"Αθανάσιον επαινών, αρετήν επαινέσομαι".
Πάντα είχα την απορία γιατί έπρεπε ο Χριστός να υποστεί σταυρικό θάνατο.
Βρήκα την απάντηση στο "Λόγο περί ενανθρωπήσεως του Λόγου
και της διά του σώματος επιφανείας Αυτού" του Μεγάλου Αθανασίου
και παραθέτω το απόσπασμα για όποιον έχει την ίδια απορία
και ως ένδειξη τιμής κι ευγνωμοσύνης στον εορταζόμενο Άγιο.
Συγχωρέστε μου το μακρόν της ανάρτησης.
*Πρόκειται για μια εξαιρετική ομιλία που αποδεικνύει τη μεγαλοσύνη,
δηλαδή τον θείο φωτισμό του Αγίου Πατρός.
**Με την ευκαιρία ας πούμε χρόνια πολλά στους Αθανάσιους, χρόνια ευλογημένα!
Και μια παράκληση: Ας μην αλλάζουν το υπέροχο όνομά τους,
το συνώνυμο της αθανασίας, με το όνομα του θανάτου.
Απορώ πώς επεκράτησε το Θανάσης αντί του Αθανάσιος.
Μάλλον δεν καταλαβαίνουμε τι λέμε.
Πρώτα βέβαια, διότι ο συνηθισμένος θάνατος έρχεται στους ανθρώπους λόγω φυσικής αδυναμίας· δεν μπορούν να μείνουν για πολύ στη ζωή και φθείρονται με το χρόνο. Γι’ αυτό το λόγο τούς βρίσκουν αρρώστιες, εξασθενούν και πεθαίνουν. Ο Κύριος όμως δεν είναι αδύναμος, αλλά η Δύναμη του Θεού· είναι ο Λόγος του Θεού, η Αυτοζωή. Εάν, λοιπόν, πέθαινε ιδιωτικά και συνηθισμένα όπως οι άνθρωποι σ’ ένα κρεβάτι, θα θεωρούνταν ότι κι αυτός πέθανε έτσι από φυσική ασθένεια· δεν θα διέφερε σε τίποτε από τους υπόλοιπους ανθρώπους. Επειδή όμως ήταν η Ζωή και ο Λόγος του Θεού και έπρεπε να υποστεί το θάνατο για χάρη όλων, γι’ αυτό, όντας η Ζωή και η Δύναμη, έδινε δύναμη στο σώμα που είχε περιβληθεί. Επομένως ο συνηθισμένος θάνατος αποκλειόταν.
Εάν πάλι, χωρίς καμία ασθένεια και κανένα πόνο, μόνος κάπου σε μια γωνία ή σ’ έναν έρημο τόπο, ή σε σπίτι ή οπουδήποτε αλλού έκρυβε το σώμα του και μετά το εμφάνιζε ξαφνικά και έλεγε ότι αναστήθηκε από τους νεκρούς, όλοι θα νόμιζαν ότι λέει παραμύθια. Και πολύ περισσότερο, δεν θα τον πίστευαν αν μιλούσε για την ανάστασή του· διότι δεν θα υπήρχε κανένας αυθεντικός μάρτυρας του θανάτου του. Καθώς πρέπει να προηγείται ο θάνατος από την ανάσταση· επειδή, δεν μπορεί να υπάρξει ανάσταση, αν δεν προηγείται ο θάνατος. Έτσι, λοιπόν, αν πέθαινε στα κρυφά, χωρίς να γίνει γνωστός ο θάνατός του και χωρίς να υπάρχουν μάρτυρες, τότε είναι επόμενο και η ανάστασή του να είναι άγνωστη και χωρίς μάρτυρες. Και πώς οι μαθητές του θα είχαν το θάρρος να κηρύξουν για την ανάστασή του, αν δεν έλεγαν πρώτα ότι πέθανε; Ή πώς θα τους πίστευαν, όταν θα έλεγαν ότι πρώτα πέθανε και έπειτα αναστήθηκε, εάν αυτοί στούς οποίους έκαναν κήρυγμα με θάρρος, δεν ήταν και μάρτυρες του θανάτου (του Χριστού); Διότι, εάν και ο θάνατος και η ανάστασή του έγινε φανερά μπροστά σ’ όλους, κι όμως οι Φαρισαίοι δεν θέλησαν να πιστέψουν και μάλιστα εξανάγκασαν και τους αυτόπτες μάρτυρες της αναστάσεως να την αρνηθούν· τότε, στην περίπτωση που όλα αυτά γίνονταν στα κρυφά, πόσες προφάσεις για απιστία δεν θα πρόβαλαν; Και πώς άραγε θα εκπλήρωνε το χρέος του θανάτου και τη νίκη σε βάρος του,εάν μπροστά σ’ όλους δεν προσκαλούσε το θάνατο και δεν τον απόδειχνε νεκρό και καταργημένο, εξαιτίας της αφθαρσίας που είχε το σώμα του;
Ίσως κανείς θα έλεγε και το εξής: Εάν ο θάνατός του έπρεπε να γίνει μπροστά στα μάτια όλων και ενώπιον μαρτύρων, για να γίνει πιστευτό το κήρυγμα της αναστάσεως, έπρεπε τουλάχιστον να επινοήσει για τον εαυτό του ένδοξο θάνατο και ν’ αποφύγει τον ατιμωτικό σταυρικό θάνατο.
Αλλά, εάν έκανε κάτι τέτοιο, θα παρείχε την υποψία σε βάρος του, ότι δεν είχε δυνατότητα να νικήσει κάθε είδους θάνατο, αλλά μόνον εκείνον που αυτός θα επινοούσε· αυτό θα έδινε μεγαλύτερη αφορμή για ν’ απιστούν στην ανάστασή του. Έτσι, λοιπόν, ο θάνατός του προήλθε όχι από τον εαυτό του, αλλά τον επέβαλε η κακία των ανθρώπων· μ’ αυτόν τον τρόπο, το θάνατο στον οποίο αυτοί οδήγησαν τον Σωτήρα, εκείνος τον νίκησε και κατάργησε. Συνέβη όπως μ’ ένα γενναίο παλαιστή, που είναι πολύ συνετός και ανδρείος: δεν επιλέγει αυτός τους αντιπάλους του, για να μη δώσει υποψία σε ορισμένους ότι είναι δειλός· αλλά αφήνει την επιλογή στη γνώμη των θεατών. Και μάλιστα, αν τύχει και είναι εχθρικοί σ’ αυτόν, τους επιτρέπει να επιλέξουν, για να πειστούν ότι είναι ο πιο δυνατός, αφού θα συντρίψει όποιον αυτοί του προτείνουν να συγκρουστεί.
Έτσι έκανε και ο Κύριός μας Χριστός Σωτήρας, η Ζωή όλων μας: δεν διάλεξε το σωματικό θάνατο που του άρεσε, για να μη φανεί ότι δειλιάζει. Δέχτηκε να υποστεί πάνω στο σταυρό το θάνατο που του επέβαλαν οι άλλοι· και μάλιστα εκείνον που οι εχθροί του θεωρούσαν φοβερό, ατιμωτικό και αποκρουστικό. Έτσι ώστε, και εκείνον τον νίκησε και ο ίδιος έγινε πιστευτός ότι είναι η Αυτοζωή· διότι κατάργησε τελειωτικά την εξουσία του θανάτου. Συνέβη λοιπόν κάτι αξιοθαύμαστο και παράδοξο· ο θάνατος που του επέβαλαν και τον θεωρούσαν ατιμωτικό, αυτός να γίνει το τρόπαιο της νίκης ενάντια στον ίδιο το θάνατο. Γι’ αυτό, ούτε υπέστη το θάνατο του Ιωάννη με αποκεφαλισμό ούτε πριονίστηκε σαν τον Ησαΐα· κι αυτό, για να διατηρήσει και στο θάνατο ακέραιο και ολόκληρο το σώμα του· να μη δοθεί αφορμή στους κακόβουλους να διαιρούν την Εκκλησία.
Αυτά λοιπόν αρκούν για τους μη χριστιανούς, που συνεχώς βρίσκουν αρνητικά επιχειρήματα. Αν όμως κάποιος δικός μας, όχι από αμφισβήτηση αλλά από φιλομάθεια, ζητεί να μάθει για ποιό λόγο υπέστη σταυρικό θάνατο και όχι κάποιον άλλο, ας πληροφορηθεί κι αυτός ότι δεν συνέφερε σε μας κάτι τέτοιο· καλώς σταυρώθηκε για χάρη μας ο Κύριος. Διότι, αφού ήλθε να φορτωθεί ο ίδιος την κατάρα που μας επιβλήθηκε, πώς αλλιώς θα γινόταν κατάρα παρά μόνον αν δεχόταν καταραμένο θάνατο; Και αυτό είναι ο σταυρικός θάνατος. Διότι, έτσι λέει η Αγία Γραφή: «Καταραμένος
να είναι όποιος κρεμιέται στο ξύλο». Έπειτα, εφόσον ο θάνατος του Κυρίου αποτελεί τη λύτρωση όλων, και με το θάνατό του καταργείται η μεσοτοιχία που χώριζε Θεό και ανθρώπους και
προσκαλούνται οι ειδωλολάτρες, πώς θα μας καλούσε, αν δεν σταυρωνόταν; Διότι μόνο πάνω στο σταυρό πεθαίνει κάποιος έχοντας απλωμένα τα χέρια. Γι’ αυτό έπρεπε να υπομείνει ο Κύριος το σταυρικό θάνατο και ν’ απλώσει τα χέρια του, ώστε με το ένα να τραβήξει τον παλαιό λαό, τους Ιουδαίους, και με το άλλο τους ειδωλολάτρες· να τους ενώσει και τους δύο με τον εαυτό του. Και αυτό ο ίδιος το είπε, δηλώνοντας με τί είδους θάνατο επρόκειτο να τους λυτρώσει όλους: «Όταν θα με σηκώσουν ψηλά (στο σταυρό), όλους θα τουςτραβήξω κοντά μου».
Και πάλι όμως ο εχθρός μας διάβολος, πέφτοντας από τον ουρανό, τριγυρνά εδώ κάτω στον αέρα· εξουσιάζει τους δικούς του δαίμονες που είναι το ίδιο μ’ αυτόν ανυπάκουοι (στο Θεό). Με αυτούς δημιουργεί στους πλανεμένους φαντασιώσεις και προσπαθεί να εμποδίζει όσους επιχειρούν ν’ ανέβουν προς το Θεό. Γι’ αυτό λέει ο Απόστολος: «Σύμφωνα με τον άρχοντα που εξουσιάζει τον αέρα και ενεργεί ενάντια στα παιδιά που επαναστάτησαν στον Θεό-Πατέρα τους». Ήλθε, λοιπόν, ο Κύριος να νικήσει το διάβολο, να καθαρίσει τον αέρα και να ανοίξει το δρόμο για την άνοδο στον ουρανό, όπως το είπε ο Απόστολος: «(το πέτυχε) με το καταπέτασμα, δηλαδή τη σάρκα του»· κι αυτό έπρεπε να συμβεί με το θάνατό του. Ποιός άλλος θάνατος θα τα έκαμε αυτά παρά μόνον αυτός που συμβαίνει στον αέρα, εννοώ το σταυρικό θάνατο; Διότι στον αέρα πεθαίνει μόνον εκείνος που θυσιάζεται στο σταυρό. Δικαιολογημένα λοιπόν τον υπέμεινε ο Κύριος. Έτσι, λοιπόν, υψώθηκε στο σταυρό ο Κύριος και καθάρισε τον αέρα από τις κακόβουλες παγίδες του διαβόλου και των δαιμόνων λέγοντας: «Είδα το Σατανά να πέφτει σαν αστραπή». Ετοίμασε και ανακαίνισε το δρόμο της
ανόδου στον ουρανό, όπως το λέει πάλι: «Οι άρχοντές σας ν’ ανοίξουν τις πόρτες· ανοίξτε πύλες της αιωνιότητας». Διότι ο Λόγος δεν είχε ανάγκη να του ανοίξουν τις πόρτες, αφού είναι ο Κύριος όλων· ούτε ήταν αποκλεισμένος ο δημιουργός από κάποιο δημιούργημά του. Εμείς ήμασταν που είχαμε ανάγκη· κι εμάς ανέβασε με το σώμα του στον ουρανό. Διότι, όπως το πρόσφερε με το
θάνατό του για χάρη όλων, έτσι πάλι μ’ αυτό ετοίμασε το δρόμο της ανόδου στον ουρανό.
Διότι έτσι φανέρωσε τον εαυτό του πάνω στο σταυρό.Και έκανε την κτίση να δίνει πολύ εντονότερα τη μαρτυρία της παρουσίας του Δημιουργού της..."
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου