειες εγκαταλειμμένες, υποδομές διαλυμένες, γενιές που τα χάνουν όλα και πρέπει να ξαναρχίσουν από το μηδέν...!
Άπειρα τα δεινά του πολέμου. Και το χειρότερο, η εξαγρίωση του ανθρώπου, το μίσος που φωλιάζει στις καρδιές και πώς να το ξεριζώσει κανείς;
Κι ενώ τα ξέρουμε όλα αυτά -κι αν δεν τα έχουμε ζήσει, τα έχουμε διαβάσει, τα έχουμε δει σε ντοκυμαντέρ, τα έχουμε παρακολουθήσει να συμβαίνουν πρόσφατα στη Συρία, στο Αφγανιστάν, στο Ιράκ, στην Παλαιστίνη κ.α.-, δεν μπορούμε να αποτρέψουμε τα επερχόμενα νέφη του πολέμου. Γιατί; Ποια είναι αυτή η αναγκαιότητα που οδηγεί τους ισχυρούς της γης να παίρνουν αποφάσεις που οδηγούν με μαθηματική ακρίβεια, με ολοφάνερη νομοτέλεια σε πολέμους;
"Πόλεμος πάντων μεν πατήρ εστι, πάντων δε βασιλεύς. Και τους μεν θεούς έδειξε, τους δε ανθρώπους, τους μεν δούλους εποίησε τους δε ελευθέρους". Ηράκλειτος
Είναι φυσική κατάσταση του υλικού κόσμου ο πόλεμος. Προαιώνιος αγώνας για την επιβολή και επιβίωση. Τόσο μεταξύ ανθρώπων και λαών, όσο και μεταξύ όλων των ειδών, όλων των βιολογικών υπάρξεων, εξελίσσεται συνεχώς μια πάλη επιβίωσης και επικράτησης τελικά του ισχυρότερου. Ακόμη και η πανδημία που ζήσαμε-ζούμε είναι ένας πόλεμος μεταξύ ιού και ανθρώπου. Επικρατεί ο ισχυρότερος, αλλά τίποτα δεν είναι στατικό και αιώνιο. "Πάντα ρει, πάντα χωρεί και ουδέν μένει" κι αυτό του Ηράκλειτου. Δημιουργούνται συνεχώς νέες συνθήκες που δίνουν και σε άλλους τη δυνατότητα ισχυροποίησης. Ο νέος ισχυρός αναπόδραστα θα δείξει την ισχύ του και θα πολεμήσει για να την επιβάλει και πάει λέγοντας. Η ισχύς καταργεί τη λογική. Είναι μέθη. Ο κάθε ισχυρός είναι υπερφίαλος,
είναι αλαζόνας, με άλλα λόγια είναι τυφλός. Κι ενώ ξέρει πολύ καλά -τώρα μιλάω
μόνο για το ανθρώπινο είδος- ότι ο πόλεμος γεννά άπειρα προβλήματα και στους
ηττημένους και τους "νικητές", περισσότερα από όσα λύνει, ωστόσο δεν
τον αποφεύγει κυριολεκτικά τυφλωμένος από την αλαζονία του. Αυτή είναι η
μεταπτωτική κατάσταση του κόσμου μας. Του κόσμου που ζει σύμφωνα με τον εγωισμό
και το φτωχό μυαλό του. Χωρίς Θεό, χωρίς φώτιση, στο σκοτάδι που τον έριξε ο εγωισμός του.
Στο σκοτάδι του εγωισμού έρχεται να προστεθεί αφενός η αχόρταστη ανάγκη για ενέργεια (πετρέλαιο, φυσικό αέριο) που πνίγει όλα τα κράτη, αφετέρου η ανάγκη διάθεσης των οπλικών συστημάτων και επιβίωσης της παγκόσμιας βιομηχανίας όπλων. Το παγκόσμιο σκηνικό γίνεται τρομακτικό! Και δεν φταίει μόνο ένας! Υπάρχει διαπλοκή ευθυνών, "αντισφαίριση" ευθυνών και άντε να βρει ο ιστορικός του μέλλοντος "Τις ήρξατο χειρών αδίκων".
Υπάρχει διαφυγή από το τρενάκι του τρόμου το οποίο έχουμε καβαλήσει; Δεν νομίζω. Εκτός αν όλοι οι "ισχυροί", από τον Πούτιν ως τον Μπάιντεν και τον Σολτς και τον Σι Τζινπίνγκ και όλους τους άρχοντες και τους ολιγάρχες που κυβερνούν πίσω από τους προέδρους, έρθουν σε μετάνοια και συναισθανθούν την μικρότητα και την ματαιότητά τους. Ουτοπία!
Και απομένει σε μας τους άσημους κι ανίσχυρους, στα "βατράχια του βάλτου" όπου συγκρούονται "τα βουβάλια", να παρακαλούμε τον Θεό να δώσει φώτιση και σύνεση σ' αυτούς που αποφασίζουν για τις τύχες του κόσμου. "Ευξώμεθα υπέρ ειρήνης του σύμπαντος κόσμου..." όχι μόνο με το στόμα αλλά με την καρδιά μας, με πόνο και δάκρυ, αλλά και μετάνοια γιατί και μεις όλοι έχουμε ξεφύγει και ζούμε άμυαλα και αμαρτωλά.
Ίσως ο Θεός μας λυπηθεί κι ανατρέψει τα ανόητα σχέδια των κοσμοκρατόρων...!
