Αναγνώστες

Πέμπτη 5 Νοεμβρίου 2009

Πρόταση λιτότητας

Με πολλή χαρά πήρα ένα e-mail πριν λίγες ημέρες από κάποιο νεαρό, φίλο των παιδιών μου, που επεδίωξε - και μπράβο του - να βρεθεί με ένα ευρωπαϊκό πρόγραμμα στην Αιθιοπία και να ζήσει στις εκεί συνθήκες ως μέλος μιας οικογένειας ντόπιων - όχι δηλαδή αφ' υψηλού και μακρόθεν ως επισκέπτης, σε κάποιο ξενοδοχείο με αρκετές ανέσεις. Συγκλονισμένος από όσα είδε και έμαθε, κάθισε κι έγραψε τις εντυπώσεις του και κάποιες βαθύτερες κρίσεις και παρατηρήσεις και πολύ ωφέλιμα συμπεράσματα για όλους μας. Παίρνοντας αφορμή από την καταγεγραμμένη εμπειρία του νεαρού Α. ας πούμε τα εξής:
Έχουμε όλοι βέβαια ακούσει για την ασύλληπτη ένδεια την οποία βιώνει τουλάχιστον ο μισός πληθυσμός αυτής της χώρας, για εμφυλίους πολέμους και τυραννικά καθεστώτα που μεγιστοποιούν τα προβλήματα, για τις συνέπειες της κλιματολογικής αλλαγής που επιβαρύνουν κυρίως τις τριτοκοσμικές χώρες, (αυξημένη ξηρασία ή το εντελώς αντίθετο, φονικές πλημμύρες, καταστροφές), για την εξάπλωση του Aids και πολλών άλλων νόσων λόγω άγνοιας, για το ότι οι ανθρωπιστικές βοήθειες συχνά εξαφανίζονται πριν φτάσουν στους αναγκεμένους αποδέκτες τους κι ότι κάποιοι καθεστωτικοί πλουτίζουν από αυτές και για άλλα πολλά δεινά.
Το ζητούμενο είναι, τι μπορούμε εμείς να κάνουμε για όλα αυτά; Πώς μπορούμε έστω και ελάχιστα να συμβάλουμε ώστε να μετριαστεί αυτή η αθλιότητα;
Όσο κι αν φαίνεται παράξενο, υπάρχει κάτι που περνάει από το χέρι μας και μάλιστα πολύ σημαντικό και αποτελεσματικό. Κι αυτό το κάτι πρέπει να το περάσουμε στη συνείδησή μας και στην αγωγή των παιδιών μας. Είναι η λιτή ζωή.
Αν εγώ, ο κακομαθημένος Ευρωπαίος κι ο ακόμα πιο κακομαθημένος Αμερικανός, συνεχίσω να ζω με τον τρόπο που μου έμαθαν - μόνιμη κατοικία και εξοχικό, δυο τρία αυτοκίνητα, αλλαγή πολλών ρούχων και υποδημάτων κάθε σεζόν, άπειρο φαγητό που μου προκαλεί και νοσηρότητα, ταξίδια, τεράστια σπατάλη νερού και ενέργειας κτλ. - δεν θα φθάνουν πέντε πλανήτες σαν τη Γη για να με συντηρήσουν. Και φυσικά δεν θα περισσεύει τίποτα για τους άλλους. Δεν πειράζει, ας εξαφανιστούν μερικά εκατομμύρια, να αραιώνουμε. Εμείς οι πιο έξυπνοι και πιο δυνατοί να καλοπερνάμε. Για τους άλλους, δεν μας νοιάζει. Δεν τους βλέπουμε, δεν τους γνωρίζουμε. Είναι ευτυχώς πολύ μακριά μας. Δεν έχει σημασία που δεν εκφραζόμαστε με αυτά ακριβώς τα λόγια. Ο τρόπος μας, η βιοτή μας διαλαλούν τον τεράστιο εγωκεντρισμό μας.
Ας συνειδητοποιήσουμε ότι τα αγαθά πρέπει να μοιραστούν πιο δίκαια, ότι δεν μπορεί αυτός που βρίσκεται σε πλεονεκτική θέση να τραβά συνεχώς τη μερίδα του λέοντος, ότι ζούμε καλά εις βάρος εκατομμυρίων που πεθαίνουν, ότι με μερικά πολύ απλά πράγματα θα ξαλαφρώσουμε κάπως τους αδύναμους του πλανήτη μας.
Μερικές απλές προτάσεις: Ας ξοδέψουμε λιγότερη ενέργεια και λιγότερο νερό. Ας μετακινηθούμε λιγότερο με τα ΙΧ μας. Ας φάμε λιγότερο και πιο ταπεινά, θα κάνει καλό και στην υγεία μας. Ας μειώσουμε τις άσκοπες αγορές και επιδείξεις του πλούτου μας. Κάθε κόμπος νερού και ενέργειας που εξοικονομείται από εμάς περισσεύει για τα φτωχά μέρη της γης. Κάθε αγαθό λιγότερο που καταναλώνουμε σημαίνει λιγότερη ενέργεια για την παραγωγή του.
Ας περιοριστούμε στα αναγκαία λοιπόν κι ας θυμηθούμε δυο όμορφες ρήσεις που δυστυχώς τις ξεχνούμε ακόμα κι οι Χριστιανοί που έχουμε πλήρως εκκοσμικευθεί και αλωθεί από την ασύστολη κατανάλωση.
"Ο έχων δύο χιτώνας δότω τω μη έχοντι" μας είπε ο Κύριος ο οποίος γνωρίζει καλύτερα από κάθε παγκόσμιο οργανισμό τις τεράτιες ανισότητες, την άθλια φτώχεια από τη μια και την προκλητική χλιδή από την άλλη.
Κι ο Μέγας Βασίλειος που έθρεψε και προστάτεψε χιλιάδες φτωχούς και έλεγξε αυστηρά τους απερίσκεπτους πλούσιους, έλεγε (περίπου): "Όποιος τα πλούτη του σκορπά, απ' τους φτωχούς τα κλέβει".
Μήπως η οικονομική κρίση που έπληξε τις δυτικές κοινωνίες, αλλά και η κρίση της ελληνικής οικονομίας είναι μικρά μαθήματα που μας δίνει ο Θεός για να καταλάβουμε το διαρκές έγκλημά μας;

4 σχόλια:

Α. Παπαγιάννης είπε...

Είναι πραγματικά αποκαλυπτικό να βλέπει κανείς έναν διαφορετικό κόσμο με τα μάτια νέων ανθρώπων, που έχουν περιθώριο να αλλάξουν τρόπο σκέψης και να επιδιώξουν αλλαγές και στο περιβάλλον του. Το κείμενο μου άρεσε πολύ, παρόλο που το διάβασα μάλλον βιαστικά. Υπάρχει ελπίδα...

emmgiann είπε...

Συμφωνώ αγαπητή μου Σταυρούλα, καλά τα λες και εύστοχα, αλλά για να δούμε τι θα κάνουμε στο τέλος. Παρόμοια εμπειρία είχα κι εγώ στην ανατολική Αφρική (όπου μάλιστα η κατάσταση είναι πολύ καλύτερη από την Αιθιοπία) και γύρισα συγκλονισμένος και με παρόμοιους και άλλους προβληματισμούς. Το πρόβλημα είναι πώς να ξεφύγει κάποιος από τον ρυθμό ζωής και τις ανάγκες που του δημιουργεί αυτός. Βέβαια, μπορούμε να περιοριζόμαστε κάπως στην προσωπική μας ζωή, μερικές φορές μάλιστα, ευτυχώς, οδηγούνται εκεί τα πράγματα και χωρίς τη δική μας θέληση και μαθαίνουμε να ζούμε με λιγότερα. Πόσοι όμως, όταν βρεθούν με κάποιες δυνατότητες, θα παραιτηθούν από δικές τους "προοπτικές" για να αφιερώσουν τις δυνατότητές τους στους αδύναμους; Και πόσοι θα στερήσουν τις "προοπτικές" αυτές από τα παιδιά τους λέγοντας: σας έδωσα αρκετά για πολλά χρόνια και σταθήκατε στα πόδια σας πια, τώρα που έχω μια δυνατότητα θα την αφιερώσω σε άλλους.
Ευχαριστούμε για τον προβληματισμό σου.

Λήμνος είπε...

Αγαπητέ Emmanouil,
Η πρόταση είναι να κόψουμε τα περιττά, τη σπατάλη, και όχι να περιορίσουμε τις προοπτικές των παιδιών μας. Έτσι κι αυτά θα διδαχθούν πώς, μεταξύ των πολλών επιλογών που ίσως κάποια στιγμή ανοίγονται μπροστά τους, να επιλέγουν αυτή που συμφέρει όχι μόνο και αποκλειστικά το δικό τους καλό, αλλά προσφέρει και γενικότερη ωφέλεια. Γενικά μέσα στο "πετσί" μας, στην ύπαρξή μας, πρέπει να φυτευτεί η πεποίθηση ότι δεν ζούμε μόνο για τον εαυτό μας. Όλη η ανθρωπότητα είναι ένα σώμα. Κι αν υποφέρει ένα μέλος του σώματος θα πονάει και θα φθίνει όλο το σώμα. Αν θέλεις γράψε μου το email σου να σου στείλω το κείμενο για την Αιθιοπία.

emmgiann είπε...

Για να μη τα πούμε όλα δημοσία: τα τρία πρώτα γράμματα του μικρού μου ονόματος και συνεχόμενα τα πέντε πρώτα του επιθέτου μου (όλα με λατινικούς χαρακτήρες). Μετά: @gmail.com