Σίγουρα δεν θα ήθελα να είμαι μεταξύ των βουλευτών που αποφάσιζαν χθες βράδυ την τύχη της Ελλάδας. Ή "Ναι" ή χάος. Ή "Ναι" ή κατρακύλισμα στον γκρεμό.
Έξω καιγόταν η Αθήνα για μια ακόμη φορά κι όλοι οι Έλληνες ξενυχτούσαμε μπροστά στις οθόνες ευχόμενοι κατά βάθος να βγει το "Ναι". Τουλάχιστον με το "Ναι" θα ξέραμε τι μας περιμένει, κάτι μεταξύ φθοράς και αφθαρσίας, μεταξύ θανάτου και στοιχειώδους επιβίωσης. Με το "Όχι" δεν ξέραμε καν τι θα μας ξημέρωνε. Μας έλεγαν για λεηλασίες, για τρομακτικές ελλείψεις, για κοινωνική έκρηξη, για παρατημένα γηρατειά.
Μόνο ένας προφήτης θα μπορούσε να συμβουλέψει χθες τους βουλευτές τι να πουν την ώρα που θα άκουγαν το όνομά τους. Κάποιοι τόλμησαν το "Όχι" κι αυτό τους κόστισε την κομματική ομπρέλα. Άραγε κι αυτό το "Όχι" ήταν το σωστό;
Αυτή τη στιγμή που πέφτουν οι τίτλοι του τέλους είναι πολύ αργά και για δάκρυα και για πισωγυρίσματα. Ο θάνατος μας χτύπησε την πόρτα το 1984-85, όταν μπήκαμε στην ξέφρενη πορεία των επιδοτήσεων και των πακέτων Ντελόρ και του ξέφρενου δανεισμού και του χρηματιστηρίου και των πελατειακών προσλήψεων στο Δημόσιο. Τότε όμως όλοι γλυκαθήκαμε -πλην ελαχίστων ίσως εξαιρέσεων- κανείς δεν τολμούσε να πατήσει λίγο φρένο. Καμιά λογική, κανένας αυτοέλεγχος, καμιά αυτοσυγκράτηση. Ασωτεία και μωρία του κράτους, των πολιτικών, των πολιτών.
Τώρα που είναι η ώρα της πληρωμής πονάμε πολύ. Πονάμε για μας και για τα παιδιά μας και για το Έθνος. Στο νου του καθενός έρχονται εικόνες στέρησης και μεγάλης εξαθλίωσης. Κι αν δεν τη ζήσουμε εμείς προσωπικά, θα είναι τόσο κοντά μας, τόσο δίπλα μας που δεν θα μας μείνει γέλιο.
Ίσως να είναι έτσι για πολύ. Ποιος ξέρει; Σαν τον φετινό βαρύ χειμώνα που μας σφιχταγκάλιασε και δεν λέει να φύγει.
Αλλά αργά ή γρήγορα θα 'ρθει η άνοιξη. Ας μην αποκάμουμε. Μέσ' απ' τα δύσκολα γεννιούνται τα μεγαλειώδη. Ο κόσμος άντεξε τόσα και τόσα δεινά και πάλι στήθηκε στα πόδια του. Ας ρωτήσουμε τι πέρασαν οι παππούδες μας στο '40. Είναι το πιο κοντινό παράδειγμα. Η πιο κοντινή εμπειρία στέρησης και φόβου. Κι όμως επέζησαν.
Στα παιδιά μας ας δώσουμε ελπίδα και δύναμη. Να πατήσουν στα πόδια τους, ν' αγωνιστούν με νύχια και με δόντια και ν' αποκτήσουν αξίες και ιδανικά που θα τους κρατήσουν καθαρότερους κι αγνότερους και τιμιότερους απ' ό,τι αποδειχθήκαμε εμείς που απολαύσαμε με τόση αφροσύνη και δουλικότητα τα υλικά αγαθά.
Αισθάνομαι πως μας σκέπασε μια νύχτα βουβή και παγωμένη. Πρέπει να έρθουμε κοντά, όλοι μαζί, ο ένας δίπλα στον άλλον, αγκαλιασμένοι να την περάσουμε. Μόνοι μας θα χαθούμε. Με αδελφική αγάπη θα την περάσουμε. Και, δεν μπορεί, θα ξημερώσει, θα γλυκάνει ο καιρός, θα 'ρθει η Άνοιξη, θ' ανοίξουν κι οι καρδιές μας....
Έξω καιγόταν η Αθήνα για μια ακόμη φορά κι όλοι οι Έλληνες ξενυχτούσαμε μπροστά στις οθόνες ευχόμενοι κατά βάθος να βγει το "Ναι". Τουλάχιστον με το "Ναι" θα ξέραμε τι μας περιμένει, κάτι μεταξύ φθοράς και αφθαρσίας, μεταξύ θανάτου και στοιχειώδους επιβίωσης. Με το "Όχι" δεν ξέραμε καν τι θα μας ξημέρωνε. Μας έλεγαν για λεηλασίες, για τρομακτικές ελλείψεις, για κοινωνική έκρηξη, για παρατημένα γηρατειά.
Μόνο ένας προφήτης θα μπορούσε να συμβουλέψει χθες τους βουλευτές τι να πουν την ώρα που θα άκουγαν το όνομά τους. Κάποιοι τόλμησαν το "Όχι" κι αυτό τους κόστισε την κομματική ομπρέλα. Άραγε κι αυτό το "Όχι" ήταν το σωστό;
Αυτή τη στιγμή που πέφτουν οι τίτλοι του τέλους είναι πολύ αργά και για δάκρυα και για πισωγυρίσματα. Ο θάνατος μας χτύπησε την πόρτα το 1984-85, όταν μπήκαμε στην ξέφρενη πορεία των επιδοτήσεων και των πακέτων Ντελόρ και του ξέφρενου δανεισμού και του χρηματιστηρίου και των πελατειακών προσλήψεων στο Δημόσιο. Τότε όμως όλοι γλυκαθήκαμε -πλην ελαχίστων ίσως εξαιρέσεων- κανείς δεν τολμούσε να πατήσει λίγο φρένο. Καμιά λογική, κανένας αυτοέλεγχος, καμιά αυτοσυγκράτηση. Ασωτεία και μωρία του κράτους, των πολιτικών, των πολιτών.
Τώρα που είναι η ώρα της πληρωμής πονάμε πολύ. Πονάμε για μας και για τα παιδιά μας και για το Έθνος. Στο νου του καθενός έρχονται εικόνες στέρησης και μεγάλης εξαθλίωσης. Κι αν δεν τη ζήσουμε εμείς προσωπικά, θα είναι τόσο κοντά μας, τόσο δίπλα μας που δεν θα μας μείνει γέλιο.
Ίσως να είναι έτσι για πολύ. Ποιος ξέρει; Σαν τον φετινό βαρύ χειμώνα που μας σφιχταγκάλιασε και δεν λέει να φύγει.
Αλλά αργά ή γρήγορα θα 'ρθει η άνοιξη. Ας μην αποκάμουμε. Μέσ' απ' τα δύσκολα γεννιούνται τα μεγαλειώδη. Ο κόσμος άντεξε τόσα και τόσα δεινά και πάλι στήθηκε στα πόδια του. Ας ρωτήσουμε τι πέρασαν οι παππούδες μας στο '40. Είναι το πιο κοντινό παράδειγμα. Η πιο κοντινή εμπειρία στέρησης και φόβου. Κι όμως επέζησαν.
Στα παιδιά μας ας δώσουμε ελπίδα και δύναμη. Να πατήσουν στα πόδια τους, ν' αγωνιστούν με νύχια και με δόντια και ν' αποκτήσουν αξίες και ιδανικά που θα τους κρατήσουν καθαρότερους κι αγνότερους και τιμιότερους απ' ό,τι αποδειχθήκαμε εμείς που απολαύσαμε με τόση αφροσύνη και δουλικότητα τα υλικά αγαθά.
Αισθάνομαι πως μας σκέπασε μια νύχτα βουβή και παγωμένη. Πρέπει να έρθουμε κοντά, όλοι μαζί, ο ένας δίπλα στον άλλον, αγκαλιασμένοι να την περάσουμε. Μόνοι μας θα χαθούμε. Με αδελφική αγάπη θα την περάσουμε. Και, δεν μπορεί, θα ξημερώσει, θα γλυκάνει ο καιρός, θα 'ρθει η Άνοιξη, θ' ανοίξουν κι οι καρδιές μας....
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου