2010: Χρονιά αγάπης, χρονιά αυταπάρνησης!

Πάμπολλοι οι Άγιοι της Εκκλησίας μας, νέοι και ηλικιωμένοι, άνδρες και γυναίκες, λαϊκοί ή κληρικοί, πλούσιοι και φτωχοί, αριστοκράτες ή άσημοι πληβείοι, μορφωμένοι, αγράμματοι, ασθενείς, ρωμαλέοι, κάθε εθνικότητας και καταγωγής. Ανάμεσά τους ξεχωριστός στ' αλήθεια και μοναδικός ο Μέγας Βασίλειος. Ξεχωριστός στην καταγωγή, τον πλούτο, τη μόρφωση, αλλά και μοναδικός στην αυταπάρνηση, τη θυσιαστική προσφορά, το πνευματικό έργο, τη συγγραφική παραγωγή. Πανεπιστήμων, αλλά και έμπρακτα φιλάνθρωπος. Ο βίος, ο λόγος και το έργο του είναι πλούτος αδαπάνητος κι αστείρευτος, αληθινός θησαυρός για όλους μας.
Στη Βασιλειάδα, τη Νέα Πόλη, την πόλη των πονεμένων, ασθενών, πτωχών, εγκαταλειμμένων γερόντων και ορφανών, που ο ίδιος ίδρυσε και επόπτευε είχε το προσωπικό του διακόνημα: Να καθαρίζει τις πληγές των λεπρών. Κι αφού ολοκλήρωνε το έργο του έσκυβε και φιλούσε τα κολοβωμένα μέλη.
Αυτός που έκαμε πράξη την τέλεια αγάπη μας λέγει: "Μπορεί να έχει τέλεια αγάπη μόνο αυτός που απαρνήθηκε τον παλιό εαυτό του".
Σήμερα, ημέρα της μνήμης του Αγίου Βασιλείου, ανταλλάσσουμε πρωτοχρονιάτικες ευχές που εμπεριέχουν προσδοκίες και λαχτάρες κι ελπίδες. Ας ευχηθούμε λοιπόν, με την ισχνή μας φωνή, αυτή η χρονιά να γίνει για όποιον το αποφασίσει και το θελήσει αληθινά, αρχή αυταπάρνησης κι αρχή αληθινής, τέλειας αγάπης.

Ουκ ην αυτοίς τόπος εν τω καταλύματι

Όταν ο Ιωσήφ με τη Μαρία έφτασαν στη Βηθλεέμ, δεν υπήρχε τόπος σε κάποιο κατάλυμα. Ήταν όλα γεμάτα, κατειλημμένα. Όλες οι πόρτες κλειστές. Έτσι φιλοξενήθηκαν στο στάβλο όπου και γεννήθηκε ο υιός της Παρθένου, ο Υιός του θεού.
Πόσο σκληρό ακούγεται! "Ουκ ην τόπος!". Είναι δυνατόν να μην υπάρχει τόπος για μια επίτοκη γυναίκα και για ένα μωρό; Όταν ακούμε αυτή τη φράση αισθανόμαστε πόνο και θλίψη γιατί δεν βρέθηκε τόπος για την Παναγία και το Χριστό. Κι όμως η ίδια ιστορία επαναλαμβάνεται δίπλα μας και μέσα μας και σ΄όλα τα μήκη και πλάτη της γης.
Δεν υπάρχει τόπος στη γη για όλους. Πολλά εκατομμύρια άνθρωποι γεννιούνται μεγαλώνουν και πεθαίνουν κυριολεκτικά στο πουθενά, ούτε καν κάτω από ένα δέντρο. Κάποιοι έχουν καταλάβει όλα τα καταλύματα, στρέμματα επί στρεμμάτων, αγροκτήματα, βίλες, διπλά και τριπλά εξοχικά...
Δεν υπάρχει τόπος στα τεράστια σπίτια μας - παρόλο που συχνά είναι άδεια από ανθρώπους - τα άφιλα και παγωμένα. Τα έχουμε κατασκευάσει με τεράστιες δαπάνες, σύμφωνα με την πιο σύγχρονη τεχνική και τεχνολογία, τα έχουμε διακοσμήσει με ακριβό γούστο και πολυτέλεια, τα διατηρούμε καθαρά και άψογα περιποιημένα, τα στολίζουμε επίκαιρα κι επίσης τα έχουμε ασφαλίσει με όλα τα συστήματα, σιδεριές, κάμερες, συναγερμούς, κτλ. Αλλά όχι μόνο δεν χωράει κανείς ξένος αναγκεμένος, συχνά δεν χωράμε ούτε εμείς οι ιδιοκτήτες μέσα σ' αυτά. Φεύγουμε μακριά τους μήπως και βρούμε κάπου αλλού χαρά και ζεστασιά, ιδίως τέτοιες μέρες γιορτινές.
Δεν υπάρχει τόπος ούτε στην καρδιά μας. Δεν υπάρχει τόπος για τον βασανισμένο συνάνθρωπό μας. Δεν υπάρχει συχνά τόπος ούτε για τον δικό μας άνθρωπο, τον άντρα μας, τη γυναίκα μας, το παιδί μας. Δεν χωράει δίπλα μας κανείς. Είναι τόσο χοντρό, αμετακίνητο κι αιχμηρό το "εγώ" μας που δεν αφήνει τόπο για κανέναν άλλον. Υπάρχει μόνο η δική μας κοσμοθεωρία, μόνο οι δικές μας αξίες και τα πρέπει, μόνο ο δικός μας τρόπος σκέψης, μόνο τα δικά μας επιχειρήματα, μόνο τα δικά μας μέτρα, μόνο οι δικές μας επιθυμίες, μόνο το δικό μας βόλεμα.
Λυπάμαι, δεν υπάρχει τόπος για σένα, γι' αυτόν, για κείνον, για κανέναν, ούτε και για Σένα, Θεέ μου. Όπως τότε στη Βηθλεέμ... Δεν άλλαξε τίποτα. Αντίθετα, σκλήρυναν ακόμη περισσότερο τα πράγματα.
Όμως, ο Χριστός, η Ζωή, το Φως ήρθε! Εκείνος βρήκε τον τόπο. Εκείνος έφτιαξε τον τόπο. Εκείνος μεταμόρφωσε το σπήλαιο σε φωτεινό παλάτιο. Και κάποιοι λίγοι εκλεκτοί τον αναζήτησαν και τον τίμησαν σ' αυτόν τον "άτοπο" τόπο.
Κι όπως τότε, ήρθε ξανά φέτος τα Χριστούγεννα και ξαναέρχεται σε κάθε Θεία Λειτουργία και βρίσκει τόπο σε κάποιες λίγες εκλεκτές ψυχές που ξέχασαν τον εγωισμό τους, που έλιωσαν σε κάποιο καμίνι πόνου και καθαρίστηκαν κι αγνίστηκαν και ζουν πια σε άλλο τόπο και χρόνο, σε άπειρο κι ολάνοιχτο χώρο και χρόνο.
Μακάρι ν' αξιωθούμε έστω για μια φορά τέτοια Χριστούγεννα...

Συγκατάβαση

Πόσο μου αρέσει αυτή η λέξη! Θέλω να την ακούω, να τη λέω, να την ψάλλω, να τη ζω.
Συγκατάβαση: Κάποιος που βρίσκεται πολύ ψηλά κατεβαίνει σε κάτι πολύ χαμηλό και ταπεινό και ευτελές με συμπάθεια. Θέλει να βρεθεί μαζί μ' αυτό το ευτελές, να ενωθεί μαζί του, να γίνει ένα, να συνευρεθεί, να το αγκαλιάσει, να το προσλάβει.
Χριστούγεννα! Η γιορτή της συγκατάβασης του Θεού προς το πλάσμα Του!
"Συγκατάβασις γαρ θεϊκή, ου μετάβασις δε τοπική γέγονε".
Ο Θεός συγκαταβαίνει και γίνεται σύμμορφος της δικής μας ταπεινότητας για να μας κάνει συμμόρφους της δικής Του μεγαλειότητας.
Διαλέγει την πιο ευτελή και αναξιοπρεπή ανθρώπινη κατάσταση. Τι είναι ταπεινότερο σπηλαίου και τι ευτελέστερο φάτνης; Πόσοι άνθρωποι γεννήθηκαν σε στάβλο και ζεστάθηκαν στο παχνί;
Κατεβαίνει τόσο χαμηλά για να μην μείνει κανείς έξω από την αγάπη Του. Μπαίνει πιο χαμηλά απ' όλους μας και μας αίρει όλους προς τη δική Του δόξα.
Και τι ζητά από μας;
Όταν ο Άγιος Ιουστίνος βρέθηκε στο σπήλαιο της Βηθλεέμ προσευχήθηκε θερμά στον Κύριο και Του ζήτησε να του φανερώσει τι θέλει από αυτόν σε αντάλλαγμα της δικής Του ενανθρωπήσεως. Κι άκουσε τη φωνή του Χριστού: "Τις αμαρτίες σου θέλω, Ιουστίνε!".
Μας προσφέρει τη θεϊκή δόξα και ζητά σε αντάλλαγμα τα σφάλματα, τα πάθη, τις αστοχίες μας, όλη τη μαυρίλα και το κατακάθι της ψυχής μας.
Θα μείνουμε στην παγωμένη μας αδιαφορία ή επιτέλους συγκινημένοι και ευγνώμονες θα βυθιστούμε στην άπειρη αγάπη του Νεογέννητου, αλλά Προαιώνιου και Άπειρου Θεού μας;

Περιμένοντας τα Χριστούγεννα

Έρχονται Χριστούγεννα! Γλυκιά προσμονή μας κατακλύζει μικρούς και μεγάλους.
Τι προσδοκούμε; Πώς προετοιμαζόμαστε;
Τα παρακάτω ακούστηκαν από στόματα παιδικά σε σχολική γιορτή.
Νομίζω πως αξίζει να μας προβληματίσουν.
Ίσως μας βοηθήσουν να βρούμε το Χριστό μέσα στην εμπορική και κοσμική παραπλάνηση αυτών των ημερών.

"-Αν ζούσα όταν γεννήθηκες, Χριστέ,
θα σου 'δινα το σπίτι μου κι ό,τι πολύτιμο έχω.
-Δώσε, παιδί μου, κάτι στον φτωχό
κι αυτό θα είν' το δώρο σου για μένα".

"Θέλω να υπομείνω, όπως Εσύ,
την περιφρόνηση, το στάβλο και τη φάτνη...
Θέλω να υπομείνω, όπως Εσύ,
τη φτώχεια, τη γυμνότητα, την ύβρη...
Θέλω να υπομείνω, όπως Εσύ,
για νά 'βρω θέση δίπλα Σου, Χριστέ μου".

Άραγε πόσο πλησιάζει η ζωή μας τον τρόπο του Χριστού;

Στη μνήμη του Αλέξη

Αναρρωτιέμαι, ο μόνος τρόπος να τιμηθεί ο Αλέξης είναι οι πορείες που καταλήγουν σε οδομαχίες και βανδαλισμούς; Και ας πούμε ότι για τα νεαρά παιδιά αυτό είναι κατανοητό, αν και όχι δικαιολογημένο. Θέτω το ερώτημα στους εκπαιδευτικούς. Δεν υπάρχει άλλος τρόπος;
Είμαι μάνα και θα έσχιζε την καρδιά μου ρομφαία, αν ένα παιδί μου δεκαπεντάχρονο μου το σκότωνε ο οποιοσδήποτε. Θα ήθελα όμως στη μνήμη του να γίνει κάτι θετικό, για παράδειγμα ένα έργο, ένα σχολείο, ένα ίδρυμα που να δίνει υποτροφίες σε μαθητές, ένα συσσίτιο για άπορους νέους, ένα κέντρο απεξάρτησης, ένας διαγωνισμός με χρηματικό βραβείο, αγώνες αθλητικοί με το όνομά του.
Προτείνω στους συναδέλφους της δημοτικής και της μέσης εκπαίδευσης στο μέλλον αντί για πορείες να προσφέρουν το αντίτιμο τριων ωρών εργασίας (το αντίστοιχο μιας τρίωρης στάσης) σε έναν κοινό λογαριασμό στη μνήμη του Αλέξη και μ' αυτά τα χρήματα να γίνει κάτι όμορφο που πραγματικά να τιμά τη μνήμη του κι αυτό ας γίνει ένα αξιομίμητο παράδειγμα και για τα νεαρά παιδιά που αναζητούν τα πρότυπά τους στους αναρχικούς και τους βανδάλους.

Πρέσπες, το βορειοδυτικό τριεθνές

Μαγευτική άποψη της Μεγάλης Πρέσπας

και της Μικρής με το διαχωριστικό φυσικό φράγμα

Παναγία η Ελεούσα

Η σπηλιά της Παναγίας

Το λιμανάκι στους "Ψαράδες" στη Μεγάλη Πρέσπα

Σούρουπο στον Άγιο Αχίλλειο του 11ου αιώνα

Άγιος Γερμανός, ένα στολίδι στο ομώνυμο,

τελευταίο δίπλα στα σύνορα χωριό μας

Ο τρούλος του Αγίου Γερμανού, ένα κομψοτέχνημα

Ο μεγάλος ψαράς!!!

Με εξαιρετική γαλήνη πληρώνει την ψυχή σου μια ολιγόωρη επίσκεψη και παραμονή στη γειτονιά των Πρεσπών. Σου μιλά γλυκά η απόλυτη ησυχία που την ταράζει ελάχιστα το πέταγμα μιας αγριόπαπιας ή ενός πελεκάνου, το τοπίο που είναι πανέμορφο, τα γήινα χρώματα αυτής της εποχής.
Ζεις για λίγο στο ρυθμό που ζουν και οι ελάχιστοι ακρίτες μας. Λίγοι βαρκάρηδες που θα σε πάνε μια βόλτα στη Μεγάλη Πρέσπα να δεις τις βραχογραφίες και να προσκυνήσεις στην Παναγία την Ελεούσα. Οι ψαράδες που θα βγάλουν τον επιούσιό τους αλιεύοντας γριβάδια και τσιρόνια. Οι αγρότες που αγωνίζονται να επιβιώσουν με την καλλιέργεια των εξαιρετικών φασολιών της περιοχής. Κάποιοι ξενοδόχοι που ευτυχώς τα τελευταία χρόνια δουλεύουν με αρκετή πληρότητα των μικρών τους μονάδων. Και λίγοι νέοι που ενημερώνουν τους τουρίστες για τον υδροβιότοπο που προστατεύεται από τη συνθήκη Ramsar, για τα πουλιά που μεταναστεύουν, για τις καλλιέργειες και τα ζώα τόυ οικοσυστήματος, για τους εξαιρετικούς ναούς του Αγίου Αχιλλείου και του Αγίου Γερμανού.
Πληγώνεσαι ωστόσο από την εγκατάλειψη των πολλών και της πολιτείας και από τα πάρα πολλά προβλήματα που μάταια περιμένουν λύση ή έστω ενδιαφέρον. Κι αγναντεύεις στις απέναντι ακτές της Αλβανίας και των Σκοπίων και βλέπεις μεγάλα πολυπληθή χωριά κι άθελά σου κάνεις τη σύγκριση κι ανατριχιάζεις.
Ακούς και τις ιστορίες των παλιών για τον εμφύλιο, για τη σπηλιά του Ζαχαριάδη, για το νοσοκομείο των ανταρτών, για το παιδομάζωμα, για τις βαθιές πληγές που μόνο πολύ πρόσφατα κάπως έχουν αρχίσει να επουλώνονται αφού βασάνισαν σκληρά μια ολόκληρη γενιά. Και λες, "Δεν υπάρχει πουθενά ολόκληρο δίκιο. Να μπει μια τελεία κι ένα τέλος και να ξεχαστούν όλα και να μην ξανάρθουν τέτοιες συμφορές".
"Όσο έρχεστε εσείς, θα μένουμε κι εμείς εδώ πάνω" μας είπε αποχαιρετώντας μας ο βαρκάρης που μας έκανε μια βόλτα στη λίμνη.
Ναι, έχουμε χρέος να δίνουμε πού και πού το παρόν και την υλική μας υποστήριξη σ' αυτούς που ακόμη ζουν στα σύνορά μας. Αλλιώς δεν έχουμε δικαίωμα να μιλάμε δήθεν συμπονετικά γι' αυτούς και επικριτικά για την πολιτεία που τους εγκατέλειψε.

Διά ταύτα ή παρά ταύτα; Και ...μετά ταύτα;

Συνήθως στις ανθρώπινες σχέσεις επιζητούμε - μερικές φορές εμφανώς, με αγώνα και αγωνία, και κάποιες άλλες πολύ διακριτικά, αλλά επίμονα - την ισονομία, την ισοπολιτεία, το ισοστάσιο, το 50-50, την αμοιβαιότητα.
Δίνω, αλλά πρέπει και να πάρω. Αυτό είναι το δίκαιο, αυτό είναι το σωστό, αυτό είναι το λογικό, αυτό είναι το "διά ταύτα".
Κι όμως το μοναδικό, το ξεχωριστό, το υπέροχο κρύβεται στην υπέρβαση της λογικής και του δικαίου, στην ανατροπή του καθωσπρέπει,του συμφέροντος και του κατεστημένου. Βρίσκεται στο "παρά ταύτα".
Αδικούμαι, παρά ταύτα αγαπώ.
Λυπούμαι, παρά ταύτα ζω με εσωτερική χαρά.
Κατακλύζομαι από δυσχέρειες, παρά ταύτα ελπίζω και πιστεύω.
Ζω στο περιθώριο, παρά ταύτα δεν παραπονιέμαι.
Λοιδορούμαι, παρά ταύτα συγχωρώ και ευλογώ.
Βρίσκομαι έγκλειστος στη φυλακή, παρά ταύτα είμαι ελεύθερος.
Είμαι φτωχός σε υλικά αγαθά, παρά ταύτα είμαι πλήρης και πλούσιος.
Για τον κόσμο που δεν στοχάζεται, αυτό είναι κάτι σαν ηλιθιότητα, πτωχεία πνεύματος.
Κι όμως στο "παρά ταύτα" είναι η νοστιμιά, ο ηρωισμός,η ελπίδα. Μ' αυτό βαθαίνει η ψυχή, κινείται σε άλλα επίπεδα,πάνω από μικρότητες,μιζέρια και στενοκαρδία, αναπνέει καθαρό αέρα. Το "παρά ταύτα" είναι φάρμακο ψυχών και σωμάτων και εισιτήριο για την αιωνιότητα.
Το "διά ταύτα" είναι ανθρώπινο, το "παρά ταύτα" είναι θεϊκό.
Είναι ο τρόπος του Χριστού.
Μπορούσε να γεννηθεί στο πλουσιότερο παλάτι, παρά ταύτα γεννήθηκε στο βρώμικο στάβλο και ανακλίθηκε στη φάτνη των ζώων.
Είναι ο Δημιουργός του κόσμου, παρά ταύτα δέχθηκε τον ατιμωτικότερο θάνατο.
Μπορεί να επιβάλει το θέλημά Του που άλλωστε είναι άγιο και τέλειο, παρά ταύτα σταματά μπροστά στην ελευθερία μας.
Είμαστε ελεεινοί και τρισάθλιοι, παρά ταύτα μας τιμά ως μοναδικές προσωπικότητες, ως δικές Του εικόνες.
Άραγε ο καθένας μας ποια από τις δύο προθέσεις επιλέγει ως τρόπο ζωής;
Και κάτι ακόμη: Αφού επιλέξουμε γι' αυτή τη ζωή το "διά ταύτα" ή το "παρά ταύτα", τι θα μας περιμένει "μετά ταύτα";

Γλυκός Νοέμβρης

Πολλά δεινά, δύσκολα και δυσάρεστα, μας κατακλύζουν αυτό τον καιρό. Γενικότερες δυσκολίες οικονομικές που μας αγχώνουν, ανεργία που κόβει τα φτερά και τη δημιουργική ορμή των παιδιών μας, γρίπες που καιροφυλακτούν για να στείλουν μερικούς στις εντατικές ή και στον άλλον κόσμο και πολλά πολλά προσωπικά προβλήματα που δεν είναι κοινοποιήσιμα, αλλά κλείνουν λίγο-λίγο τους ορίζοντες της ψυχής μας, λιγοστεύουν το οξυγόνο μας.
Μέσα σ' αυτό το βαρύ τοπίο, ας ανοίξουμε τα μάτια μας να δούμε μια υπέροχη δωρεά που απολαμβάνουμε φέτος: έναν υπέροχο γλυκό Νοέμβρη με θαυμάσιο καιρό και μοναδική φυσική ομορφιά. Δεν φύσηξε δυνατός βοριάς να γυμνώσει τα δέντρα. Κρατούν τα χρυσά τους φυλλώματα κι είναι χάρμα οφθαλμών.
Δεν χρειάζεται να πάει κανείς μακριά για να τα απολαύσει. Η λαγκαδιά του Ασβεστοχωρίου με τα πλατάνια της κι ο Χορτιάτης με τις καστανιές του. το δάσος στο Κουρί... δίπλα μας, μας περιμένουν για μια βόλτα, για να μας χαρίσουν γαλήνη, ηρεμία και τη βεβαιότητα ότι, ακόμη κι όταν όλα φθίνουν και μαραίνονται, η ζωή είναι όμορφη και πάντα κυοφορείται η ελπίδα της ανάστασης.
Ας μη μένουμε στους οικονομικούς δείκτες και στα θλιβερά στατιστικά στοιχεία. Η ζωή είναι αλλού, η ζωή είναι κάτι άλλο, η ζωή βρίσκει τον τρόπο και το δρόμο...

Φθινοπώριασε

Φύλλα ξερά, φύλλα κόκκινα, κίτρινα,
φύλλα πορτοκαλιά, καφετιά, χρυσαφένια...
Η σκληράδα του ανέμου τα σκόρπισε,
της βροχής οι ψιχάλες τα ξέφτισαν...
με το χώμα ενώθηκαν, έλιωσαν, χώνεψαν.
Φύλλα ξερά, της ψυχής ξεφτισμένα κομμάτια...
σιωπηλά θα προσμένουν την ζωηφόρα την Άνοιξη!

Πρόταση λιτότητας

Με πολλή χαρά πήρα ένα e-mail πριν λίγες ημέρες από κάποιο νεαρό, φίλο των παιδιών μου, που επεδίωξε - και μπράβο του - να βρεθεί με ένα ευρωπαϊκό πρόγραμμα στην Αιθιοπία και να ζήσει στις εκεί συνθήκες ως μέλος μιας οικογένειας ντόπιων - όχι δηλαδή αφ' υψηλού και μακρόθεν ως επισκέπτης, σε κάποιο ξενοδοχείο με αρκετές ανέσεις. Συγκλονισμένος από όσα είδε και έμαθε, κάθισε κι έγραψε τις εντυπώσεις του και κάποιες βαθύτερες κρίσεις και παρατηρήσεις και πολύ ωφέλιμα συμπεράσματα για όλους μας. Παίρνοντας αφορμή από την καταγεγραμμένη εμπειρία του νεαρού Α. ας πούμε τα εξής:
Έχουμε όλοι βέβαια ακούσει για την ασύλληπτη ένδεια την οποία βιώνει τουλάχιστον ο μισός πληθυσμός αυτής της χώρας, για εμφυλίους πολέμους και τυραννικά καθεστώτα που μεγιστοποιούν τα προβλήματα, για τις συνέπειες της κλιματολογικής αλλαγής που επιβαρύνουν κυρίως τις τριτοκοσμικές χώρες, (αυξημένη ξηρασία ή το εντελώς αντίθετο, φονικές πλημμύρες, καταστροφές), για την εξάπλωση του Aids και πολλών άλλων νόσων λόγω άγνοιας, για το ότι οι ανθρωπιστικές βοήθειες συχνά εξαφανίζονται πριν φτάσουν στους αναγκεμένους αποδέκτες τους κι ότι κάποιοι καθεστωτικοί πλουτίζουν από αυτές και για άλλα πολλά δεινά.
Το ζητούμενο είναι, τι μπορούμε εμείς να κάνουμε για όλα αυτά; Πώς μπορούμε έστω και ελάχιστα να συμβάλουμε ώστε να μετριαστεί αυτή η αθλιότητα;
Όσο κι αν φαίνεται παράξενο, υπάρχει κάτι που περνάει από το χέρι μας και μάλιστα πολύ σημαντικό και αποτελεσματικό. Κι αυτό το κάτι πρέπει να το περάσουμε στη συνείδησή μας και στην αγωγή των παιδιών μας. Είναι η λιτή ζωή.
Αν εγώ, ο κακομαθημένος Ευρωπαίος κι ο ακόμα πιο κακομαθημένος Αμερικανός, συνεχίσω να ζω με τον τρόπο που μου έμαθαν - μόνιμη κατοικία και εξοχικό, δυο τρία αυτοκίνητα, αλλαγή πολλών ρούχων και υποδημάτων κάθε σεζόν, άπειρο φαγητό που μου προκαλεί και νοσηρότητα, ταξίδια, τεράστια σπατάλη νερού και ενέργειας κτλ. - δεν θα φθάνουν πέντε πλανήτες σαν τη Γη για να με συντηρήσουν. Και φυσικά δεν θα περισσεύει τίποτα για τους άλλους. Δεν πειράζει, ας εξαφανιστούν μερικά εκατομμύρια, να αραιώνουμε. Εμείς οι πιο έξυπνοι και πιο δυνατοί να καλοπερνάμε. Για τους άλλους, δεν μας νοιάζει. Δεν τους βλέπουμε, δεν τους γνωρίζουμε. Είναι ευτυχώς πολύ μακριά μας. Δεν έχει σημασία που δεν εκφραζόμαστε με αυτά ακριβώς τα λόγια. Ο τρόπος μας, η βιοτή μας διαλαλούν τον τεράστιο εγωκεντρισμό μας.
Ας συνειδητοποιήσουμε ότι τα αγαθά πρέπει να μοιραστούν πιο δίκαια, ότι δεν μπορεί αυτός που βρίσκεται σε πλεονεκτική θέση να τραβά συνεχώς τη μερίδα του λέοντος, ότι ζούμε καλά εις βάρος εκατομμυρίων που πεθαίνουν, ότι με μερικά πολύ απλά πράγματα θα ξαλαφρώσουμε κάπως τους αδύναμους του πλανήτη μας.
Μερικές απλές προτάσεις: Ας ξοδέψουμε λιγότερη ενέργεια και λιγότερο νερό. Ας μετακινηθούμε λιγότερο με τα ΙΧ μας. Ας φάμε λιγότερο και πιο ταπεινά, θα κάνει καλό και στην υγεία μας. Ας μειώσουμε τις άσκοπες αγορές και επιδείξεις του πλούτου μας. Κάθε κόμπος νερού και ενέργειας που εξοικονομείται από εμάς περισσεύει για τα φτωχά μέρη της γης. Κάθε αγαθό λιγότερο που καταναλώνουμε σημαίνει λιγότερη ενέργεια για την παραγωγή του.
Ας περιοριστούμε στα αναγκαία λοιπόν κι ας θυμηθούμε δυο όμορφες ρήσεις που δυστυχώς τις ξεχνούμε ακόμα κι οι Χριστιανοί που έχουμε πλήρως εκκοσμικευθεί και αλωθεί από την ασύστολη κατανάλωση.
"Ο έχων δύο χιτώνας δότω τω μη έχοντι" μας είπε ο Κύριος ο οποίος γνωρίζει καλύτερα από κάθε παγκόσμιο οργανισμό τις τεράτιες ανισότητες, την άθλια φτώχεια από τη μια και την προκλητική χλιδή από την άλλη.
Κι ο Μέγας Βασίλειος που έθρεψε και προστάτεψε χιλιάδες φτωχούς και έλεγξε αυστηρά τους απερίσκεπτους πλούσιους, έλεγε (περίπου): "Όποιος τα πλούτη του σκορπά, απ' τους φτωχούς τα κλέβει".
Μήπως η οικονομική κρίση που έπληξε τις δυτικές κοινωνίες, αλλά και η κρίση της ελληνικής οικονομίας είναι μικρά μαθήματα που μας δίνει ο Θεός για να καταλάβουμε το διαρκές έγκλημά μας;

Στο παιδί της Κατοχής

Μικρό Ελληνόπουλο,
τρυφερό πλασματάκι,
ποιοι σου στέρησαν άραγε
τη χαρά, το ψωμάκι;


Στο χλωμό και ισχνό
προσωπάκι σου,
το γιατί και το πείσμα,
η αγωνία να ζήσεις,
ο αγώνας κι η ελπίδα,
αδρά ζωγραφίζονται.


Της πατρίδας μας,
άνομοι άρπαγες,
της χαράς των παιδιών μας οι κλέφτες,
κι αν στην πείνα μας ρίξατε,
κι αν με πόνο και θλίψη
μια γενιά βασανίσατε,
την ψυχή μας ατσάλινη και ανδρεία την χτίσατε!!.

Η υποθήκη του '40

Παλικάρι, η πατρίδα σε φώναξε.
"Μάνα, έρχομαι!" αποκρίθηκες
κι έφυγες κιόλας στο μέτωπο.
Βρήκες πάγους και χιόνια,
μέρες δύσκολες!
Σου 'κόψαν τα πόδια!
Κι όμως ...νίκησες!

Πριν προλάβεις,
στη γλυκιά φαμελιά
που σε πρόσμενε,
νικητής να γυρίσεις,
ήρθαν κι άλλοι εχθροί
πιο τρανοί, πιο περήφανοι,
και σου 'κλέψαν τη νίκη.

Στέκεις τώρα
μπροστά τους χωλός...,
προδομένος κι ανήμπορος,
με την πίκρα στα χείλη.
Τι θα πεις στα παιδιά σου
στη γυναίκα, στη μάνα σου;
Μαύρη αγκαλιά έχουν οι έρμες
για σένα ανοίξει.

"Τις πληγές μου θα δείξω.
Εγώ, σκλάβος ένδοξος,
δούλος ελεύθερος.
Δικαιούμαι, νομίζω,
δυνατά να φωνάξω,
να μ' ακούσουν καλά
οι επερχόμενοι:

"Την Πατρίδα μου αγάπησα.
Δίχως δεύτερη σκέψη
την υγειά μου, τα νιάτα μου,
το κορμί μου της χάρισα.
Κάτι λίγο,θα πω,
κάτι λίγο κι εσείς,
θυσιάστε για Εκείνην".

Μαρίες Μυροφόρες - Μνήμες Μακεδονικού Αγώνα

Στην πλατεία του χωριού Καρυδιά - πρώην Τέχοβο - δυτικά της Έδεσας σώζεται μια καρυδιά που τιμάται ως μνημείο υπέρ πατρίδος πεσόντων αγωνιστών. Είναι το δέντρο που τον Ιούνιο του 1907 κρέμασαν οι κομιτατζήδες Βούλγαροι τον Καπετάν Άγρα και το Ναουσαίο Αντώνη Μίγκα. Γράφω εν συντομία την ιστορία τους και κυρίως το τέλος τους.
Ο Τέλλος Άγρας ήταν γιος εύπορης οικογένειας και το μέλλον του ως αριστούχου της Σχολής Ευελπίδων διαγραφόταν λαμπρό. Εκείνος όμως ήρθε κρυφά στην Μακεδονία κι αγωνίστηκε για αρκετόν καιρό στην περιοχή του Βάλτου. Η εκεί φοβερά δύσκολη διαβίωση κλόνισε την υγεία του και τον ανάγκασε να μεταθέσει τον εναντίον των Βουλγάρων αγώνα του στη Νάουσα, όπου συνδέθηκε με τον εξαίρετο πατριώτη Αντώνη Μίγκα. Ο προσωπικός τους ορκισμένος εχθρός ήταν ο Γιοβάν Ζλατάν.
Αυτός ύπουλα φερόμενος κάλεσε τον καπετάν Άγρα και τον Μίγκα σε μυστική συνάντηση προφασιζόμενος αγαθές διαθέσεις για λήξη της μεταξύ τους εχθρότητας. Έστησε έτσι ενέδρα στα δυο λαμπρά και αγνά παλικάρια τα οποία και αιχμαλώτισε στην τοποθεσία Ρακόβραχο του Βερμίου. Επί τρεις ημέρες ο αρχισυμμορίτης και οι κομιτατζήδες του τους έβριζαν και τους χτυπούσαν και τους περιέφεραν στα χωριά της περιοχής από το Βέρμιο ως το Καϊμακτσαλάν ως τρόπαια και λάφυρα νίκης.
Την τρίτη ημέρα ακούστηκε ότι έρχονται τα παλικάρια του Καπετάν-Άγρα να ελευθερώσουν τον αρχηγό τους. Τρομοκρατημένοι οι κομιτατζήδες κρέμασαν τους δυο εθνομάρτυρες σε μια καρυδιά στο ομώνυμο χωριό. Διέταξαν μάλιστα τους κατοίκους του χωριού να μην πλησιάσουν τα κρεμασμένα σώματα και να μη διανοηθούν να τα θάψουν. Τα ήθελαν να μείνουν κρεμασμένα, τρανές αποδείξεις της θηριωδίας και της ατιμίας τους. Ο φόβος έκλεισε τους ταλαίπωρους ανθρώπους στα σπίτια τους.
Να όμως που επαναλαμβάνεται η τραγική και μεγαλειώδης πράξη της ηρωίδας του Σοφοκλή Αντιγόνης, ή ίσως ξαναζούν οι Μυροφόρες του Χριστού. Τρεις γύναίκες του χωριού, κι οι τρεις Μαρίες, αναλαμβάνουν το φρικιαστικό αλλά και ιερό και μεγαλειώδες έργο του ενταφιασμού των δυο νεκρών ηρώων. Αγνοούν τις οργισμένες φοβέρες των δολοφόνων Βουλγάρων και νύχτα με κίνδυνο της ζωής τους καταπιάνονται με το ξεκρέμασμα, τον καθαρισμό, τον νεκροστολισμό και την ταφή τους. Ο καπετάν Σταφίδας τις βοηθάει να μεταφέρουν τους νεκρούς στο γειτονικό χωριό Βλάδοβο όπου και τους ενταφιάζουν στον περίβολο του ναού του Αγίου Δημητρίου.
Σιωπηλός και ιδιόμορφος ο Μακεδονικός αγώνας, χωρίς ένδοξες και περιφανείς νίκες. Ανέδειξε όμως, όσο κανένας άλλος πόλεμος, και μας άφησε ανεκτίμητο θησαυρό: την πάγκαλη ελληνική ψυχή των γνωστών και αγνώστων αγωνιστών του.
Ας είναι αιωνία τους η μνήμη κι ελαφρό το χώμα της μακεδονικής γης που ελεύθερη τώρα τους σκεπάζει!

Θέλησε, μπόρεσε, προχώρησε...

Ο καρκίνος τη χτύπησε στα 50 της χρόνια αφού είχε μεγαλώσει και σπουδάσει τα δυο της παιδιά πάντα στο πλευρό του αγαπημένου της συζύγου. Μετά το πρώτο σοκ της ανακάλυψης και αποδοχής αυτού του παντελώς ανεπιθύμητου επισκέπτη εφάρμοσε την τακτική του αντιπερισπασμού. "Με πολεμάς στο σώμα, εγώ θα σε πολεμήσω με το πνεύμα και με την ψυχή μου".
Νέα είχε στερηθεί για λόγους οικονομικούς και πολιτιστικούς το πολύτιμο αγαθό της μόρφωσης. Είχε τελειώσει μόνο το γυμνάσιο. Τώρα μ' έναν άσχημο καρκίνο διεγνωσμένο ξεκινά τις σπουδές της σε νυχτερινό λύκειο. Παράλληλα με τις χημειοθεραπείες και τις συχνές αδιαθεσίες και τις ατελείωτες ιατρικές εξετάσεις παρακολουθεί τα μαθήματα, μελετάει, γίνεται πρότυπο συνεπούς και επιμελούς μαθήτριας και τον Ιούνιο του 2009 απολύεται με 18,2. Σήμερα ετοιμάζεται για το Πανεπιστήμιο. Κάνει το νεανικό της όνειρό πραγματικότητα. Την έχει συνεπάρει ο ενθουσιασμός που χαρίζει η πρόοδος, η επιτυχία του στόχου, η αφοσίωση σε κάτι που ανοίγει ορίζοντες και βαθαίνει και πλουτίζει την ύπαρξη.
Ο καρκίνος έχει προχωρήσει στους πνεύμονες. Η πρόγνωση δεν είναι καλή. Μα η ηρωίδα μας είναι ευτυχισμένη. Η οικογένειά της την χαίρεται. Είναι μια αγωνίστρια και νικήτρια της ζωής κι ένα άριστο παράδειγμα για όλους μας.

Μεγάλα ελάχιστα ή μέγιστα μικρά

Σήμερα όλοι μιλούν για πολιτικά. Κρίνουν και ζυγίζουν το αποτέλεσμα. Προλέγουν τα μέλλοντα εν Ελλάδι συμβήναι και τα τοιαύτα. Εγώ θα είμαι λίγο άσχετη, λίγο εκτός τόπου και χρόνου.
"Είναι Πέμπτη πρωί. Έχω ξυπνήσει πολύ πρωί, όπως είναι το καθημερινό μου πρόγραμμα, για να προλάβω μαγειρέματα, πλυσίματα, απλώματα, συμμαζέματα, πριν φύγω στις 7.20 για το σχολείο. Τελευταία πράξη αυτού του καθημερινού πρωινού κυνηγητού είναι να μαζέψω τα οικιακά μας απορρίμματα και να τα πετάξω τρέχοντας με το κουτσό μου πόδι στον κάδο που απέχει περί τα ογδόντα μέτρα από την αυλόπορτά μας. Η κόρη μου με περιμένει ήδη στο αυτοκίνητο και ξέρω ότι αδημονεί, γι' αυτό έχω αρκετά αγχωθεί. Την ώρα που διαβαίνω την αυλόπορτα περνά το απορριμματοφόρο για να πάει στην επόμενη "στάση" κάδων. Χωρίς να κάνω κάποιο νόημα ο εργάτης της καθαριότητος κατεβαίνει, έρχεται προς το μέρος μου και μου λέει: "Καλημέρα, κυρία, δώστε τά μου" και μου παίρνει κυριολεκτικά από τα χέρια τις δυο σακκούλες. Εντυπωσιάστηκα. Συγκινήθηκα. "Σ' ευχαριστώ μέσα από την καρδιά μου" του λέω "να ξέρεις είναι πολύ σπουδαίο αυτό που έκανες". Με κοίταζε γελώντας. Το πρόσωπό του έλαμψε κι ας ήταν αξύριστο και ταλαιπωρημένο από την άχαρη δουλειά του".
Η Πέμπτη κύλησε ανάλαφρα και χαρούμενα. Για πολλές ώρες με διακατείχε ευφορία και αισιοδοξία.
Αύριο θα επιδιώξω να βγω την ίδια ώρα για να πω μια θερμή "καλημέρα" στον άγνωστό μου ..."μέγιστο".
Πόσο απλή είναι η χαρά! Πόσο όμορφο θα είναι να την ξαναβάλουμε στη ζωή μας!

Συμεών

Λίγο πριν αποχαιρετήσει αυτόν τον μάταιο κόσμο η άρρωστη μανούλα του ψιθύρισε στον Συμεών, το δεκάχρονο αγόρι της: "Μην ξεχνάς κάθε πρωί να λες στο Χριστό "Κύριε, έλα σήμερα κοντά μου".
Ο Συμεών έκλεισε τα μάτια της μητέρας του κι άρχισε να παλεύει με σκληρή ορφάνια κι ακόμη σκληρότερη φτώχια. Όμως κάθε πρωί τηρούσε την τελευταία της επιθυμία. έκανε το σταυρό του κι έλεγε με μια παράξενη σταθερότητα: ¨Κύριε, έλα σήμερα κοντά μου".
Πέρασαν πολλά δύσκολα χρόνια. Η κάθε μέρα του Συμεών ήταν κόπος και πόνος, αλλά δεν υπήρχε μέρα που να μην καλέσει κοντά του τον Κύριο. Σιγά-σιγά πρόσθεσε στο καθημερινό του πρόγραμμα και μια άλλη σταθερή στιγμή. Κάθε βράδυ πριν κοιμηθεί έλεγε: "Κύριε, σ' ευχαριστώ που ήσουν μαζί μου. Σε είδα εκείνη τη στιγμή που μου χαμογέλασε ο γείτονας, ή τότε που με φύλαξες από ένα αυτοκίνητο ή τότε που με κάλεσε ο ιερέας στο συσσίτιο ή στη δυνατή βροχή που μου άνοιξες μια πόρτα". Κάθε μέρα ο Συμεών αναγνώριζε την παρουσία του Κυρίου, την αγάπη Του γι' αυτόν.
Ο Συμεών δεν έκανε δική του οικογένεια. Έζησε μόνος και τώρα βρίσκεται στο κρεβάτι ενός νοσοκομείου. Υποφέρει από ανίατη ασθένεια, αλλά είναι χαρούμενος. Κάθε πρωί προσκαλεί κοντά του τον Χριστό και κάθε βράδυ Τον ευχαριστεί γιατί τον επισκέφθηκε. Δεν αισθάνεται μόνος. Μπορεί να περνούν ώρες και μέρες γεμάτες πόνο, μπορεί να μη δέχεται ούτε μία ανθρώπινη επίσκεψη, αλλά αυτός χαμογελά και το πρόσωπό του λάμπει. Δίπλα του είναι πάντοτε ο Κύριος.
Απόψε ο Συμεών σιγοσβήνει. Η ψυχή του ετοιμάζεται να εγκαταλείψει το κουρασμένο του κορμί. Απόψε ο Συμεών είναι ευτυχισμένος. Ο Χριστός του μίλησε. Του είπε τρυφερά: "Συμεών, για πολλά χρόνια με παρακαλούσες να 'ρθω κοντά σου κι ερχόμουν. Τώρα σε παρακαλώ εγώ να 'ρθεις κοντά μου. Σε προσκαλώ στο φωτεινό μου σπίτι".
Κι ο Συμεών πέταξε κοντά στον αγαπημένο σύντροφό του...

Πατήρ Θεόφιλος

Ο π. Θεόφιλος με το σταυρό στο χέρι

Μια εξαιρετικά ευλογημένη ευκαιρία μέσα στη δεκαήμερη προσκυνηματική μας εκδρομή στη Ρουμανία ήταν η γνωριμία μας με τον πατέρα Θεόφιλο, τον τυφλό υπερήλικο μοναχό και ιερέα της πανέμορφης Μονής Κοιμήσεως Θεοτόκου έξω από το χωριό Σίμπαντα Ντε Σους στα Μεσημβρινά Καρπάθια. Σταμάτησε για λίγο την εξομολόγηση στην οποία επί ώρες καθημερινά είναι αφιερωμένος για να μας ευλογήσει και να μας πει δυο ωφέλιμα λόγια. Παραθέτω λίγα από όσα κατέγραψα:
"Όταν θέλεις να βρεις έναν ευτυχισμένο άνθρωπο να τον ψάξεις μέσα σε μοναστήρι. Για να φθάσει κάποιος στην ευτυχία πρέπει να πιστεύει πάρα πολύ στον Θεό: Θεόπιστος. Αυτός που πιστεύει πολύ στον Θεό ακολουθεί τις ενοτλές του και γίνεται Θεόδουλος. Αυτός συναντάει και γνωρίζει τον Θεό, δηλαδή γίνεται Θεόγνωστος. Αν γνωρίσει τον Θεό δεν μπορεί παρά να τον αγαπήσει υπερβολικά και να γίνει Θεόφιλος, όπως ονομάζομαι εγώ. Η αγάπη στον Θεό είναι η απόλυτη ευτυχία. Όποιος αγαπάει τον Θεό είναι ευτυχισμένος και ελεύθερος.
Ο Χριστός μας είπε: "Ελάτε σε μένα όλοι οι κουρασμένοι και βαρυφορτωμένοι κι εγώ θα σας αναπαύσω". Ο Χριστός μας κάνει δυο ερωτήσεις: "Πιστεύεις στον Υιό του Θεού;" και "Με αγαπάς;". Ο καθένας μας πρέπει να απαντήσει σ' αυτές τις δυο ερωτήσεις όχι μόνο με τα λόγια, αλλά κυρίως με τη ζωή του.
Πριν να συναντήω το Χριστό αντίκρισα και αναγνώρισα τη μιζέρια που είχα μέσα μου.Όταν έμαθα να λέω τη νοερά προσευχή γνώρισα καλύτερα τι υπάρχει μέσα μου. Φωτίστηκε η ψυχή μου και μπόρεσα να δω καθαρά πού βρίσκομαι, όχι πού νόμιζα ότι βρίσκομαι. Είδα καθαρά τις πράξεις μου, την πορεία μου. Δεν έχουν τόση αξία τα μάτια του σώματος, όση έχουν τα μάτια της ψυχής. Αυτά πρέπει να φωτιστούν κι ας είναι τα άλλα κλειστά...".
Βιωματική θεολογία και διδασκαλία που τη ρουφήξαμε όπως η ξερή γη την ευλογία της βροχής. Μακάρι να γευθούμε κι εμείς λίγη από την ευτυχία του π.Θεόφιλου και να δούμε κάτι λίγο απ' αυτά που βλέπει και χαίρεται η φωτισμένη του ψυχή.

Μια άποψη του Καθολικού της Μονής με τον όμορφο κήπο

Παντού καλόγουστες λουλουδοστόλιστες γωνιές

Σταυρός η ωραιότης της εκκλησίας

χαρακτηριστικός ρουμάνικος σταυρός


Σταυρός, ο φύλαξ πάσης της οικουμένης
Σταυρός η ωραιότης της Εκκλησίας
Σταυρός βασιλέων το κραταίωμα
Σταυρός πιστών το στήριγμα
Σταυρός αγγέλων η δόξα και
των δαιμόνων το τραύμα

Τσαουσέσκου τα παλάτια

Παραθέτω δυο φωτογραφίες για να δώσω μια εικόνα του τεράστιου κτιρίου που ετοίμασε για τον εαυτό του ο Τσαουσέσκου. Δεν πρόλαβε να εγκατασταθεί. Τον πρόλαβε ο θάνατος κι επιβεβαιώθηκε εκείνη η παραβολή του Κυρίου "Αφρον, άφρον, ταύτη τη νυκτί την ψυχήν σου απαιτούσιν από σου, ά δε ητοίμασας τίνι έσται;"

Μια μικρή ιδέα του τεράστιου κτιρίου

Αλαζονεία

Βρεθήκαμε πριν δεκαπέντε περίπου ημέρες στη Ρουμανία, σε προσκυνηματική εκδρομή στα Μοναστήρια της Μπουκοβίνα και της Μολδαβίας. Θα δοθεί ευκαιρία να γράψουμε και γι' αυτά. Σήμερα θέλω να γράψω δυο λόγια για την αλαζονεία του Τσαουσέσκου, αλλά κυρίως για την απάντηση του Θεού σ' αυτήν. Πιο πολύ για να εφαρμόσουμε το δίδαγμα στη δική μας ζωή που κατά μία κλίμακα έχει πολλά στοιχεία αλαζονείας.

Ο Τσαουσέσκου αφού ισοπέδωσε μια τεράστια περιοχή στο κέντρο του Βουκουρεστίου γκρεμίζοντας ωραιότατα νεοκλασικά κτίρια, αλλά και εκκλησιές και μοναστήρια έχτισε για τον εαυτό του ένα κυριολεκτικά "απέραντο" παλάτι. Κτίσμα τριακοσίων εξήντα πέντε στρεμμάτων!!! Ήθελε να ξεπεράσει τα παλάτια της Κίνας και της Ρωσίας. Έχτισε επίσης άλλο ένα λίγο μικρότερο για τη γυναίκα του ακριβώς απέναντι και λίγο πιο κάτω άλλα τρία τεράστια για τα τρία παιδιά του.

Όταν τέλειωσε το δικό του παλάτι, πριν το επιπλώσει και βέβαια πριν εγκατασταθεί και το "χαρεί", ξέσπασε η Επανάσταση του Δεκεμβρίου 1989. Οι ταλαιπωρημένοι και στερημένοι Ρουμάνοι βγήκαν στους δρόμους και διαδήλωναν την αντίθεσή τους στ τυραννικό καθεστώς γονατιστοί, απαγγέλλοντας το "Πάτερ ημών". Ο τύραννος έδωσε εντολή να χτυπηθούν. Χίλιοι ογδόντα νεκροί-μάρτυρες σε ένα βράδυ. Ο ίδιος βγαίνει σε έναν εξώστη να μιλήσει και να κατευνάσει τα πλήθη τρέφοντας ακόμη την ψευδαίσθηση ότι έχει λαϊκό έρεισμα. Καταλαβαίνει όμως ότι το ποτάμι της λαϊκής οργής θα τον πνίξει και καλεί το ελικόπτερό του να τον παραλάβει και να τον πάει στο αεροδρόμιο. Σκοπεύει να διαφύγει με τη γυναίκα του στην Περσία όπου ήδη έχει στείλει τους θησαυρούς του -ό,τι έκλεψε δηλαδή επί χρόνια από τον ρουμανικό λαό. Ο πιλότος του ελικοπτέρου είναι με τους επαναστάτες, γι' αυτό τους παρατάει σ' ενα χωράφι. Βγαίνουν στο δρόμο και κάνουν ωτοστόπ. Τους παίρνει ένα αυτοκίνητο αλλά μένει από βενζίνη, γιατί σύμφωνα με τα κομμουνιστικά μέτρα του ίδιου του Τσαουσέσκου κάθε αυτοκίνητο μπορούσε να βάζει με το δελτίο ελάχιστη ποσότητα βενζίνης το μήνα. Πάλι στο δρόμο ο Νικολάε και η 'Ελενα. Αυτή τη φορά τους παραλαμβάνει περιπολικό που τους οδηγεί σε στρατόπεδο. Σε δυο-τρία εικοσιτετράωρα δικάζονται με συνοπτικές διαδικασίες και εκτελούνται αμέσως για να περισταλεί η λαϊκή εξέγερση και να μην εξαπλωθεί η αναρχία και η βία.

Μετά το θάνατό του το τεράστιο κτίριο που προόριζε για τον εαυτό του προβληματίζει το διάδοχο καθεστώς. Δεν ξέρουν τι να το κάνουν, πώς να το χρησιμοποιήσουν. Είναι όχι απλά τεράστιο, είναι "άπειρο". Σήμερα σε μικρό του μέρος στεγάζεται το Κοινοβούλιο (Βουλή και Γερουσία) και στην αυλή του σχεδιάζεται να ανεγερθεί... ο μεγαλύτερος ναός του κόσμου που θα χωρά πολλές χιλιάδες πιστούς Χριστιανούς...

Ποια είναι τα σχέδια των ανθρώπων και ποια η απάντηση του Θεού;

Μήπως η ιστορία θυμίζει τον Πύργο της Βαβέλ, ή τον Τιτανικό, ή το Challenger ή τους Δίδυμους Πύργους; Ας προβληματιστεί ο καθένας κατά συνείδηση κι ας μη μείνουμε στην κρίση των άλλων. Μήπως κάθε φορά που αγωνιζόμαστε για κάτι που ξεπερνά τις ανάγκες μας ή αδικεί κάποιους άλλους, γινόμαστε αλαζόνες "έν τινι μέτρω";



Και μια φιλοσοφική-σκωπτική παραϋμνολογία σε ήχο Γ΄:

"Τσαουσέσκου τα παλάτια, της αλαζονείας η απόδειξις.

Τριακόσια πέντε και εξήκοντα στρέμματα δι' εαυτόν

πλείστα έτι της συζύγου και των τέκνων του.

Ο Θεός όμως υπερηφάνοις αντιτάσσεται,

εν μιά στιγμή απώλετο πλούτος άπας και ο βίος.

Πού ενδιαιτάται νυν ο δύστηνος, τίνος κατεξουσιάζει

και τι πλέον προσδοκά ο ματαιόδοξος".

Καλή χρονιά!

Εύχομαι ολόψυχα "καλή χρονιά" σ' όλους τους εκπαιδευτικούς όλων των βαθμίδων, ιδιαίτερα όμως της πρωτοβάθμιας όπου και ανήκω.
Καλή χρονιά σημαίνει: Υγεία σώματος για να μπορούμε να ανταποκριθούμε στον σωματικό κόπο που απαιτεί το λειτούργημά μας.
Υγεία πνεύματος και ψυχής, γιατί μεταγγίζουμε, εκτός από γνώσεις, πνεύμα και ψυχή στους μαθητές μας και ... "ουκ αν λάβοις, παρά του μη έχοντος".
Επιτυχία των εκπαιδευτικών και παιδαγωγικών μας στόχων.
Καλή επικοινωνία με τους συναδέλφους, τους μαθητές μας, τους γονείς των μαθητών μας.
Ηρεμία οικογενειακή, κοινωνική, πολιτική
και ...ο Θεός βοηθός!

Για τους μαθητές θα ευχηθούμε την 11η του μηνός.

Καταλλάγηθι τοις σε λυπούσι

Κλαδί ελιάς κρατώ και σου προσφέρω.
Μην τ' αρνηθείς!
Πάρ' το κι αγκάλιασέ το.

Χίλια μικρά μας διαιρούν
μα δυο χιλιάδες μας ενώνουν.
Ξέχνα και σβήνε ό,τι πονά,
κράτα και φύλαε τρυφερά
ό,τι χαρά και ειρήνη σου χαρίζει.


*Φεύγω για τη Ρουμανία αύριο ξημερώματα.
Ελπίζω να επιστρέψω με νέα και φωτογραφίες.

Δεκαπενταύγουστος στην Αγία Παρασκευή

Σε μια λαγκαδιά καταπράσινη, που χωρίζει το - πάλαι ποτέ - χωριό μας στη μέση, χαμένο μέσα σε πλατάνια, κυπαρίσσια, πεύκα και είδη καστανιάς, βρίσκεται το πανέμορφο εξωκλησάκι μας προς τιμήν της Αγίας Παρασκευής. Εδώ ψάλαμε για μια ακόμη χρονιά τις Παρακλήσεις στην Παναγιά μας. (Για μένα ήταν η τριακοστή όγδοη χρονιά, αν μετρήσω από τα δεκατέσσερά μου χρόνια που με πολύ ζήλο ανέλαβα χρέη ψάλτριας ειδικά στις Παρακλήσεις του Δεκαπενταύγουστου). Ευχαριστώ την Παναγία που μας αξίωσε και φέτος να την ψάλουμε και την Αγία Παρασκευή που μας πρόσφερε και πάλι την πανέμορφη φιλοξενία της.

Ο σεβαστός μας πατήρ-Γεώργιος κυριολεκτικά με τα χέρια του έχει πλάσει αυτόν το χώρο με απαράμιλλο γούστο και σεβασμό στη φύση και σε ό,τι παλιό προϋπήρχε.

Προσευχή και αγαλλίαση αισθήσεων σμίγουν κάθε απόγευμα και μας ενώνουν με το Θεό και τους Αγίους αλλά και μεταξύ μας. Όλοι οι χωριανοί παρόντες, πρόθυμοι, προσηνείς, συμμετέχουν, συμψάλλουν, ανταλλάσσουν και τα νέατους.
Τι ευλογία! Χαίρομαι απέραντα που είμαι κομμάτι αυτού του συνόλου.

Μετά την Παράκληση ευκαιρία για επικοινωνία και αναψυχή.

Ο πατήρ-Γεώργιος, ο αριστοτέχνης, αλλά πολύ ταπεινός Λευίτης μας, ο πρεσβύτης πατήρ Κωνσταντίνος που διακόνησε για πολλά καλοκαίρια στον Άγιο Αθανάσιο και στην Αγία Παρασκευή μας. ο κυρ-Τάκης επί εξήντα χρόνια κραταιότατος ψάλτης μας και ο κυρ-Γιώργος, σεμνός και καίριος βοηθός των ιερέων τα τελευταία έτη

Είναι δύναμη η αδυναμία!

Πόσο παρήγορο είναι να αισθάνεται κανείς αδύναμος!

Πόσο ανθρώπινο είναι να είναι κανείς αδύναμος!



Είμαι άνθρωπος και κάνω λάθη.

Έχω αδυναμίες, τι περιμένεις λοιπόν από μένα;

Επειδή είμαι αδύναμη μόνη μου γι' αυτό χρειάζομαι εσένα.

Όχι γιατί είσαι εσύ παντοδύναμος και αλάνθαστος και τέλειος.

Έχεις κι εσύ πολλές αδυναμίες.

Αλλά αλλού υστερώ εγώ και αλλού εσύ.

Κι εσύ χρειάζεσαι εμένα. Μαζί γινόμαστε δυνατοί.

Μες στην ενότητα και τον συνδυασμό μας βρίσκεται η ισχύς.

Όταν αισθανθείς πολύ δυνατός, όταν αισθανθώ πολύ δυνατή,

μπορεί εωσφορικά να θελήσουμε να αυτονομηθούμε.



Μακάριοι οι πτωχοί τω πνεύματι, μακάριοι οι ταπεινοί τη καρδία!

Μακάριοι όσοι μπορούν να είναι και να χαίρονται που είναι αδύναμοι!



Χαιρετίσματα ιδιαιτέρως στον εν Αμερική ξάδερφο Ιωάννη που μου έκανε την τιμή να δηλώσει αναγνώστης μου.

...carry each other...

Άκουγα ένα αγγλικό τραγούδι στο ραδιόφωνο. Δεν ξέρω ποιος το τραγουδούσε. Δεν είμαι καθόλου καλή σ' αυτά. Επίσης δεν καταλάβαινα όλους τους στίχους γιατί και τα αγγλικά μου είναι λίγα. Μου έκανε όμως πολλή εντύπωση το ρεφραίν: "carry each other". Ο ένας να κουβαλάει τον άλλον. Μάλλον θα μιλάει για ένα ζευγάρι. Μου άρεσε πάρα πολύ σαν σύνθημα ζωής. Με αφορμή αυτό το τραγούδι αφιερώνω τις παρακάτω σκέψεις στο σύζυγό μου που ...κουράστηκε να με κουβαλάει:

Κουβαλώ εσένα που είσαι θυμώδης και δύστροπος,
που είσαι σχολαστικός και γκρινιάρης.
Κουβαλάς εμένα που είμαι αναβλητική,
που είμαι ακατάστατη και αμφιθυμική.
Κουβαλάμε μαζί ένα φορτίο που το φτιάχνουμε οι δυο μας,
που το βαραίνουν οι αδυναμίες μας.
Θέλουμε να το ξεφορτωθούμε γιατί λυγίσαμε από το βάρος.
Αν το θελήσουμε, είναι απλό: Χωρίζουμε.
Μα δεν το θέλουμε. Δώσαμε υπόσχεση στο Θεό και την τηρούμε...
Σε παρακαλώ λοιπόν, κουβάλα με, μα μη βαρυγκομάς.
Κι εγώ υπόσχομαι να κουβαλώ αδιαμαρτύρητα εσένα.
Μες στον ιδρώτα και την κούρασή μας
παρηγοριά ας είναι τα λόγια της Γραφής:
"Αλλήλων τα βάρη βαστάζετε και ούτως αναπληρώσατε τον νόμον του Θεού"
Αυτό το φορτίο θα μας δικαιώσει...

Ο παλιάτσος και η Άνιμα

Μελετώ αυτές τις ημέρες ένα εξαιρετικό βιβλίο που μου χάρισε η κόρη μου Αλίκη. Επιγράφεται "Ο παλιάτσος και η Άνιμα" και το συνέγραψε η Μάρω Βαμβουνάκη, στην οποία αξίζουν συγχαρητήρια (Εκδόσεις "Ψυχογιός").
Ερανίζομαι κάποια πολύ εύστοχα σημεία και τα μεταφέρω:

"Ο καταθλιπτικός αδρανεί διότι δεν βρίσκει κίνητρο να δράσει. Και δεν βρίσκει κίνητρο γιατί έχει χάσει την ελπίδα. Κι όποιος δεν έχει ελπίδα, χάνει την ευχαρίστηση. Δεν έχει λόγο να ξεκινήσει τίποτα μια και δεν έχει κανένα τέρμα να ονειρεύεται, κανένα σταθμό να τον σαγηνεύει. Γι' αυτό είναι μάταιη η μακροχρόνια χρήση αντικαταθλιπτικών φαρμάκων. Η θεραπεία είναι αλλού... Είναι αναγκαία η εσωτερική ανακαίνιση που θα τον ωθήσει να χρησιμοποιήσει το νου, την καρδιά, την όλη προσωπικότητά του. Η μεταμόρφωση που θα τον κάνει να δει τον κόσμο, και τον εαυτό του μέσα στον κόσμο, αλλιώς. Η κατάθλιψη έχει να κάνει με τη στάση ζωής, με την προσωπική φιλοσοφία γύρω από το "υπάρχω". Κάθε ψυχή στο βυθό της διψάει για την αλήθεια. Πρώτα για την αλήθεια τη δική της και ύστερα για την Αλήθεια. Ο Αριστοτέλης έλεγε: "Πίσω από κάθε πόνο σου κρύβεται ένα λάθος σου". Και ο γερο Παΐσιος χαριτωμένα: "Έχεις λύπη; Ο Χριστός σου λείπει". Αν το καλοσκεφτούμε δεν απέχουν πολύ αυτές οι δύο διαπιστώσεις. Για το χριστιανισμό λάθος είναι η αστοχία, η αμαρτία. Και ετυμολογικά αμαρτία σημαίνει αποχωρισμός. Το να αποκόβεσαι και να βρίσκεσαι μακριά από την Αιτία σου, από τον Λόγο σου. Να περνάς δηλαδή στην γκρίζα περιοχή μιας εξορίας που την βιώνεις σαν ερημιά, σαν μόνωση, σαν μοναξιά γεμάτη λύπη και τρόμο".

Αύριο τιμούμε την πολύ μεγάλη εορτή της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος. Ο Κύριος μεταμορφώθηκε μπροστά στους μαθητές του και τους φανέρωσε ελάχιστη από τη δόξα Του. Το πρόσωπό Του έλαμψε σαν τον ήλιο και τα ρούχα Του έγιναν λευκά σαν φως. Τέτοια δόξα μπορεί να χαρίσει και σε μας, τέτοια χαρά, τέτοια φωτεινότητα. Αυτή είναι η απάντηση στη μιζέρια μας, στην καταθλιπτική μας στάση, στις ψυχικές μας εναγώνιες αναζητήσεις, στις φοβίες και ανασφάλειές μας. Αύριο και κάθε μέρα ας αναζητήσουμε με λαχτάρα το ματαμορφωμένο μας Ιησού κι ας Του ζητήσουμε να μας χαρίσει και τη δική μας μεταμόρφωση και ανακαίνιση.

Μετάνοια

Πόσο δύσκολα αλλάζει ο άνθρωπος!

Πόσο σκληρά και σφιχτά τη ζωή του έχει κλειδώσει!

Εγώ! Πάλι εγώ! Πάλι εγώ!

Και ανία και πλήξη και τέλμα και φόβος!

Απογοήτευση! Αυτό είν' η ζωή;

Χωρίς το Πνεύμα το Άγιο μόνο σκότος και πνεύμα θανάτου,

αγριάδα, θυμός, πείσμα, πίκρα και μνησικακία!

Η ψυχή πληγωμένη, ασθενής, αδυνατεί να αναστρέψει.

Θέλει βοήθεια. Κραυγάζει σιωπηλά και στεντόρεια.

Ποιος θα τρέξει να μας πιάσει απ' το χέρι;

Ποιος θα σκουπίσει τα δάκρυα

για να δουν καθαρά οι οφθαλμοί μας;

Ποιος θα ξυπνήσει τη ληθαργούσα ψυχή μας;

Ποιος θα γυρίσει το κλειδί της σκοτεινής φυλακής μας;

Η νιογέννητη Αγάπη με τα σπάργανα,

η Αγάπη της φάτνης και των άλογων ζώων,

μόνο αυτή ξέρει ευγενικά και αθόρυβα,

διακριτικά να πλησιάζει.

Μας χαϊδεύει απαλά, μας ξυπνά σαν δροσιά ευλογημένη.

Εισχωρεί σαν τροφή, σαν ανάσταση.

Μεταβάλλει την ουσία της ύπαρξης.

Απ' το ζώο που είμαστε, ένα θεό παλεύει να φτιάξει.

Απ' το χώμα, τη δόξα. Απ' το λίγο, το μέγιστο.

Απ' το έρεβος, φως και λαμπρότητα.

Μην την διώξεις, εαυτέ , την Αγάπη!

Έστω αυτό, μόνο αυτό αξιώσου να κάνεις:

Ένα ΝΑΙ! Κι αυτό φθάνει

μια για πάντα τις πληγές σου να γιάνει!

Ξέθαψα αυτό το ποίημα που είχα γράψει πριν εφτά χρόνια παραμονές Χριστουγέννων. Είναι λίγο εκτός εποχής, αλλά συγχρόνως πάντοτε επίκαιρο γιατί

πάντα έχουμε ανάγκη μετανοίας και αποφασιστικής κίνησης προ το Θεό.

Η περίοδος του Δεκαπενταύγουστου είναι μια ακόμη ευκαιρία ν' αφήσουμε όλα αυτά που μας ταλαιπωρούν και μας κρατούν σερνόμενους στο χώμα και να στραφούμε προς την αληθινή Ζωή και Αγάπη.

Εύχομαι να μην πάει χαμένη.

Με αφορμή μια τελευτή...

Όταν ο άγιος Αρχιεπίσκοπος και ιατρός Λουκάς χειρουργούσε με επιτυχία κάποιον ασθενή του έλεγε: "Ο Θεός σε θεράπευσε χρησιμοποιώντας τα δικά μου χέρια".
Αυτή η ρήση αν γινόταν βίωμα των ιατρών πολλαπλά θα τους προστάτευε και από την έπαρση στις περιπτώσεις επιτυχούς διάγνωσης και θεραπείας, αλλά κυρίως από την απογοήτευση στις περιπτώσεις της αποτυχίας. Ο Θεός παρέχει άλλοτε την ίαση και άλλοτε την έξοδο από αυτή τη ζωή. Και στις δυο περιπτώσεις μπορεί όργανό του να είναι ένας ιατρός. Όργανο απλό, όσες περγαμηνές και πτυχία και ευφυΐα κι αν έχει.
Είμαστε θνητοί. Κάποια στιγμή θα φύγουμε από αυτόν τον κόσμο. Όσο κι αν αγωνιστούμε με τους καλύτερους γιατρούς, τα πιο εξελιγμένα φάρμακα, στις πιο σύγχρονες και εξοπλισμένες θεραπευτικές μονάδες, μ' όλο το ενδιαφέρον και την προσπάθεια ιατρών και νοσηλευτών, κάποια σχισμή τρωτή θα βρεθεί, από κάπου θα περάσει το χέρι του Θεού και θα δώσει τέρμα σ' αυτήν την πρόσκαιρη και ταλαίπωρη ζωή μας.
Η συμφιλίωση με τη θνητότητά μας και η αποδοχή έστω και θεωρητικά του θανάτου είναι ένα μεγάλο επίτευγμα και σημαντικότατο βήμα ωρίμανσης για κάθε άνθρωπο. Ακόμα πιο σπουδαίο είναι να σταθεί παλικαρίσια την ώρα του θανάτου ενός δικού του προσώπου και σαν τον Ιώβ να πει "Ο Κύριος έδωσε τη ζωή, ο Κύριος την αφαιρεί. Είη το όνομα Κυρίου ευλογημένον από του νυν και έως του αιώνος".
Όσο για την ώρα του δικού μας θανάτου θάμαστε προετοιμασμένοι αν ήδη κάθε μέρα πεθαίνουμε ως προς το θέλημα και τα πάθη μας.

Μετά από πενήντα εννιά χρόνια

   Σεπτέμβριος 1950

   Μια εικοσάχρονη νεοδιορισμένη δασκάλα, μικροκαμωμένη, με κόκκινα μάγουλα, προερχόμενη από τη Λάρισα φθάνει στη Γερακώνα, που βρίσκεται δέκα περίπου χιλιόμετρα έξω από τη Γουμένισσα, στο όρος Πάικο της Κεντρικής Μακεδονίας. Τα τελευταία τρία χιλιόμετρα του ταξιδιού της από το γειτονικό χωριό τα κάνει περπατώντας... και αναλαμβάνει υπηρεσία.
   Είναι η πρώτη χρονιά που θα λειτουργήσει το σχολείο μετά τον πόλεμο και τον εμφύλιο. Φτώχεια, οξυμένα πάθη, δολοφονημένοι πατεράδες, έλλειψη των στοιχειωδών αγαθών και εκατόν τριάντα πέντε παιδιά που με δυσκολία μιλούν ελληνικά την περιμένουν. Στο σχολείο, που είναι ετοιμόρροπο, κάνει μάθημα κάθε πρωί στα παιδιά της Γ΄, της Δ΄ και της Ε΄ Δημοτικού και κάθε απόγευμα στην Α΄και Β΄. Το βράδυ κάνει μαθήματα σε μεγαλύτερα παιδιά και νέους που λόγω του πολέμου δεν έχουν μάθει γράμματα. Βοηθητικά βιβλία δεν υπάρχουν. Όλα τα μαθήματα πρέπει να γραφτούν στον πίνακα. Τις Κυριακές κάνει και το κατηχητικό σχολείο. Είναι υπεύθυνη για το καθημερινό συσσίτιο των παιδιών. Το Σάββατο το απόγευμα μαζί μ' ένα μικρό μαθητή της Γ΄,το Γιωργάκη, πηγαίνουν περπατώντας μέχρι τη Γουμένισσα για να αγοράσει τα απολύτως αναγκαία,π.χ. σπίρτα και κιμωλίες, και να διεκπεραιώσει την αλληλογραφία του σχολείου. Είναι και νοσοκόμα. Έχει μια θαυματουργή αλοιφή για όλα τα χτυπήματα και τα παράξενα σπυριά, την πενικιλίνη. Μαθαίνει στα κορίτσια και πλέξιμο και ράψιμο. Όλα τους την λατρεύουν. Είναι η αγαπημένη τους κυρία, η κυρία Αλεξάνδρα, που θα μείνει κοντά τους δυο χρόνια.
   Ιούλιος 2009
   Φθάνουμε με ΙΧ στη Γερακώνα ένα κυριακάτικο απόγευμα. Είναι χαρά Θεού! Περιποιημένα σπίτια, αυλές ξέχειλες από λουλούδια, ωραιότατα αμπέλια. Συναντάμε δυο ηλικωμένες γυναίκες στην αρχή του χωριού.
   "Καλησπέρα! Θέλουμε να βρούμε την κ. Σοφία Κ..." λέω. ΄Ερχονται κι οι δυο να με ρωτήσουν από πού ερχόμαστε.
   "Σας φέρνω μια παλιά δασκάλα. Ήταν εδώ πριν πενήντα χρόνια".
    Σκύβουν κι οι δυο περίεργες και σε μισό λεπτό την αναγνωρίζουν "...η κυρία Αλεξάνδρα!!". Κάθεται δίπλα μου στη θέση του συνοδηγού, γιαγιούλα πια, κάτισχνη αλλά γλυκύτατη. Έρχονται από δεξιά κι ανοίγουν την πόρτα, την φιλούν, την αγκαλιάζουν. Η μια την είχε δακάλα. Η άλλη δεν πήγαινε τότε στο σχολείο, αλλά την ήξερε από το Κατηχητικό. Είναι πολύ συγκινητική η στιγμή. Πάμε μαζί στο σπίτι της κυρά Σοφίας. Στη μητέρα της κ. Σοφίας είχε ζήσει η κ. Αλεξάνδρα τα δυο χρόνια της εδώ παραμονής της. Η κυρία Σοφία είναι στην πανέμορφη αυλή της. Κοντοστέκεται να δει ποιοι έρχονται.
   "Σοφία, η δασκάλα, η κυρία Αλεξάνδρα!" Κι άλλες θερμές αγκαλιές. Σε λίγο μαζεύονται κι ο κύρ- Θόδωρος κι ο κύριος Γιώργος κι η κυρά Κίτσα, όλοι μαθητές της. Τη φιλούν με χαρά κι ολοφάνερη ευγνωμοσύνη.
   Θυμούνται τα παλιά, τις δυσκολίες του τότε. Κι ύστερα ξεδιπλώνει καθένας την ιστορία του. Τι απέγινε, τι οικογένεια έκανε, ποιος ζει, ποιος πέθανε, κτλ. Η κυρία τους, η κ. Αλεξάνδρα, τους έχει περάσει όλους με εννιά παιδιά και είκοσι τρία εγγόνια.
   Κάνουμε και μια βόλτα στο χωριό. Το παλιό σχολείο έχει γκρεμιστεί. Έχουν φτιάξει καινούριο με μεγάλη αυλή. Η εκκλησία στέκεται πολύ περιποιημένη. Από τα παλιά σπίτια σώζονται ένα δυο. Τώρα το χωριό είναι πανέμορφο, έχει και σούπερ μάρκετ. Αυτοκίνητα πηγαινοέρχονται στους ασφαλτοστρωμένους δρόμους. Οι συνταξιούχοι που το κατοικούν έχουν φτιάξει ωραιότατα σπίτια. Αλλά ...μόνο δυο μικρά παιδιά ζουν εδώ και πηγαίνουν σχολείο στη Γουμένισσα. Δάσκαλος δεν έρχεται πια στο χωριό...

   Αξέχαστη επίσκεψη με πολλά πολλά μηνύματα... η ξεχωριστή κυρία Αλεξάνδρα, η δασκάλα μ' όλη τη σημασία της λέξης που ανέλαβε δράση μέσα σε τεράστιες δυσκολίες και τις αντιμετώπισε με τιτάνειο κόπο και πολλή πολλή αγάπη και γι' αυτό σφράγισε τις ζωές των παιδιών της,
το ηθικό χρέος του δασκάλου, που δυστυχώς οι σημερινοί δάσκαλοι το έχουμε διαγράψει ως γνήσιοι επαγγελματίες,
η ώρα της δικαίωσης για την ογδοντάχρονη,
η ευγνωμοσύνη των μαθητών της που τώρα είναι κι αυτοί παππούδες και γιαγιάδες,
η αλλαγή του σκηνικού, τότε φτώχεια κι εκατόν τριάντα πέντε παιδιά, τώρα ευημερία και δυο παιδιά...
   Θεωρώ πολύ τυχερό τον εαυτό μου γιατί έζησα αυτές τις γλυκιές στιγμές ως συνοδός της κυρίας Αλεξάνδρας, της δασκάλας. Ήταν ένα από τα ωραιότερα απογεύματα της ζωής μου.

Η κ.Αλεξάνδρα ανάμεσα στις παλιές μαθήτριές της

Η χαρά της κ.Σοφίας δεν περιγράφεται. 

Υποδέχεται τη δασκάλα της στο όμορφο σπιτικό της.

Ο εννιάχρονος τότε Γιωργάκης που πήγαιναν μαζί για ψώνια στη Γουμένισσα, 

σήμερα ... εξηνταοχτάχρονος

Η κυρα-Κίτσα, μαθήτρια το 1950, μπροστά σ' ένα από τα παλιά σπιτάκια 

πνιγμένο στις πρασινάδες και τα λουλούδια

Πανέμορφες περιποιημένες αυλές στη σημερινή Γερακώνα

Μακρά απουσία

Σαν πολύ να τεμπέλιασα τελευταία και δεν έγραψα τίποτα εδώ και ενάμιση μήνα. Ίσως ραθυμία, ίσως πολλή άλλη δουλειά, ίσως κακή διάθεση ή μάλλον όλα μαζί. Θα είχα πολλά να γράψω, όπως για τους Πόντιους, για την Άλωση της Πόλης, για τις εκδρομές μας στο Χολομώντα και τη Νάουσα, για τις σχολικές μας γιορτές, για το Μουσείο που ετοιμάσαμε στην τάξη μας, για το πολύ ωραίο παραμύθι που φτιάξαμε με τους μαθητές μου, για την τιμητική προς τον πατέρα μας βραδιά που έγινε στη Μητρόπολη Θεσσαλονίκης και πολλά άλλα. Ίσως κάποια στιγμή στρωθώ και γράψω για κάποια από αυτά.
Τώρα θέλω να μνημονεύσω εδώ έναν αξιολογότατο σύγχρονο Άγιο που είχα τη χαρά και την ευλογία να προσκυνήσω το τίμιο λείψανό του στην Ι.Μ της Παναγίας Δοβρά πριν μια εβδομάδα. Φυσικά αναφέρομαι στον Άγιο Λουκά τον ιατρό, το Ρώσο. Τεράστιο το ιατρικό του έργο, ας το αξιολογήσουν οι γιατροί. Συγκλονιστική η μαρτυρία και το εξ αυτής μαρτύριό του. Θα μπορούσε να το αποφύγει αν δεχόταν να κυκλοφορεί χωρίς ράσο. Τόσο απλό! Πώς δεν το σκέφθηκε; Δεν θα αρνιόταν το Χριστό. Μόνο, λόγω των τόσο σκληρών συνθηκών, εξωτερικά θα δεχόταν έναν περιορισμό. Εξωτερικά θα προσαρμοζόταν στις απαιτήσεις των κομματικών. Η ψυχή του θα ήταν δοσμένη στον Κύριό του. Γιατί δεν έκανε κι αυτός μια μικρή υποχώρηση; Ας την έκανε για τα παιδιά του που δεινοπάθησαν κι αυτά εξαιτίας της πεισματικής του στάσης. Ανακρίσεις, φυλακίσεις, εξορίες στη Σιβηρία, συνεχείς εκτοπίσεις και μετατοπίσεις, χλευασμοί, στερήσεις των απολύτως αναγκαίων κι αυτός εκεί να επιμένει να φορά το ράσο, να ευλογεί, να προσεύχεται στην Παναγία πριν από κάθε χειρουργείο, να υπερασπίζεται κάθε κατατρεγμένο, να ζητά παρόλ' αυτά να βοηθήσει τους σοβιετικούς στον πόλεμο με τους Γερμανούς, να προσφέρει την ίαση είτε με τις ιατρικές του γνώσεις και επεμβάσεις, είτε με την προσευχή και την ευλογία του. Κι ο Θεός τον ευλόγησε και του χάρισε τον στέφανο της δικαιοσύνης Του και τώρα είναι από τους πιο προσφιλείς αγίους και στη Ρωσία και στην Ελλάδα και προχέει πλούσια ιάματα στους προσκυνούντας εν πίστει. Έδωσε το αίμα του, τον πόνο του σώματος και της καρδιάς του, κι έλαβε Πνεύμα Άγιο. Γιατί δεν έρχεται το Άγιο Πνεύμα στους βολεμένους και συμβιβασμένους. Κοστίζει ακριβά. Δεν κερδίζεται με λίγες προσευχές και ψευτονηστειούλες. Πρέπει να ξεπεράσουμε την αντοχή που ανθρωπίνως νομίζουμε πως έχουμε, να τσακίσουμε την αξιοπρέπεια που νομίζουμε πως μας αξίζει, να δοκιμαστεί η απόλυτη εγκατάλειψή μας στο έλεος του Θεού χωρίς τη μεσολάβηση και το "χάιδεμα" των ανθρώπων. Αντέχουμε να τα υποστούμε όλα αυτά; Ο Άγιος Λουκάς τα επεδίωξε και τα άντεξε. Σε κάποιους έρχονται απο Θεού, χωρίς να τα επιδιώξουν. Έρχονται ως ασθένεια, ως ορφάνια, ως ακούσια ένδεια, ως θάνατος προσφιλούς προσώπου, ως χλευασμός και περιφρόνηση από κάποια πρόσωπα. Αν τα αντέξουμε παλικαρίσια και ευχαριστιακά το αποτέλεσμα θα είναι το ίδιο: Άγιο Πνεύμα, προσωπική Πεντηκοστή. Αν αγανακτήσουμε, χάσαμε μια ευκαιρία. Άγιε Λουκά, πρέσβευε υπέρ ημών, των τόσο ασθενών στην πίστη!

Μια γνωστή επέτειος, μια άγνωστη θυσία

27 Απριλίου 1941, οι Γερμανοί εισβάλλουν στην Αθήνα.

Ο εύζωνας Κωνσταντίνος Κουκίδης, παραστάτης της ελληνικής σημαίας στον ιερό βράχο της Ακρόπολης διατάζεται από τον Γερμανό ίλαρχο να την υποστείλει για να υψωθεί η γερμανική σβάστικα...

Στον ήρωα Κωνσταντίνο Κουκίδη

Κατακτητές οι Γερμανοί εισβάλλουν στην Αθήνα.

Αλαζόνες, περήφανοι, στον Ιερό Βράχο ανεβαίνουν.

Τους ενοχλεί η γαλανόλευκη, το καμάρι, η πνοή μας.

Θέλουν να επάρουν την επαίσχυντη με τον αγκυλωτό σταυρό,

αυτήν που ... εσαβάνωσε την Ευρώπη ολάκερη.

Οι Έλληνες κλαίνε βουβοί, κλειδωμένοι στα σπίτια τους,

θυμωμένοι κι αδύναμοι, νικητές, προδομένοι και σκλάβοι.

Για όλους, για όλες αγρυπνεί ο Κουκίδης,

ο ήρωας εύζωνας, ο φρουρός της Ακρόπολης.

Η ψυχή του γιγάντια!

Αυτός τώρα είναι όλη η Ελλάδα!

"Τη σημαία σου υπόστειλε!", διατάζει ο ίλαρχος Γιακόμπι.

Σιωπή πιο βαθιά κι απ' το θάνατο.

Ολόρθος, αγέρωχος ο Έλληνας τον ιστό πλησιάζει.

Τα χέρια δυνατά, στιβαρά. Η ψυχή του όλο φλόγα κι απόφαση...

Τη σημαία τυλίγεται. Στην καρδιά του την κλείνει

και μ' αυτήν αγκαλιά μες στο χάος τσακίζεται!

Χέρια εχθρικά τη σημαία δεν άγγιξαν!

Η Ελλάδα δεν πάρθηκε!

Απ' το μνήμα του ήρωα η θυσία, το θάρρος ρωμαλέα φωνάζουν:

"Η Ελλάδα δεν σκιάζεται! Η Ελλάδα μας ζει και θα ζει!"

Την κρατούν ζωντανή αυτοί οι ήρωες που είναι παιδιά της!

Η άγκυρα της ελπίδας

"Ω θείας, ω φίλης,
ω γλυκυτάτης σου φωνής!
μεθ' ημών αψευδώς γαρ επηγγείλω έσεσθαι
μέχρι τερμάτων αιώνος, Χριστέ,
ην οι πιστοί άγκυραν ελπίδος
κατέχοντες, αγαλλόμεθα".
(Τροπάριο θ΄ ωδής του αναστάσιμου κανόνος)

Πόση γλυκύτητα και παρηγοριά χαρίζει στην ψυχή μας αυτός ο υπέροχος ύμνος!
Πορευόμαστε σ' αυτή τη ζωή εν μέσω θλίψεων και δυσκολιών.
Ποιος δεν υποφέρει καθ' οιονδήποτε τρόπο; Ποιος δεν χρειάζεται ελπίδα και στήριγμα και "άγκυραν ασφαλή τε και βεβαίαν";
Και να! έρχεται η γλυκύταταη υπόσχεση του αναστημένου Χριστού
ότι θα είναι μαζί μας πάντοτε έως της συντελείας του αιώνος.
Αυτός, ο Νικητής του θανατού!
Αυτός, η Σταυρωμένη για μας Αγάπη!
Αυτός, η Σοφία και ο Λόγος του Θεού!
Αυτός, ο Κραταιός και Δυνατός!
Τι λοιπόν να φοβηθούμε; Από τι να δειλιάσουμε;

Χριστός Ανέστη!

Ξένος

Δος μοι τούτον τον ξένον,
τον εκ βρέφους ως ξένον
ξενωθέντα εν κόσμω.
Δος μοι τούτον τον ξένον,
όν ομόφυλοι μισούντες
θανατούσιν ως ξένον.
Δος μοι τούτον τον ξένον,
ον ξενίζομαι βλέπειν
του θανάτου το ξένον.
Δος μοι τούτον τον ξένον,
όστις οίδε ξενίζειν
τους πτωχούς και τους ξένους.
Δος μοι τούτον τον ξένον,
όν Εβραίοι τω φθόνω
απεξένωσαν κόσμω.
Δος μοι τούτον τον ξένον,
ίνα κρύψω εν τάφω,
ος ως ξένος ουκ έχει
την κεφαλήν πού κλίνη.
Δος μοι τούτον τον ξένον,
ον η μήτηρ ορώσα
νεκρωθέντα εβόα:
Ω Υιέ και Θεέ μου,
ει και τα σπλάγχνα τιτρώσκομαι
και καρδίαν σπαράττομαι
νεκρόν σε καθορώσα,
αλλά τη ση αναστάσει θαρρούσα μεγαλύνω.

(Γεωργίου Ακροπολίτου)
Κορυφαία έμπνευση που ψάλλεται τη Μεγάλη Παρασκευή το βράδυ στην κορύφωση του σωτηριώδους έργου του Κυρίου μας, όταν ολοκληρώνεται η περιφορά του Επιταφίου.

Πάλι σταυρώνω το Χριστό!

Πάλι σταυρώνω το Χριστό!
Όχι οι Εβραίοι οι "κακοί",
ούτε οι Ρωμαίοι στρατιώτες.
Εγώ σταυρώνω το Χριστό
γιατί ακόμα δεν μετάνιωσα.
Εγώ σταυρώνω το Χριστό
γιατί ακόμα δεν αγάπησα.
Εγώ σταυρώνω το Χριστό
γιατί πορεύομαι αδιάφορα.
σκληρά και ράθυμα.
Εγώ σταυρώνω το Χριστό
γιατί ακόμα δεν συγχώρεσα.
Αν μ' αντικρίσουνε τα μάτια Του,
πώς θα Του γνέψω;
Αν με ρωτήσει τ' άγιο στόμα Του,
τι θα ψελλίσω;

Κι όμως μόνο σε Σένα
θά βρω καταφύγιο.
Μόνο σε Σένα θά βρω τη γαλήνη.
Δώσ' μου συγχώρεση
νάχω κι εγώ να δώσω.
Δώσ' μου εγρήγορση,
τον πειρασμό ν' αντιπαλέψω.
Δώσ' μου αγάπη, νάχω
σ' όλους γύρω μου να δίνω.
Δώσ' μου μετάνοια,
να μπω στο δρόμο το δικό Σου,
να 'ρθω γονατιστή
στα σταυρωμένα πόδια Σου!

Δέκα Παρθένοι

Μωρές και απρονόητες

ήταν οι πέντε εκ των δέκα.

Ελάχιστο το λάδι στα δοχεία,

τέλειωσε πριν ο Νυμφίος έλθει.

Κι εγώ μωρή και απρονόητη.

Με τόσο λίγη πίστη!

Με τόσο λίγη υπομονή!

Με τόσο λίγη αγάπη!

Μου σώνονται αμέσως.

Και δυστυχώς αυτά τα τρία δεν δανείζονται.

Πρέπει εγκαίρως να τ' αποκτήσω

με πολλή επιμονή και προσευχή,

με ματωμένα γόνατα,

μ' ανυποχώρητο αγώνα.

Στήριξέ με, Κύριε,

και διώξε μακριά μου τον πειρασμό της ραθυμίας,

της σκληρότητας, της απιστίας,

ώστε να μείνει "λάδι" στο δοχείο μου,

νάναι αρκετό, να φθάσει ως τη στιγμή

που ο Νυμφίος θαρθεί για μένα.

Θα με καλέσει δίπλα Του στο "γλέντι" της αιώνιας ζωής.

Εκδρομές ανοιξιάτικες

Τι ωραίο που είναι να είσαι δασκάλα!
Μόλις βρεις ευκαιρία και καλό καιρό, προγραμματίζεις μια εκδρομούλα και χαίρεσαι με τα παιδιά τις ομορφιές της άνοιξης.
Την περασμένη Πέμπτη -παρόλο που η πρόγνωση του καιρού δεν ήταν και η καλύτερη - ξεκινήσαμε για την Κοζάνη όπου επισκεφθήκαμε το Περίφημο Λαογραφικό Μουσείο. (Για την ακρίβεια είναι Φυσικής Ιστορίας, Ιστορικό και Λαογραφικό). Έχει πραγματικά άπειρα εκθέματα από πετρώματα και απολιθώματα, βαλσαμωμένα ζώα, τερατογενέσεις, μακέτες των παραδοσιακών αγροτικών εργασιών, εργαλεία της Νεολιθικής εποχής, παραδοσιακές φορεσιές, εσωτερικό αρχοντικών σπιτιών της Δυτικής Μακεδονίας του 19ου αιώνα, ξεπερασμένα επαγγέλματα, ιστορικά κειμήλια κυρίως των χρόνων της Τουρκοκρατίας, του Μακεδονικού Αγώνα και των Βαλκανικών Πολέμων κ.τ.λ.
Μετά περάσαμε την τεχνητή λίμνη του Πολυφύτου και βγήκαμε στο Βελβεντό, ένα ζωντανό λαογραφικό μουσείο, με όμορφα σπιτάκια καλοδιατηρημένα, σοκάκια που κρατούν χρώμα παλιοκαιρίσιο, τον εξαιρετικό Ναό της Κοιμήσεως της Θεοτόκου του 1804, πρόσφατα αποκατεστημένο, όπου μας ξενάγησε ο σεβαστός π. Δημήτριος. Λίγο έξω από το χωριό είναι η περιοχή Μετόχι με ένα μετόχι μοναστηριακό, εξοχικό κέντρο και γήπεδα όπου πραγματικά ξέδωσαν οι μικροί μας φίλοι. Αν περπατούσαμε 2 χιλιόμετρα θα βγαίναμε στο Σκεπασμένο με τους καταρράκτες, αλλά δεν μας έπαιρνε ο χρόνος. Ο καιρός μας έκανε τη χάρη και διατηρήθηκε εξαιρετικός.
Χαρήκαμε χρώματα κι αρώματα, ιδίως το "ροδακινί" στον ανθισμένο κάμπο της Βέροιας με τις άπειρες ροδακινιές αλλά και τα πολύχρωμα χαλάκια με τις μαργαρίτες, κίτρινες, άσπρες, μωβ. Ευλογία θεού!
Τα παιδιά πέρασαν υπέροχα αλλά κι εμείς οι δάσκαλοι και συνιστούμε ανεπιφύλακτα ένα τέτοιο πλάνο εκδρομής και σε συναδέλφους και σε γονείς.

Το Σάββατο είχαμε κι άλλη μια εκδρομική ευκαιρία με τους γονείς των μαθητών μας, συναδέλφους και λίγα παιδιά -δυο πούλμαν περίπου εκατό άνθρωποι. Βρεθήκαμε στον Άγιο Διονύσιο του Ολύμπου όπου προσκυνήσαμε τον πράγματι μεγάλο Άγιο, επισκεφθήκαμε το Μουσείο της Μονής και "κεραστήκαμε" πνευματική τροφή από τον π.Μάξιμο.
Πέντε πράγματα να μην αφήσουμε ποτέ: Εξομολόγηση, θεία κοινωνία, προσευχή, μελέτη θείου λόγου και προσωπικό πνευματικό αγώνα. Από κει και πέρα ό,τι έρχεται στη ζωή μας θα είναι ευλογημένο από το θεό και μέρος του σχεδίου του για τη σωτηρία μας. Άρα δεν φοβόμαστε τίποτα.
Μετά τον Άγιο Διονύσιο υπέροχη βόλτα δίπλα στα κρυστάλλινα νερά του Ενιπέα στο Λιτόχωρο και νοστιμότατο γεύμα στο Βαρικό. Πηγαδάκια, κουβεντούλες, ανάσα για όλους.
Απόγευμα κι Εσπερινό στον Άγιο Αθανάσιο Κολυνδρού. Άλλο εξαιρετικό μοναστήρι με υπέροχη θέα προς το νότο. Χόρτασε το μάτι μας από το φρέσκο καταπράσινο χρώμα των χωραφιών κεντημένο με κίτρινες κι άσπρες μαργαρίτες. Τι ομορφιά Θεέ μου!
Επιστρέψαμε γεμάτοι εικόνες, γαλήνη κι ευφροσύνη από τη φυσική ομορφιά και τη χαρά της μεταξύ μας επικοινωνίας. Και σ' άλλα με υγεία!

Ο Μέγας Κανών

Όντως μακρύς κι ατελείωτος, αλλά με εντυπωσιακό περιεχόμενο. Αναφέρεται σ' όλη την Παλαιά και την Καινή Διαθήκη. Μας παρουσιάζει από τα κείμενά τους πρόσωπα και γεγονότα άξια μίμησης ή αποστροφής και μας προτρέπει σε μετάνοια.
"Πόθεν άρξομαι θρηνείν τας του αθλίου μου βίου πράξεις; ποίαν απαρχήν επιθήσω Χριστέ, τη νυν θρηνωδία; αλλ' ως εύσπλαγχνός μοι δος παραπτωμάτων άφεσιν.
Δεύρο, τάλαινα ψυχή,συν τη σαρκί σου τω πάντων κτίστη εξομολογού, και απόσχου λοιπόν της πριν αλογίας και προσάγαγε Θεώ εν μετανοία δάκρυα".
Η καθημερινή μας ζωή είναι μια "αλογία". Το αποδεικνύουν όσα συμβαίνουν γύρω μας και τα θεωρούμε φοβερά και σημεία των καιρών και μας απογοητεύουν και μας κάνουν να απελπιζόμαστε και να πενθούμε. Πότε θα το καταλάβουμε βαθιά, οντολογικά, για να προσπέσουμε μετανοιωμένοι με δάκρυα στα πόδια του Χριστού μας και να ζητήσουμε άφεση παραπτωμάτων; Όσο δεν αποφασίζουμε να κάνουμε αρχή μετανοίας, τόσο σωρεύουμε πάθη και αθλιότητες μέσα μας και γύρω μας.

Γάμος και στρατόπεδο ορειβατών

Ποια αναλογία μπορεί να υπάρχει μεταξύ γάμου και ενός στρατοπέδου ορειβατών;
Αν κάποιος θέλει να αναρριχηθεί στα βουνά, πρέπει να έχει μια καλή βάση στρατοπέδευσης, ένα μέρος όπου υπάρχουν καταφύγιο και προμήθειες, όπου μπορεί να βρει τροφή και ανάπαυση πριν τολμήσει να ξεκινήσει πάλι για την κατάκτηση μιας κορυφής. Οι επιτυχημένοι ορειβάτες ξέρουν ότι πρέπει να ξοδεύουν τουλάχιστον τόσο χρόνο, αν όχι περισσότερο, για να φροντίσουν τη βάση τους, όσο κάνουν για ν΄ανέβουν τα βουνά, γιατί η επιβίωσή τους εξαρτάται από τη φροντίδα τους να είναι το στρατόπεδό τους γερά φτιαγμένο και καλά εφοδιασμένο.
Αρσενικό πρόβλημα γάμου: Όταν ο σύζυγος παντρεύεται συχνά αφιερώνει όλη του την ενεργητικότητα για να ανεβαίνει στα βουνά (καριέρα, δουλειές κ.τ.λ.) και ξεχνά να φροντίσει τη βάση του. Όταν επιστρέφει τη βρίσκει αφρόντιστη και τη γυναίκα του ή στον ψυχίατρο ή στον εραστή.
Θηλυκό πρόβλημα γάμου: Για τη γυναίκα η βάση είναι αρκετή. Φτιάχνοντας τη βάση αισθάνεται ότι ο σκοπός της ζωής της ολοκληρώθηκε. Όχι μόνο οι προσωπικές εκτός γάμου αναζητήσεις της για πνευματική ή επαγγελματική πρόοδο σταματούν, αλλά ξεκινά και ζήλια και απαίτηση από το ταίρι της να αφιερώνει όλο και περισσότερη δραστηριότητα στο σπίτι. Η σχέση γίνεται πνιγηρή και οσύζυγος σε κάποια στιγμή κρίσης θα ζητήσει "φρέσκο αέρα".
Ο γάμος είναι ένας συνεργατικός θεσμός που απαιτεί μεγάλες αμοιβαίες συνεισφορές και φροντίδες, χρόνο και ενέργεια, αλλά και υπάρχει για τον πρωταρχικό σκοπό, να καλλιεργείται ο καθένας από τους μετόχους για το ατομικό ταξίδι του προς τις δικές του κορυφές πνευματικής ανάπτυξης.
Και οι δυο, αρσενικό και θηλυκό οφείλουν να φροντίζουν την κοινή εστία και οι δυο οφείλουν να προχωρούν με τόλμη εμπρός, γιατί ο γάμος δεν ειναι αυτοσκοπός αλλά μέσον τελείωσης.
(Διασκευή από το "Ο δρόμος ο λιγότερο ταξιδεμένος" του Σκοτ Πεκ).

Μια στιγμή

Μια στιγμή, μια σταγόνα,
το γεμάτο ποτήρι της ψυχής ξεχειλίζει.

Μια στιγμή, ένας πόνος
στα σπλάγχνα, το σταυρό σου θυμίζει.

Μια στιγμή, μνήμη άληστος,
τη συγνώμη ακριβή, δυσκολότατη βρίσκει.

Μια στιγμή που για πάντα μπορεί
να διαρκεί και σκληρά να μας κρίνει.

Η αγάπη είναι σεβασμός της ιδιαιτερότητας

Αλήθεια πόσο αποδεχόμαστε αυτή την αρχή απέναντι στον ή τη σύζυγο κυρίως, αλλά και στα παιδιά μας ή ακόμη και στον συνεργάτη ή φίλο μας; Πόσο όμορφα μας μιλάει ο Kahlil Gibran, αναφερόμενος στο γάμο:

Αγαπάτε ο ένας τον άλλον αλλά μη φτιάχνετε δεσμά αγάπης.
Αφήστε να υπάρχουν διαστήματα στην εγγύτητά σας.
Και αφήστε τους ανέμους του ουρανού να χορεύουν ανάμεσά σας.
Τραγουδάτε και χορεύετε μαζί και να΄στε χαρούμενοι, αλλά αφήστε ο ένας τον άλλον να είναι και μόνος.
Έτσι όπως οι χορδές του λαούτου είναι μόνες παρόλο που πάλλονται με την ίδια μουσική.
Να στέκεστε μαζί, όχι όμως πολύ κοντά.
Γιατί οι στύλοι του ναού στέκονται σε απόσταση ο ένας από τον άλλον.
Και η δρυς και το κυπαρίσσι δεν μεγαλώνουν το ένα στη σκιά του άλλου.

Η αληθινή αγάπη όχι μόνο σέβεται την ιδιαιτερότητα του άλλου, αλλά πραγματικά επιδιώκει να την καλλιεργήσει ριψοκινδυνεύοντας ακόμα και τον χωρισμό ή την απώλεια.
Είμαστε πρόθυμοι για μια τέτοια αγάπη;

Η ακύρωση του δασκάλου

Περιγράφω ένα περιστατικό της σχολικής μας πραγματικότητας και καταθέτω τους φόβους μου.
Φοιτά στην Α΄τάξη ένας μαθητής με κάποια προβλήματα δυσλεξίας αλλά και κοινωνικής προσαρμογής. Η δασκάλα του με πολλή υπομονή το χειρίζεται εδώ και έξι μήνες. Κάποια στιγμή μετά από αλλεπάλληλα περιστατικά βίαιης και επικίνδυνης συμπεριφοράς του προς άλλους μαθητές το παίρνει από το χέρι και το πηγαίνει στο γραφείο μιας πολύ έμπειρης δασκάλας που της έχει ανατεθεί να βοηθάει στα δύσκολα περιστατικά και να συμπαρίσταται στο έργο των άλλων δασκάλων. Το συμβουλεύει και του μιλά κάπως αυστηρά για να το παιδαγωγήσει και να του καταστήσει ξεκάθαρο και σαφές ότι δεν μπορεί να συμπεριφέρεται χωρίς όρια και κανόνες. Το παιδί που παρά τα προβλήματά του είναι πανέξυπνο μεταφέρει το περιστατικό όπως θέλει στους γονείς του κι εκείνοι έρχονται την επομένη στο σχολείο μαινόμενοι και, χωρίς να ακούσουν την εκδοχή των δύο διδασκαλισσών, τις καταγγέλλουν για προσβολή της προσωπικότητας του παιδιού τους, απειλούν ότι θα κινήσουν πειθαρχικές και ποινικές διαδικασίες ότι θα πάνε στον προϊστάμενο, σε δικηγόρους κ.τ.λ. κι όλα αυτά ενώπιον και του παιδιού τους, το οποίο βέβαια την επομένη μπαίνει στην τάξη με ύφος στρατηγού-νικητή.
Ερωτήματα: Τι θα γίνει αυτό το παιδί που μεγαλώνει μ' αυτές τις παιδαγωγικές αντιλήψεις; Αν είναι προσβολή της προσωπικότητας να το πιάσεις από το χέρι και να το νουθετήσεις, τι άλλες προσβολές θα αντιμετωπίσει στη σκληρή κοινωνία μας και ποια μαμά θα το γλιτώσει;
Τι ρόλο παίζει ο δάσκαλος, αν δεν μπορεί ούτε να συμβουλέψει ένα παιδί; Είναι απλά ένας αναμεταδότης γνώσεων; (Ας βάλουμε έναν υπολογιστή μπροστά σε κάθε παιδί να γλιτώσουμε κι από τους μισθούς και το ΙΚΑ).
Αν ο γονιός δεν μπορεί να βάλει όρια στο παιδί του, αλλά και δεν επιτρέπει σε κανέναν άλλον να του βάλει όρια, πού θα οδηγηθεί αυτό το παιδί;
Ποιος θα συνετίσει αυτούς τους γονείς που δυστυχώς δεν είναι οι μόνοι;
Αυτό που μας πονάει ως εκπαιδευτικούς είναι η τραγική διαπίστωση ότι πια δεν μπορούμε να παιδαγωγούμε χωρίς το φόβο να βρεθούμε κατηγορούμενοι για απίθανα αδικήματα. Κι ότι η αγάπη και το ενδιαφέρον μας για τους μαθητές μας - τους οποίους θεωρούμε παιδιά μας - που μπορεί κάποια στιγμή να επιδειχθούν και με μια τιμωρία ή μια έντονη παρατήρηση, παρεξηγούνται από τους γονείς, οι οποίοι θέλουν μόνο χάδια και επαίνους για τα παιδιά τους.
Παλιά ο δάσκαλος ήταν για τους μαθητές, αλλά και για τους γονείς, πρόσωπο σεβαστό. Ήταν αδιανόητο να στραφεί ο γονιός κατά του δασκάλου και να ζητήσει το λόγο για κάποιο παιδαγωγικό του μέτρο. Όλοι έχουμε φάει και ξύλο και προσβολές από τους δασκάλους μας. Παρόλ' αυτά τους θυμόμαστε με σεβασμό κι ευγνωμοσύνη. Οι δε γονείς μας, αν τους λέγαμε ότι μας μπάτσισε ο δάσκαλος έλεγαν "Ν' αγιάσει το χέρι του!". Στις μέρες μας βέβαια το ξύλο δια νόμου απαγορεύεται. Αλλά και η παρατήρηση;
Εύχομαι ολόψυχα να μην κλάψουν πικρά οι γονείς του συγκεκριμένου παιδιού ή και κάποιων άλλων που μεγαλώνουν με παρόμοιες αρχές. Το σχολείο είναι μια πολύ γλυκιά μικρογραφία της κοινωνίας. Είναι σκληρότατη και αδυσώπητη η πραγματικότητα της μεγάλης κοινωνίας και θα επιβιώσει όποιος έμαθε ότι υπάρχουν όρια που δεν καταργούνται ούτε με τη μεσολάβηση της μαμάς του.

Πατρός Παϊσίου λόγοι προφητικοί προς πάντας

Έπεσε στα χέρια μου και διάβασα μια επιστολή του πατρός Παϊσίου. Ίσως να είναι γνωστή. Έγώ δεν την είχα ξαναδιαβάσει. Μου προξένησε μεγάλη εντύπωση γιατί είναι και πάρα πολύ επίκαιρη, σχεδόν προφητική για όλα όσα ακούστηκαν πριν λίγους μήνες για το Βατοπέδι. Παραθέτω ένα τμήμα της.

"Θα πρέπει λοιπόν όλοι οι Μοναχοί να αποφεύγουμε, όσο μπορούμε, τα σύγχρονα μέσα για τη λειτουργία της Μονής και να σεβαστούμε την έρημο με το να προσαρμόζουμε τον εαυτό μας με αυτή, για να μας χαρίσει τότε και η έρημος την αγία της ηρεμία και να βοηθηθούμε στην ερήμωση της ψυχής μας από τα πάθη μας. Δεν είναι σωστό να θέλουμε να προσαρμόσουμε την έρημο στον κοσμικό μας εαυτό, διότι είναι αμαρτία να ατιμάζουμε την έρημο.
Όποιος θέλει από τους μοντέρνους Μοναχούς, μπορεί να κτίσει μια Μονή πάνω σε μια πολυκατοικία για να έχει όλες τις ευκολίες του κόσμου που θέλει και να απολαμβάνει τα φώτα ή να ανεβαίνει στον τρίτο ουρανό με το ασανσέρ κι ας αφήσει την έρημο ήσυχη.
Δυστυχώς μερικοί τέτοιοι μοναχοί με όλο αυτό το κοσμικό τους φρόνημα μεταφέρουν και όλο το κοσμικό τους πνεύμα στην έρημο, με όλα τα κοσμικά μέσα, και συνέχεια ασχολούνται με αλλαγές και μεταρρυθμίσεις, με εξωραϊσμούς εξωτερικούς, με τούβλα και γλάστρες ένα σωρό, και κομποσχοίνι τι θα πει δεν ξέρουν, παρά μέριμνα, καλό φαΐ και τούβλα. Όλο αυτό φανερώνει τους ανθρώπους τους σαρκικούς, που είναι τούβλα-πηλός και όχι πνεύμα Θεού.
(Δεν εννοώ τα νεόκτιστα Μοναστήρια που αγωνίζονται να στεγασθούν).
Όταν λοιπόν ο Μοναχός δεν βρει την πνευματική εργασία, δεν βοηθηθεί από τον Γέροντα και ασχολείται όλο με εξωτερικά, αγριεύει πνευματικά και στο κελί του ούτε δεμένος δεν μπορεί να καθίσει. Πάντοτε θα του αρέσουν οι επαφές με τους ανθρώπους, να κάνει ξεναγήσεις, να λέει για τους θόλους και τις αρχαιολογίες, να τους δείχνει τις γλάστρες με τα διάφορα λουλούδια, να τους κάνει ένα πλούσιο κοσμικό γεύμα και να αναπαύει εξωτερικούς μόνο ανθρώπους. Εάν εξετάσει κανείς τι είδους ανάπαυση είναι, θα ιδεί ότι δεν είναι αυτό ανάπαυση, αλλά απλώς με την απασχόληση αυτή ξεχνούν για λίγο οι άνθρωποι τις στεναχώριες τους και πάλι επανέρχονται στο άγχος, διότι το κοσμικό φρόνημα είναι σαν το σαράκι που δουλεύει.
Ο σκοπός επομένως των Μονών είναι πνευματικός και δεν θα πρέπει να υπάρχει το κοσμικό στοιχείο αλλά το ουράνιο για να πλημμυρίζουν στις ψυχές οι παραδεισένιες γλυκύτητες. Στα κοσμικά δεν μπορούμε να συναγωνιστούμε τους κοσμικούς, διότι όσο νάναι οι κοσμικοί έχουν περισσότερα μέσα. Επομένως; Οι καημένοι οι κοσμικοί θέλουν από μας τους Μοναχούς κάτι το ανώτερο και για να πέτύχουμε το ανώτερο θα πρέπει να αποφύγουμε κάθε ανθρώπινη παρηγοριά. Διότι είναι αδύνατο να νιώσουμε τη θεία παρηγοριά, εάν δεν αποφύγουμε την κοσμική και εάν δεν πεθάνει τελείως το κοσμικό μας φρόνημα... οι θείες ηδονές δεν γεννιούνται από τις σωματικές ηδονές αλλά από τις σωματικές ωδίνες..."

Κατά πάντα καίριος. Μόνο που αυτή τη φορά οι Μοναχοί ξεπέρασαν στα κοσμικά και τους κοσμικούς.
Πάντως για να μη βλέπουμε μόνο των άλλων τα σφάλματα και περνάμε τους εαυτούς μας για καλούς, όλοι είμαστε στο ίδιο κρίμα. Κι εμείς οι κοσμικοί Χριστιανοί έχουμε στόχο τη Βασιλεία του Θεού, επομένως πρέπει να περάσουμε από ωδίνες και όχι από ηδονές.

Κόσμος και Εκκλησία

Ίσως καμιά άλλη ημέρα σ' όλη τη χρονιά δεν είναι τόσο φανερή η διάσταση Εκκλησίας και κόσμου, όσο την Κυριακή της Τυρινής και την Καθαρή Δευτέρα.
Απ' τη μια το φρόνημα του κόσμου με τα γλέντια τα ασύδοτα και υπερβολικά σπάταλα, με λόγια και δρώμενα γεμάτα υπονοούμενα, προσβλητικά για την ανθρώπινη αξιοπρέπεια, με ένα γενικό και απόλυτο "χύσιμο" του ανθρώπου.
Από την άλλη η Εκκλησία που μας καλεί σε περισυλλογή και μετάνοια με ακολουθίες κατανυκτικές που μιλούν βαθιά στην ψυχή, την κατανύσσουν, την καταπραΰνουν, την προβληματίζουν, την ηρεμούν, τη συμμαζεύουν και με νηστεία που φαίνεται πως ζορίζει λίγο το σώμα, αλλά πόσο μας βοηθάει να νικήσουμε τα πάθη και τις ορμές, να ξεκολλήσουμε από τις ηδονές και τη θεραπεία τους και να στρέψουμε το νου στο Θεό και στα πνευματικά αγαθά Του!
Το πώς βιώνουμε αυτές τις δυο ημέρες είναι, νομίζω, κριτήριο και απόδειξη του πού θέλουμε στ' αλήθεια να ανήκουμε. Μ' όλες τις αδυναμίες και τα σφάλματα και τις αβλεψίες και τα ξεστρατίσματα που μπορεί ως άνθρωποι να κάνουμε, δίνουμε ένα δείγμα πίστεως και ζωής αυτές τις ημέρες.
Ας μας ελεήσει ο Θεός όλους, πρώτα εμάς που λέμε ότι Τον αγαπούμε και Τον πιστεύουμε, αλλά και τους ανθρώπους που φαίνεται πως προτιμούν τον κόσμο. Για όλους ετοιμάστηκε πλούσιο δείπνο και αληθινή, πνευματική ευωχία. Μακάρι κάποτε να μας προφθάσουν και να μας ξεπεράσουν στη μετάνοια και να δικαιωθεί ο ποιητής του Μεγάλου Κανόνος: "Χριστός ενηνθρώπησε καλέσας εις μετάνοιαν ληστάς και πόρνας. Ψυχή μετανόησον, η θύρα ηνέωκται της βασιλείας ήδη και προαρπάζουσιν αυτήν φαρισαίοι και τελώναι και μοιχοί μεταποιούμενοι".
Καλή Σαρακοστή!

φως ιλαρόν

Η μέρα φεύγει αργά, βασιλικά...

Κλείσε τα μάτια και θυμήσου

πώς την πέρασες.

Έτρεχες βιαστική

για να προλάβεις όσα έπρεπε...

ή νόμιζες πως έπρεπε.

Κουράστηκες

και τώρα σέρνεις

τα ταλαίπωρα πόδια σου.

Οδήγησέ τα τουλάχιστον

τώρα, το δειλινό,

σε τόπο αναψυχής και ηρεμίας.

Οδήγησέ τα

όπου επισκοπεί το Φως του προσώπου Του,

σ' ένα ταπεινό εκκλησάκι.

Και ψάλε στον εσπερινό

το "Φως ιλαρόν"...